Οι ευρωπαίοι μπορεί να θεώρησαν πως έφυγε από πάνω τους ένα σημαντικό βάρος, που λέγεται Ελλάδα, μετά τα όσα αποφασίστηκαν στα δύο τελευταί...
ένα αποτελεσματικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης. Σύμφωνα με τις τελευταίες ενδείξεις Λισαβόνα και Μαδρίτη προκειμένου να αποτρέψουν ένα πτωτικό σπιράλ παρόμοιο με εκείνο που έφερε την Ελλάδα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, κάνουν εκκλήσεις για περισσότερα κεφάλαια διάσωσης και περισσότερο χρόνο, εν μέσω προειδοποιήσεων για έντονα ρήγματα στην εύθραυστη κοινωνική υποστήριξη του προγράμματος προσαρμογών.
Η λιτότητα οδηγεί σε αδιέξοδο
Τα τελευταία δημοσιεύματα για την Ισπανία, την Πορτογαλία, και την Ολλανδία δημιουργούν εκ νέου προβληματισμό για τις διαστάσεις που μπορεί να λάβει το επόμενο διάστημα η δημοσιονομική κρίση λόγω της επιμονής των ευρωπαϊκών ελίτ να διατηρούν μια πολιτική λιτότητας που επιδεινώνει την κρίση και βαθαίνει την ύφεση. Οικονομολόγοι και αναλυτές αναρωτιούνται τι κρύβεται πίσω από τον επίμονο ισχυρισμό τους ότι δεν υπάρχει άλλη πολιτική από αυτή που κόβει τα φτερά των χωρών οι οποίες πετούν όλο και πιο χαμηλά.
Τα δημοσιονομικά γεράκια της ευρωζώνης υποστήριζαν ότι η λιτότητα θα αποδώσει καρπούς: η σφιχτή δημοσιονομική πολιτική θα οδηγήσει σε χαμηλότερα ελλείμματα και τα μικρότερα ελλείμματα, με τη σειρά τους, θα οδηγήσουν σε μείωση επιτοκίων και κατά συνέπεια σε ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη. Εάν συμπληρώσουμε σε όλα αυτά την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας με τη μείωση του κόστους ανά μονάδα εργασίας, τότε πραγματικά κανείς συμπεραίνει πως η λιτότητα μπορεί να επιφέρει αποτελέσματα. Εντός της ευρωζώνης, όμως, το πείραμα δεν πέτυχε. Η Ελλάδα έχει τα δικά της προβλήματα, αλλά ακόμη και εκείνοι που είναι δημοσιονομικά συντηρητικοί δεν έχουν ανταμειφθεί από αυτήν την πολιτική. Οι αποδόσεις των 10ετών ιρλανδικών ομολόγων βρίσκονται στο 7,8%, επίπεδο γελοία υψηλό δεδομένης της κατάστασης της οικονομίας. Κατά τους επόμενους μήνες, οι δυσκολίες για την ευρωζώνη πιθανότατα θα αυξηθούν. Καθώς διευρύνεται η κρίση και οι επενδυτές χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα των χωρών να εφαρμόσουν μακρά δημοσιονομική λιτότητα, θα αρχίσουν να υποφέρουν και οι χώρες που μέχρι τώρα ήταν αλώβητες στην κρίση.
Οικονομικοί κύκλοι σχολιάζουν πως οι κυβερνώντες δεν διαθέτουν έναν οδικό χάρτη, ένα πρόγραμμα, και προχωρούν αυτοσχεδιάζοντας. Τον ρυθμό τον δίνει φυσικά η Γερμανία. Οσο η πολιτική της λιτότητας τιμωρούσε τους υπόλοιπους και ωφελούσε τη Γερμανία, που κέρδιζε έδαφος διαθέτοντας ρευστό σε συνθήκες πολύ καλύτερες από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αυτή η στρατηγική είχε νόημα: εξυπηρετούσε τα γερμανικά συμφέροντα. Όταν όμως το αποτέλεσμα είναι η ύφεση, και η Γερμανία βρίσκεται υποχρεωμένη να πληρώνει για να καλύπτονται οι ζημιές των εταίρων της, η πολιτική της λιτότητας αρχίζει να γίνεται ακατανόητη. Και μπορεί η μικρή Ελλάδα να μην ήταν τόσο μεγάλο πρόβλημα για τους ευρωπαίους, όπως οι ίδιοι ισχυρίζονταν. Εάν όμως η Ισπανία περάσει την «κόκκινη γραμμή», αυτό θα μπορούσε να είναι το πραγματικό έναυσμα για έναν φαύλο κύκλο μετάδοσης, που θα είναι πολύ δύσκολο να σταματήσει.
