Νέα στήριξη τραπεζών αλλά χωρίς… κεφάλαια

Από το  banksnews.gr Τα ευρωπαϊκά κράτη , ιδίως της περιφέρειας, εξαντλούν όλη τους την ευρηματικότητα προκειμένου να βρουν νέους τρόπους ...

Από το banksnews.gr

Τα ευρωπαϊκά κράτη, ιδίως της περιφέρειας, εξαντλούν όλη τους την ευρηματικότητα προκειμένου να βρουν νέους τρόπους να στηρίξουν τις τράπεζες τους χωρίς να υποχρεωθούν να τους δώσουν νέα κρατικά κεφάλαια που θα αυξήσουν το έλλειμμά τους και θα ενισχύσουν τις πιέσεις στις αγορές ομολόγων τους. Στην πρωτοπορία της εφευρετικότητας βρίσκεται η Ιταλία, ακολουθούν η Πορτογαλία και η Ισπανία, ενώ το ίδιο κάνει και το Βερολίνο, αυτό για άλλους λόγους: προκειμένου να αποφύγει μια νέα διάσωση ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος με κρατικά κεφάλαια που θα προκαλέσει τις αντιδράσεις των Γερμανών φορολογουμένων οι οποίοι θα κληθούν να...
πληρώσουν το λογαριασμό.
Τα πρωτεία της εφευρετικότητας στην εύρεση τρόπων που θα διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες της θα περιφρουρήσουν τα κεφάλαιά τους και θα μπορέσουν να αντλήσουν νέα είναι η Ιταλία. Καθώς στις 30 Σεπτεμβρίου οι πέντε μεγαλύτερες τράπεζες της Ιταλίας είχαν ιταλικά ομόλογα ύψους 156 δις ευρώ, η πτώση της αξίας των ιταλικών ομολόγων δημιούργησε σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητα των ιταλικών τραπεζών. Οι τράπεζες που βάλθηκαν να προσπαθούν να δανειστούν χρήματα από παραδοσιακές πηγές δεν τα κατάφερναν. Τι έκανε λοιπόν η ιταλική κυβέρνηση; Ενέταξε μέσα στον προϋπολογισμό που ψήφισε το Νοέμβριο μια ρύθμιση που είχε σαν στόχο να περιορίσει τις πιέσεις των τραπεζών, αντλώντας συνάμα και το μέγιστο όφελος για το κράτος. Σύμφωνα με αυτήν, οι ιταλικές τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ιταλικά ομόλογα που κατέχουν προκειμένου να αγοράσουν στρατώνες, γραφεία και άλλα κρατικά ακίνητα που το δημόσιο θέλει να πουλήσει. Στη συνέχεια το δημόσιο ξαναπαίρνει τα κτίρια αυτά από τις τράπεζες με lease back. Και οι τράπεζες ‘πακετάρουν’ τα ακίνητα που αποδίδουν έσοδα σε τιτλοποιημένες καλυμμένες ομολογίες και τις δίνουν ως ενέχυρο στην ΕΚΤ προκειμένου να αντλήσουν χρηματοδότηση. Παράλληλα βγαίνει κερδισμένο και το ιταλικό δημόσιο. Γιατί με αυτό τον τρόπο μπορεί όχι μόνο να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις πουλώντας γρήγορα τα κρατικά ακίνητα που είχε προγραμματίσει, αλλά και αποσύρει τα κρατικά ομόλογα που οι τράπεζες χρησιμοποιούν για να αγοράσουν τα ακίνητά του περιορίζοντας κατά συνέπεια το δημόσιο χρέος της Ιταλίας.
Στη Γερμανία, ο μεγάλος πονοκέφαλος είναι η Commerzbank. Η δεύτερη σε μέγεθος γερμανική τράπεζα βρίσκεται εδώ και κάποιες μέρες σε συνομιλίες με το Υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να μεταβιβάσει τμήμα ή και το σύνολο των προβληματικών της τιτλοποιημένων στεγαστικών δανείων σε μια κρατική τράπεζα επισφαλειών. Η τράπεζα και η κυβέρνηση αναζητούν τρόπους διάρθρωσης της συμφωνίας έτσι ώστε να μην θεωρηθεί διάσωση κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνον αν διασφαλιστεί η προστασία της κυβέρνησης από μέρος των ζημιών ή μέσω καταβολής