Ανοίγει η πόρτα για πολιτικές εξελίξεις...

Τι κρύβεται πίσω από τις συζητήσεις για το δημοψήφισμα Το σχέδιο για ολοκληρωτική εκκαθάριση του πολιτικού τοπίου Πρόβες «συγκυβέρνησης»...

• Τι κρύβεται πίσω από τις συζητήσεις για το δημοψήφισμα
• Το σχέδιο για ολοκληρωτική εκκαθάριση του πολιτικού τοπίου
• Πρόβες «συγκυβέρνησης» για την επόμενη φάση των εξελίξεων

Από το http://attikipress.gr/

Από τις 13 Μαΐου (δηλαδή πριν από δύο εβδομάδες) η «Αττική Περιφέρεια» είχε αποκαλύψει ότι στις σκέψεις του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου βρίσκεται το δημοψήφισμα. Όπως γράφαμε στη στήλη των πολιτικών παρασκηνίων «… αν τα νέα μέτρα δεν ψηφιστούν και από την αντιπολίτευση, αλλά μόνο από την κυβερνητική πλειοψηφία, τότε μπορεί να έχουμε κι άλλη κίνηση. Να ζητήσει την επικύρωσή τους ο πρωθυπουργός με δημοψήφισμα. Μια κίνηση υψηλού ρίσκου μεν, που όμως με τα κατάλληλα διλήμματα εκτιμάται ότι μπορεί να αποδειχθεί λυτρωτική από πολιτικής πλευράς για την κυβέρνηση».

Το θέμα του δημοψηφίσματος κυριαρχεί στην πολιτική επικαιρότητα τα τελευταία εικοσιτετράωρα. Το έθεσε ακροθιγώς ο ίδιος ο κ. Παπανδρέου στην πρόσφατη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου και πήρε νέες διαστάσεις μετά την ομιλία του προέδρου του ΣΕΒ Δημήτρη Δασκαλόπουλου, ενώ την ίδια ώρα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος άφηνε τεχνηέντως όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά. Η αντιπολίτευση πάντως αντέδρασε αμέσως πολύ αρνητικά, με μόνη εξαίρεση τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρη.

Και όμως το σκέφτονται…

Αν και για λόγους τακτικής η κυβέρνηση δεν ανοίγει τα χαρτιά της, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο προβληματισμός είναι ισχυρότατος στην κυβερνητική ηγεσία. Η προοπτική ενός δημοψηφίσματος αντιμετωπίζεται ως διέξοδος, που θα βοηθήσει στην εκκαθάριση του πολιτικού τοπίου από τη στιγμή που δεν θα γίνουν εκλογές. Η διελκυστίνδα όμως...

 αφορά το ερώτημα ενός τέτοιου δημοψηφίσματος.

Η μία εκδοχή το θέλει να αφορά την εφαρμογή του προγράμματος των αποκρατικοποιήσεων και των άλλων μέτρων. Και η δεύτερη να έχει πιο στρατηγικό χαρακτήρα και να αφορά την παραμονή ή όχι της χώρας στην ευρωζώνη. Σε αυτή την περίπτωση είναι προφανές ότι το δίλημμα θα «εκλαϊκευτεί» ως εξής: «ευρώ ή δραχμή»; Εφόσον η πρόθεση για τη διενέργεια δημοψηφίσματος μεταβληθεί σε πράξη, έχει σημασία βέβαια και η διασφάλιση μιας ακόμη παραμέτρου. Ότι, δηλαδή, δεν θα επηρεάσει αρνητικά την πολιτική σταθερότητα και δεν θα καταγγελθεί από τα κόμματα της αντιπολίτευσης –και δη τη μείζονα- κάτι που θα εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους. Είναι προφανές ότι η διαμόρφωση ενός γενικότερου αρνητικού κλίματος θα μπορούσε να οδηγήσει σε ματαίωση ενός τέτοιου σχεδίου.

Αναζητώντας λαϊκή νομιμοποίηση

Από καθαρά πολιτική πλευρά πάντως το δημοψήφισμα διευκολύνει, εφόσον έχει θετική έκβαση, τη νομιμοποίηση της πολιτικής της κυβέρνησης, που σήμερα εγκαλείται ότι δεν έχει τη «λαϊκή έγκριση». Η απάντηση στο ερώτημα «ευρώ ή δραχμή» συνεπάγεται βέβαια και αποδοχή των αποφάσεων, που συνοδεύουν κάθε μια από τις δύο επιλογές. Αποφάσεις που και στις δύο περιπτώσεις θα είναι επώδυνες και θα σφραγίσουν την πορεία της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες και τις επόμενες γενιές. Επομένως, μπορεί να αποδειχθεί και μια πραγματικά ιστορικής σημασίας καμπή.