Ισπανία: Εκρηκτικό κοκτέιλ από έλλειμμα, ανεργία, ύφεση
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μάριο Ραχόι ανακοίνωσε ότι η Iσπανία θα περιορίσει τον στόχο της δημοσιονομικής προσαρμογής για το 2012 Συγκεκριμένα, ο κ. Ραχόι αναθεώρησε τον στόχο του ελλείμματος για το 2012 στο 5,8%, 15 δισ. ευρώ πάνω από τον στόχο του 4,4% που είχε συμφωνήσει η προηγούμενη κυβέρνηση με την Ε.Ε. "Αυτή τη χρονιά η μείωση του δομικού ελλείμματος θα είναι 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, γιατί πρέπει να αντισταθμίσουμε ότι δεν έγινε πέρυσι. Ο στόχος για το δημόσιο έλλειμμα κατά το 2012 θα είναι το 5,8%" ανακοίνωσε ο κ. Rajoy κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Πρόσθεσε ότι ο στόχος είναι εύλογος και βρίσκεται μέσα στις κατευθυντήριες γραμμές της Ε.Ε που αποσκοπούν στη μείωση του ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ το 2013. Παράλληλα, σημείωσε ότι δεν είχε ενημερώσει τους Ευρωπαίους εταίρους του για το έλλειμμα επειδή δεν είχε την υποχρέωση να το κάνει πριν από τον Απρίλιο. "Αυτή είναι μια εθνική απόφαση που πήραν οι Ισπανοί" τόνισε. Την ίδια ώρα, ο κ. Ραχόι ανέφερε ότι περιμένει συρρίκνωση της ισπανικής οικονομίας κατά 1,7% το 2012, ενώ η ανεργία θα φτάσει το 24,3%.
Η ισπανική οικονομία παρουσίασε συρρίκνωση για πρώτη φορά μέσα σε δύο χρόνια το τέταρτο τρίμηνο του 2011, με τους οικονομολόγους να ανησυχούν ότι αυτό είναι η απαρχή μιας παρατεταμένης επιβράδυνσης, καθώς η Μαδρίτη έχει επιβάλει αυστηρά μέτρα λιτότητας με σκοπό τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Την ίδια στιγμή η ανεργία καλπάζει, ξεπερνώντας το 21,50% για τον ενεργό πληθυσμό στο τρίτο τρίμηνο του 2011 και αναμένεται να αυξηθεί το 2012.
Η νέα κυβέρνηση Ραχόι έχει μια πολύ επιθετική ατζέντα μεταρρυθμίσεων και περικοπών για τους επόμενους μήνες, ώστε να μειωθεί το έλλειμμα στο 4,4% του ΑΕΠ φέτος και στο 3% το 2013. Ωστόσο το σχετικό εγχείρημα θεωρείται πολύ δύσκολο., έως ακατόρθωτο. Μείζον θέμα για πολλούς αναλυτές είναι το κατά πόσον, με τόσο σκληρή λιτότητα, μπορεί να ενεργοποιηθεί ο αναπτυξιακός μηχανισμός της ισπανικής οικονομίας και να δημιουργήσει τις πολυπόθητες θέσεις εργασίας – η ανεργία στη χώρα φθάνει το 23%. Στα μέτρα του Λουίς ντε Γκουίντος περιλαμβάνονται φορολογικές αυξήσεις, πάγωμα των μισθών στο Δημόσιο, όπως και των προσλήψεων πλην εκείνων στις ένοπλες δυνάμεις. Ειδικότερα, προβλέπεται αύξηση φορολογικών συντελεστών στα υψηλά κλιμάκια τα επόμενα δύο χρόνια, νέα φορολόγηση ακινήτων και μείωση της χρηματοδότησης των αυτόνομων περιφερειών. Οσον αφορά τις ισπανικές τράπεζες ο υπουργός Οικονομικών, πως θα χρειαστούν 50 δισ. ευρώ, ώστε να καλύψουν τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησής τους. Το ποσόν είναι αρκετά υψηλότερο από ό, τι είχε αρχικά διαρρεύσει στον Τύπο, και ο Λουίς ντε Γκουίντος απέκλεισε το ενδεχόμενο κρατικής βοήθειας προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αξίζει να αναφερθεί, τέλος, ότι στην καρδιά του τραπεζικού κλάδου της Ισπανίας βρίσκεται μια μεγάλη «φούσκα», που σχετίζεται με τον χώρο των ακινήτων. Το ήμισυ των δανείων των 338 δισ. ευρώ, που αποτελούν την έκθεση των τραπεζών στον κατασκευαστικό κλάδο, θεωρούνται «προβληματικά», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κεντρικής τράπεζας της Ισπανίας.
