«Ρε πατριώτη, τι θες επιτέλους»;...

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου Η καταστροφή που υφίσταται η εγκλωβισμένη στον φαύλο κύκλο της ευρωχρεοκοπίας   Ελλάδα έχει πολλές διαστάσε...

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου

Η καταστροφή που υφίσταται η εγκλωβισμένη στον φαύλο κύκλο της ευρωχρεοκοπίας  Ελλάδα έχει πολλές διαστάσεις. Η πλέον αποκρουστική – κατά την άποψη μου φυσικά – είναι η ηθική. Μόνον που αυτή έχει βαθιές ρίζες στον τρέχοντα πολιτισμό και την πολιτική που κυριαρχούν στη χώρα μας και δεν αποτελεί ακριβώς το αποτέλεσμα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Είναι ένας βασικός παράγοντας που λειτουργώντας στο πλαίσιο της πολιτικής δομής της μεταπολίτευσης, συμβάλει στην ενίσχυση της σημερινής λαϊκής αφασίας, που...

 εκδηλώνεται ως αγανάκτηση, απελπισία, αναθεματισμός και γενικότερα με δυσπιστία και χυδαιολογία των περισσοτέρων εναντίον όλων όσων δοκιμάζουν να προτείνουν ένα διαφορετικό σχέδιο διακυβέρνησης και ανάπτυξης από αυτό που ορίζουν τα μνημόνια με την ΕΕ και το ΔΝΤ. Το τραγικότερο είναι ότι ακόμη και ένα μέρος από αυτούς που «στοχάζονται» «αντιμνημονιακά» θέτει το ζήτημα σε ιδεαλιστική βάση ερωτοτροπώντας με τον παραδοσιακό πολιτισμικό εθνικισμό και όχι σε δημοκρατική βάση.

Ο πατριώτης αναθεματίζει την κακή μοίρα του, το διεφθαρμένο αργυρώνητο πολιτικό προσωπικό, την Μέρκελ, την αριστερά, την διανόηση, την πολιτική, την «υπερβολική δημοκρατία» των τελευταίων δεκαετιών και μερικούς ακόμη κοινωνικούς και εθνικούς δαίμονες, αλλά δεν θέλει να καταλάβει την σαπίλα των σχέσεων που ορίζουν τον ίδιο και να μάθει να μαθαίνει και όχι να συμμορφώνεται σε δογματικές κανονιστικές φόρμες (ιδεολογικές δομές), οι οποίες εκφράζονται είτε αριθμητικά (γλώσσα Παπαδήμου, για παράδειγμα) ή δοξαστικά (: η αφήγηση της ευρωλάγνας κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς, καθώς και ο εθνικιστικός ή λενινιστικός λόγος).  

«Μαθαίνω να μαθαίνω» σημαίνει, κατανοώ την ανάγκη εκλογίκευσης της διαδικασίας μεταβολής των σχέσεων εξουσίας προς το αυταρχικότερο και επιθυμώ να συνδράμω στην ανάπτυξη μιας στρατηγικής κοινωνικής αλλαγής που θα ενισχύει την πολιτική συμμετοχή και αυτοκυβέρνηση στον άξονα ισότητα-ελευθερία.

Αυτά τα δύο όταν κλονίζονται ή στο βαθμό που διαταράσσεται σοβαρά η ισορροπία τους από εσωτερικούς (αντιδημοκρατικές και νεοφιλελεύθερες πρακτικές ή ολοκληρωτική δομή) ή εξωτερικούς παράγοντες (πχ. κρίση δανεισμού, πόλεμος, κατάκτηση, νεοαποικιακή δομή), επηρεάζουν το επίπεδο ευημερίας της κοινωνίας, προκαλούν ασύντακτη αντιλαϊκή αναδιανομή και θίγουν το μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης, ακόμη και σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούσε να προκληθεί χάος με δραματικές οικονομικές ή/και πολιτικές συνέπειες.

Για να μην συμβούν όλα αυτά σήμερα στην Ελλάδα κάμποσοι άνθρωποι από την ευρύτερη αριστερά προτείναμε μια διαφορετική στρατηγική αντίληψη της «μάθησης» και της πρακτικής που την συνοδεύει, η οποία αποσκοπούσε στην δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης πλήρους θητείας, ώστε αυτή να βάλει τα θεμέλια μιας εναλλακτικής ηγεμονίας στη χώρα, μέσω ενός προγράμματος δημοκρατικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης με (φιλολαϊκή) αναδιανομή, ενώ έδειχνε την ανάγκη να προχωρήσουμε σε ένα διαφορετικό (παραγωγικό) μονοπάτι από ετούτο το «σκοτεινό» (καταναλωτικό-δημοσιονομικό) που αφηγείται η Μέρκελ και το ΔΝΤ και περιγράφουν τα μνημόνια υποτέλειας και υποδούλωσης.