μιας αμοιβής από την τράπεζα στο κράτος. Το θέμα της Commerzbank είναι νευραλγικό για το Βερολίνο καθώς τα στελέχη της τράπεζας έχουν κατ’ επανάληψη υποσχεθεί ότι δεν θα αντλήσουν άλλα χρήματα των Γερμανών φορολογουμένων. H Commerzbank έλαβε κρατικά κεφάλαια διάσωσης το 2009 και ελέγχεται κατά το 25% από το γερμανικό δημόσιο. Όμως η τράπεζα χρειάζεται να συγκεντρώσει νέα κεφάλαια ύψους 5,3 δις ευρώ έως το τέλος Ιουνίου προκειμένου να ανταποκριθεί στις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής για δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 9% και το θέμα αποτελεί ισχυρό πονοκέφαλο για τη Μέρκελ.
Στην Πορτογαλία, η κυβέρνηση έχει βαλθεί να σχεδιάσει έναν πολύπλοκο χρηματοπιστωτικό ελιγμό προκειμένου να ανακουφίσει, όσο γίνεται, τις τράπεζες από τα βουνά των απλήρωτων δανείων που έχουν παράσχει στις κρατικές εταιρείες. Το σχέδιο προβλέπει ότι οι μελλοντικές συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις των τραπεζών θα μεταφερθούν στο δημόσιο, ενώ το δημόσιο θα πάρει σε αντάλλαγμα 6 δις ενεργητικού που περιλαμβάνει μετρητά, μετοχές και ομόλογα. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού θα χρησιμοποιηθεί ώστε να μπορέσει η πορτογαλική κυβέρνηση να ανταποκριθεί στους στόχους του – εκτός ελέγχου κι εκεί λόγω ύφεσης – δημόσιου ελλείμματος. Ενώ άλλα 2 δις ευρώ σχεδιάζεται να πάνε στις κρατικές εταιρείες, ιδίως στις συγκοινωνίες προκειμένου να αποπληρώσουν τα δάνειά τους στις πορτογαλικές τράπεζες. «Η κίνηση αυτή επιτρέπει την αποπληρωμή των δανείων των δημοσίων οργανισμών συμβάλλοντας παράλληλα στη μείωση του λόγου δανείων προς καταθέσεις των πορτογαλικών τραπεζών καθώς και στη χρηματοδότηση της οικονομίας», δήλωσε ο Πορτογάλος Υπουργός Οικονομικών.
Στην Ισπανία, τέλος, η κυβέρνηση άντλησε κεφάλαια ύψους 5,2 δις ευρώ από το ταμείο εγγύησης καταθέσεων προκειμένου να εκκαθαρίσει την κρατικοποιημένη τράπεζα Caja de Ahorros del Mediterraneo και να στηρίξει την πώληση της στην Banco Sabadell. Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας της Ισπανίας, η επιλογή της χρήσης του ταμείου εγγύησης καταθέσεων έγινε για να μην αντληθούν χρήματα από τον προϋπολογισμό και αυξηθεί το φετινό έλλειμμα. Τα κεφάλαια του ταμείου εγγύησης καταθέσεων θα αποκατασταθούν στις αρχές του 2012.
Βεβαίως, μεγάλο μέρος των οικονομολόγων και αναλυτών επικρίνουν όλες αυτές οι κινήσεις, καθώς τις θεωρούν αντανάκλαση των αποσπασματικών προσπαθειών των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν τα βαθύτερα τραπεζικά προβλήματα όπως η χαμηλή ανάπτυξη, τα προβληματικά στοιχεία ενεργητικού και η έκθεση στο κρατικό χρέος. «Οι κυβερνήσεις επέλεξαν την αδράνεια και δεν ελέγχουν την κατάσταση», έγραψε χαρακτηριστικά ο Ζεράρ Λιόν, επικεφαλής οικονομολόγος της Standard Chartered. Όχι πως έχει άδικο, από την άλλη μεριά όμως, εμείς πολύ θα θέλαμε και η ελληνική κυβέρνηση να έχει λάβει κάποια μέτρα, αποσπασματικά έστω, αλλά προς τη σωστή κατεύθυνση από την αρχή της κρίσης, ιδίως σαν αυτά που έλαβε η Ιταλία. Αλλά οι δικοί μας το μόνο που ήξεραν ήταν να υπακούουν, να ελίσσονται και να φορολογούν…