Στο δρόμο της Ελλάδας η Πορτογαλία
Επανάληψη του...ελληνικού έργου βλέπουν στην περίπτωση της Πορτογαλίας οι οικονομολόγοι. Καθώς απομακρύνεται ο στόχος να επιστρέψει η χώρα στις αγορές το επόμενο διάστημα γίνεται όλο και πιο δύσκολο να αποφύγει η Πορτογαλία το δεύτερο πακέτο διάσωσης. Εσωτερική εκτίμηση της Κομισιόν που αποκάλυψε το «Spiegel» αναφέρει πως μόλις το 2015 ή το 2016 θα είναι πιθανώς η χώρα αξιόπιστη στην αγορά κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ πρέπει να δώσουν άλλα 25 δισ. δολάρια στην πιο ευνοϊκή περίπτωση υπογραμμίζει το γερμανικό περιοδικό. «Ανεξάρτητα από τις εκτιμήσεις των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών και στην περίπτωση της Λισαβόνας θα επακολουθήσει ανάμειξη του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή «κούρεμα» κατά το ελληνικό πρότυπο του PSI ή θα επέλθει ακόμη και στάση πληρωμών» αναφέρει έκθεση της Deutsche Bank. «Πρέπει αμέσως και αξιόπιστα να καταρτιστούν σχέδια ανάγκης για την περίπτωση που η Πορτογαλία δεν μπορεί να επιστρέψει στην αγορά κεφαλαίων» τονίζει σε ανάλυσή της η Credit Suisse.
Ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί είναι πως τα κόμματα της αντιπολίτευσης, οι ενώσεις των επιχειρηματιών και τα εργατικά σωματεία έχουν ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση των όρων του πακέτου διάσωσης των 78 δισ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή έκθεση της τρόικας - Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ΕΚΤ και ΔΝΤ, για την πορεία της οικονομίας της Πορτογαλίας, ενίσχυσε τις ανησυχίες των επενδυτών για το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της. Για πολλούς επενδυτές η τρίτη αξιολόγηση της τρόικας υποδηλώνει ότι η Πορτογαλία είναι πολύ πιθανό να χρειασθεί ένα δεύτερο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας, το οποίο με τη σειρά του υποδηλώνει ότι αυξάνεται η πιθανότητα χρεοκοπίας της χώρας. "Με την προϋπόθεση ότι οι αρχές (της Πορτογαλίας) θα εμμείνουν στην αυστηρή εφαρμογή του προγράμματος, οι χώρες της Ευρωζώνης έχουν δηλώσει ότι είναι έτοιμες να στηρίξουν την Πορτογαλία έως ότου αποκτήσει πάλι την πρόσβασή της στις αγορές", αναφέρει το απόσπασμα της έκθεσης που προκάλεσε την ανησυχία για ένα δεύτερο πακέτο βοήθειας και τη χρεοκοπία. Η απόδοση των 10ετών πορτογαλικών ομολόγων έχει αυξηθεί στο 13,7%, γεγονός που αποτυπώνει τις ανησυχίες των αγορών για τις προοπτικές της.