Ποντάροντας προφανώς στο «ναι» (παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη), η κυβέρνηση επιδιώκει έτσι να λάβει αναδρομικά την επικύρωση της επιλογής της για το Μνημόνιο, αλλά κυρίως να αποκτήσει τα όπλα για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις όποιες ανασχέσεις εκδηλωθούν στο λεγόμενο «νέο Μνημόνιο». Επειδή μάλιστα τώρα το μαχαίρι πρέπει να μπει πιο βαθιά στο κόκκαλο με το εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και με το σκληρό πρόγραμμα περικοπών, ακόμη και με απολύσεις από το δημόσιο, οι συγκρούσεις προβλέπονται πιο σκληρές και ενδεχομένως «αιματηρές». Άρα χρειάζονται και όπλα πιο ισχυρά.

Συναίνεση αλα ελληνικά!

Με όλα αυτά ολοκληρώνεται και η στρατηγική, που οδήγησε στην ιδιότυπη «συναίνεση» μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα και απέτρεψε την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές. Όπως επισημάναμε από την περασμένη εβδομάδα, παρά τις φραστικές αιχμές που αντήλλασσαν και συνεχίζουν ανταλλάσουν κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση, διαμορφώθηκαν πεδία συνεννόησης για τις μεταρρυθμίσεις, που χρειάζεται να δρομολογηθούν. Οι κ. Παπανδρέου και Σαμαράς, που διατηρούν ένα πολύ φιλικό και θετικό επίπεδο σχέσεων, είχαν διαμορφώσει άλλωστε το κατάλληλο κλίμα.

Ο πρωθυπουργός είχε τηλεφωνήσει στον πρόεδρο της Ν.Δ. την παραμονή του Ζαππείου ΙΙ (και ενδεχομένως να μην μάθουμε ποτέ το πλήρες περιεχόμενο της συνομιλίας τους), στη συνέχεια απέφυγαν μια περιττή διασταύρωση των ξιφών τους στη Βουλή και ακολούθως ο κ. Παπανδρέου εμφανίστηκε πρόθυμος να υιοθετήσει –σε μια πρωτόγνωρη για τις ελληνικές πολιτικές συνήθειες κίνηση- βασικές προτάσεις του κ. Σαμαρά, όπως ο επαναπατρισμός κεφαλαίων, η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, η απόκτηση κατοικίας χωρίς πόθ ε ν έσχες και κυρίως το καθεστώς εργασιακής εφεδρείας για τους δημοσίους υπάλληλους, που σε διαφορετική περίπτωση θα κινδύνευαν να απολυθούν.

Ο κ. Παπανδρέου και η κυβέρνηση χρειάζονταν αυτή τη συμφωνία για να μπορέσουν να δώσουν προς το εξωτερικό τη θετική εικόνα, που χρειάζεται, όχι τόσο για την έγκριση της πέμπτης δόσης (που φαίνεται να ήταν περίπου εξασφαλισμένη παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα), όσο για τη γενικότερη εκτέλεση του προγράμματος. Από την πλευρά της η αξιωματική αντιπολίτευση δεν κινήθηκε μόνο με βάση την ιδεολογική φυσιογνωμία και το πρόγραμμά της. Με έναν εύσχημο τρόπο (που δεν δημιουργεί και προβλήματα στην κομματική βάση της) έδωσε «ανοχή» στην κυβέρνηση για να προχωρήσει και να προσπαθήσει να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της, δίχως να αιτιάται την αντιπολίτευση ότι θέτει προσκόμματα. Με άλλα λόγια να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά. Ταυτόχρονα, παρουσίασε και εναλλακτικές προτάσεις, που ενδιαφέρθηκε να ακούσει και να κοστολογήσει η τρόικα, περνώντας έτσι το μήνυμα ότι αποτελεί αξιόπιστο συνομιλητή εν όψει μελλοντικής άσκησης της εξουσίας.

Θα αντέξουν οι συγκάτοικοι;

Το ζητούμενο τώρα στους πολιτικούς κύκλους είναι, αν αυτό το νέου τύπου σχήμα «συγκατοίκησης» μπορεί να αντέξει και μέχρι πότε. Αν τελικά το επόμενο βήμα είναι το δημοψήφισμα για τις σχέσεις της χώρας με την ευρωζώνη, παραμένει άγνωστο ποιες επιδράσεις μπορεί να έχει αυτό. Επίσης, μπορεί τώρα οι εκλογές (τις οποίες δεν ήθελαν με τίποτε οι δανειστές μας) να αποφεύχθηκαν, αλλά κανείς δεν παραγνωρίζει ότι και οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκολοι και οριακοί.

Αν επομένως προκύψουν κάλπες συνεπεία κάποιου «ατυχήματος», το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. -όπως και οι ηγεσίες τους- θα βρεθούν ενώπιον νέων προκλήσεων. Ασχέτως του ποιο κόμμα θα είναι πρώτο, η αυτοδυναμία φαίνεται ανέφικτη. Και τότε θα τεθεί επί τάπητος το αν ο σχηματισμός κυβέρνησης θα γίνει από ένα μεγάλο και κάποιο ή κάποια μικρότερα κόμματα ή θα σημάνει η ώρα να βρεθούν ενώπιον του ίδιου κυβερνητικού τραπεζιού οι δύο «μονομάχοι». Το γεγονός ότι ήδη συγκλίνουν σε αρκετά θέματα κάνει αρκετούς πάντως να θεωρούν ότι το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση έγινε κιόλας.