«Λόγια, λόγια, λόγια», λέει μετά από αυτά ο αγανακτισμένος και δύσπιστος  πατριώτης. «Από λόγια χορτάσαμε, τίποτε πρακτικό δεν θα μας πεις;», αποφαίνεται την στιγμή κατά την οποία, όταν προτείνουμε πρακτικές (πολιτικές) λουφάζει, ενώ όταν σε άλλα σημειώματα τις «δένουμε» με βασικές ιδέες που παράγει η τεχνολογία της γνώσης και διαπραγματεύεται η φιλοσοφία και η σύγχρονη επιστήμη, μας κατηγορεί για «παπαρολογία» ή ευγενέστερα για στείρο ακαδημαϊσμό. Εκεί πλέον καταλαβαίνεις περί τίνος πρόκειται. Όταν μιλάς παραδειγματικά και περιστασιολογείς ο πατριώτης συμφωνεί. Μόλις όμως περάσεις στην ουσία της προτάσεως αρχίζει η αντίδραση και αν τολμήσεις να την τοποθετήσεις στο θεωρητικό της πλαίσιο, καθώς τίποτε δεν υπάρχει στα σοβαρά, αν προηγουμένως δεν κατασκευαστεί θεωρητικά (σχήματα που εξωτερικεύουν πολιτικές σχέσεις) με στέρεα υλικά, ξεκινάει η λοιδορία και η επίθεση.

Ρε πατριώτη, τι θες επιτέλους; Λεφτά δεν έχουμε να σου δώσουμε, ούτε πρόκειται να σου υποσχεθούμε. Φονταμενταλιστές δεν είμαστε. Επανάσταση δεν πουλάμε. Πατριδοκαπηλία και πολιτισμικό εθνικισμό (ρατσισμό) δεν διδάσκουμε. Το καθεστώς το αμφισβητούμε με την καθημερινή μας πρακτική (ακτιβιστικά), με την ίδια μας την ζωή, και όχι υπερβατικά και υποκριτικά. Για πολλούς από εμάς «καθεστώς» δεν είναι  γενικά και αόριστα το κεφαλαιοκρατικό κράτος ή ο καπιταλισμός με τα μονοπώλιά του, αλλά και οι μικροσχέσεις εξουσιαστικής ασυμμετρίας στην κοινωνία και στην διοίκηση. Αν δεν αλλάξουν αυτές δομώντας μια νέα δυναμική (ασφαλώς) ισορροπία, σε υψηλότερο επίπεδο, μεταξύ ελευθερίας και ισότητας, δεν έχει σημασία ποιος ελέγχει το κράτος. Τρόποι και μηχανισμοί για να γίνει αυτό, δόξα τω Θεώ, υπάρχουν άφθονοι και από εκεί και πέρα είναι ζήτημα κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών, στο πλαίσιο ενός διακυβερνητικού προγράμματος διοικητικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης. Εμείς δεν μιλάμε με όρους κατάληψης του κράτους και αυτό φαίνεται περίεργο σε όσους δεν έτυχε να προβληματισθούν πάνω στο δημοκρατικό φαινόμενο, που κατασκευάζει κατά την εμβάθυνσή του συνθήκες κοινωνικής ευημερίας, δίχως να τις διασφαλίζει δυστυχώς.

Ο πατριώτης (μας) όμως την ευημερία την θέλει «φυτευτή» από ξένες αδελφές δυνάμεις, ή μέσω της υιοθέτησης «καλών πρακτικών» των «επιτυχημένων» συμμάχων μας, ή όπως την επεδίωξαν καταστροφείς του τύπου Μουσολίνι, Χίτλερ, Στάλιν,  Μάο και μπόλικων ακόμη λαϊκών ηγετών, οι οποίοι επίσης σιχαίνονταν την δημοκρατική αφήγηση και τους φορείς της. Θεωρούσαν, όπως και οι σημερινοί λογής-λογής νεοφιλελεύθεροι ή παραδοσιακοί εθνικιστές ότι μολύνεται ο ορθολογισμός του οικονομισμού ή του ολοκληρωτισμού: ο ορθολογισμός της βαρβαρότητας που δεν μασκαρεύεται με αρχαιοελληνικές αναπαραστάσεις και ιδεαλιστικές απεικονίσεις του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Ο κόσμος της Αρχαίας Ελλάδας ήταν σαφώς ευρύτερος, πολυσύνθετος και απίθανα δημιουργικός στο επίπεδο των ιδεών και της πολιτικής και δεν βολεύεται μέσα σε κρυφο-ολοκληρωτικές σύγχρονες αφηγήσεις! Όσοι καταγίνεστε με αυτή την αφήγηση υπηρετώντας τον πολιτισμικό εθνικισμό, είστε παράγοντες υπονόμευσης του αστικού εθνικισμού ως σύστημα λαϊκής κυριαρχίας με κατεύθυνση τον διαρκή εκδημοκρατισμό και τον πολιτικό πλουραλισμό.