Μπαίνει στο κάδρο και η Ολλανδία
Η κεντρική τράπεζα της Ολλανδίας προειδοποίησε την Παρασκευή για τον κίνδυνο αύξησης των spreads, καλώντας την κυβέρνηση να λάβει μέτρα για την μείωση του ελλείμματος. "Αν η Ολλανδία δεν επαναφέρει τα δημοσιονομικά της σε τάξη, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος οι χρηματοπιστωτικές αγορές να το επιβάλλουν, ζητώντας υψηλότερο επιτόκιο, όπως συνέβη και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης" ανέφερε σε ανακοίνωση της η ολλανδική κεντρική τράπεζα. Το έλλειμμα της Ολλανδίας αναμένεται να παραμείνει πάνω από το όριο του 3% ως το 2015 εφόσον δεν υπάρξουν επιπρόσθετες περικοπές. Η ολλανδική οικονομία, η οποία βρίσκεται σε ύφεση από τον Ιούλιο, αντιμετωπίζει μια σειρά από εμπόδια, με πτώση 10% στις τιμές των κατοικιών, μείωση των εξαγωγών και ελλείμματα συνταξιοδοτικών ταμείων. Η Ε.Ε προβλέπει ότι η ολλανδική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 0,9% το 2012, καταγράφοντας την πέμπτη μεγαλύτερη ύφεση μετά την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ιταλία και την Ισπανία.
Δημοσίευμα των Financial Times ανέφερε ότι η Ολλανδία είναι αναγκασμένη να προχωρήσει σε ένα νέο γύρο περικοπών στον προϋπολογισμό της, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε πτώση της κυβέρνησης συνασπισμού. Όπως σημειώνει το δημοσίευμα, "οι διαπραγματεύσεις για τη μείωση του ελλείμματος μεταξύ των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού θα δοκιμάσουν τη διάθεση της χώρας - μίας από τις λίγες εναπομείνασες χώρες στην Ευρώπη με την υψηλότερη πιστοληπτική αξιολόγηση (ΑΑΑ) - για την εφαρμογή πολιτικής λιτότητας, μίας πολιτικής της οποίας ήταν η ίδια διαπρύσιος κήρυκας για τις χώρες που συμμετείχαν σε προγράμματα διάσωσης, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, αλλά η οποία μπορεί να απειλήσει τώρα τον εύθραυστο κυβερνητικό συνασπισμό της".
Το δημοσίευμα σημειώνει επίσης ότι η πολιτική λιτότητας μπορεί να ενισχύσει την Αριστερά στην Ολλανδία, όπου οι Σοσιαλιστές έχουν ήδη περάσει - όπως και στη Γαλλία - μπροστά στις δημοσκοπήσεις τους τελευταίους μήνες. Τα κυβερνητικά κόμματα των Φιλελευθέρων, των Χριστιανοδημοκρατών και του ακροδεξιού της Ελευθερίας του Γκερτ Βίλντερς θα ξεκινήσουν τη Δευτέρα τρεις εβδομάδες διαπραγματεύσεων για το νέο γύρο των περικοπών. Ο Βίλντερς, που είναι απρόθυμος να δει μειώσεις δαπανών ή αυξήσεις φόρων, τοποθετεί στο 50% την πιθανότητα της διατήρησης του κυβερνητικού συνασπισμού, ενώ ένας Ολλανδός αξιωματούχος χαρακτήρισε την κατάσταση "πολύ απρόβλεπτη". Ενδεχόμενη κατάρρευση της κυβέρνησης θα μπορούσε να οδηγήσει σε εκλογές, οι οποίες θα είχαν για πρώτη φορά ως θέμα σε μία χώρα τη λιτότητα που επιβάλλεται από την ΕΕ, μετά τις νέες αρμοδιότητες των εθνικών προϋπολογισμών που απέκτησαν οι Βρυξέλλες από τον περασμένο Ιανουάριο.
Δεν υπάρχουν σχόλια
ΠΡΟΣΟΧΗ! Την ευθύνη για το περιεχόμενο των σχολίων φέρει αποκλειστικά ο συγγραφέας τους και όχι το site. Η ανάρτηση των σχολίων μπορεί να έχει μια μικρή χρονική καθυστέρηση