Αυτή είναι η αλήθεια πατριώτες, και αφήστε τα …σάπια. Πάσχετε από δημοκρατικό ήθος και διάθεση για μάθηση με τον τρόπο που την όρισα και έτσι είναι φυσιολογικό όλα να (σας) βρωμούν και να σας αναγουλιάζουν, θεωρώντας τα μάλιστα αόριστα, ενώ σπεύδετε να χειροκροτήσετε σαν αφηνιασμένοι οτιδήποτε απολύτως ιδεαλιστικό και αυθαίρετο μεθοδολογικά, αρκεί να αναφέρεται στην θυματοποιημένη φυλή μας, στην κατατρεγμένη Ορθοδοξία μας και να εκφράζεται με αντικομμουνιστικούς τόνους. Είστε, φίλοι, η μαυρίλα που ταιριάζει στο «σκοτεινό μονοπάτι» της Μερκελ, στο οποίο μια χαρά βρίσκετε τον βηματισμό σας και ας καταφέρεστε κατά των Γερμανών και των τραπεζιτών. Κατά βάθος γι’ αυτούς «δουλεύετε», όπως άλλωστε έπραξαν όλοι ανεξαιρέτως οι ακροδεξιοί και κομμουνιστές λαϊκοί ηγέτες χωρών που κατέρρευσαν ή «μεταλλάχθηκαν» ιδεολογικοπολιτικά, όταν ο ελευθέριος καπιταλισμός είχε ισχυροποιηθεί αρκετά και η πολιτική πρωτοβουλία της παγκοσμιοποίησης φαινόταν ότι θα μπορούσε δίχως μεγάλο ρίσκο να περάσει στο χρηματοπιστωτικό λόμπυ, ορίζοντας μια μορφή παγκόσμιας διακυβέρνησης: παγκόσμιου ηγεμονικού μονοπωλίου, μέσω της «έξυπνης» ρύθμισης των οικονομικών ροών και ενός παγκόσμιου συστήματος διαμόρφωσης των αξιών.    

Ως αντίδοτο σε αυτή την μορφή της παγκοσμιοποίησης, ενώ φαίνεται να είναι ο τοπικός ολοκληρωτισμός και η αναβίωση του πολιτισμικού εθνικισμού, στην πραγματικότητα είναι η ανάπτυξη ενός αστικού εθνικισμού με βαθιές δημοκρατικές ρίζες και σοσιαλιστή κοινωνική ανάπτυξη. Ενός πολιτικού πλαισίου  που δεν θα αφορίζει την λειτουργία του κεφαλαίου, αλλά θα την μελετά για να την αξιοποιήσει στο πλαίσιο ενός κοινωνικού μετασχηματισμού που δεν θα καταστρέφει την κοινωνία, αλλά θα ενδυναμώνει την ταξική συνείδηση των εργαζομένων, ώστε να θεσμοθετηθεί η αναδιανομή του πλούτου στην κοινωνία με την προώθηση ενός φιλολαϊκού, καθολικού συστήματος ευημερίας. Σε αυτή την φάση σημασία δεν έχει η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, αλλά ο κοινωνικός έλεγχος πάνω σε αυτά και ο παραγωγικός ανασχεδιασμός, όπως έγινε με επιτυχία στη Σουηδία στα πρώτα στάδια της σοσιαλδημοκρατικής της ανάπτυξης και καταστράφηκε από την πρακτική των τραπεζιτών-νικητών των δύο παγκόσμιων πολέμων, και όπως το διαπραγματεύτηκε η  Ρόζα Λούξεμπουργκ επιμένοντας ότι «η κρίσιμη διαφορά μεταξύ του κεφαλαίου και των εργατών θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μόνο αν το προλεταριάτο αναλάμβανε την εξουσία και λάμβαναν χώρα επαναστατικές αλλαγές στο συνολικό περιβάλλον των παραγωγικών μεθόδων». Με σημερινούς μεταβιομηχανικούς όρους αυτό σημαίνει αποκέντρωση των εξουσιών και των αποφάσεων και δημόσιος έλεγχος του τραπεζικού συστήματος και της παραγωγικής δραστηριότητας. Από τον αυτόματο πιλότο που συστήνει η ηγεμονία αυτών που διευθύνουν τις «αυτορρυθμιζόμενες αγορές» να περάσουμε δηλαδή στην εναλλακτική ηγεμονία  που θα μας τοποθετήσει σε μια οδό ανάπτυξης θεσμών άμεσης πολιτικής δημοκρατίας με βιοοικονομικά κριτήρια.

Πρόκειται για την διεύρυνση της δημόσιας σφαίρας και όχι του κράτους. Εντός αυτής ο ιδιώτης όχι απλώς θα μπορεί να αναπτύσσει την ελεύθερη δράση του, αλλά θα προκαλείται προς αυτό, δίχως όμως να σχηματίζονται μονοπώλια και ολιγαρχικές οικονομικές δομές και δίχως να αναπτύσσονται σημαντικές ευκαιρίες κερδοσκοπίας, κυρίως μέσου του χρηματοπιστωτικού παιγνίου. Αλλά επ’ αυτών μου δόθηκε η ευκαιρία να αναφερθώ διεξοδικά και παραδειγματικά τα προηγούμενα χρόνια, ακούγοντας διαρκώς το «δεν γίνονται αυτά», από όσους μάλλον έχουν αποδεχθεί «τα άλλα», «τα γνωστά» με τον γνωστό τρόπο! Τούτα δηλαδή που μας έφεραν στο σημείο που βρισκόμαστε ως κοινωνία και εθνικό κράτος, δίχως να συνειδητοποιούνται βαθύτερα πολιτικά από τον κάθε πατριώτη και το κάθε διαπλεκόμενο όργανο, το οποίο όταν αποκαλούμε «προδότες» τους συνεργούς του στο σύγχρονο έγκλημα σε βάρος της ελληνικής κοινωνίας και ισχύος του ελληνικού κράτους, κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν ότι  αυτό ορίζεται με όρους αστικού και όχι πολιτισμικού εθνικισμού (παραδοσιακού εθνικισμού). Τι να πω, μπορεί και αυτοί να είναι αστοιχείωτοι μεθοδολογικά  και να μην καταλαβαίνουν την τεράστια διαφορά! Να το ξαναπώ όσο γίνεται απλούστερα, λοιπόν: το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα αποτελείται από «προδότες», διότι νόθευσαν την λαϊκή κυριαρχία, διέσυραν τον πολιτικό πολιτισμό και το Κράτος Δικαίου, χυδαιολόγησαν εις βάρος του ελληνικού λαού, απορύθμισαν απολύτως την ούτως ή άλλως υποκριτικά λειτουργούσα συντεταγμένη πολιτεία και μετέβαλαν το κράτος, μέσω της πρακτικής των συγκεκριμένων δανειακών συμβάσεων, σε υποτελή ευρωπαϊκή πολιτεία, δίχως ισχύ και αναπτυξιακή δυναμική. Και τούτο είναι ένα σοβαρό ζήτημα δημοκρατικής ηθικής, το οποίο χειροτερεύει με την διαλεκτική των πατριωτών που απέναντί τους ορθώνουν ένα τείχος ακροδεξιού λαϊκισμού. Οι τελευταίοι αγωνίζονται να ψηλώσει αυτό το τείχος, καλύπτοντας το ιδεολογικό τείχος της αριστεράς, το οποίο σε πολλά σημεία του είναι πράγματι αραχνιασμένο και με πολλές τρύπες εξαιτίας της καιροσκοπικής λειτουργίας φορέων και προβεβλημένων από την διαπλοκή προσωπικοτήτων του χώρου.

Έτσι όμως πατριώτη, με αυτή την ηθική και τούτα τα μυαλά, μην περιμένεις προκοπή. Ποτέ ιστορικά η κοινωνική πρόοδος δεν προέκυψε μέσα από την αντιδραστική πολιτική συμπεριφορά και από την βαθιά συντήρηση. Τώρα, αν αυτό βοηθάει την κάθαρση της δεξιάς για να μπει ξανά στο εξουσιαστικό παιχνίδι με τους παραδοσιακούς πελατειακούς όρους  και τους αποκλεισμούς της «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών», δεν γνωρίζω. Πιθανολογώ πώς ναι!