Μια «ομάδα Ιαπώνων» στην ελληνική πολιτική ζωή...

« Τι θα πη κρυφός και σκοτεινός πόλεμος δεν γνωρίζουν. Την παρασκηνιακήν διπλωματίαν δεν την παραδέχονται. Αδιάλλακτοι κοινοβουλευτικοί, δε...

«Τι θα πη κρυφός και σκοτεινός πόλεμος δεν γνωρίζουν. Την παρασκηνιακήν διπλωματίαν δεν την παραδέχονται. Αδιάλλακτοι κοινοβουλευτικοί, δεν αναγνωρίζουν άλλο πεδίον δράσεως έξω από την αίθουσα του κοινοβουλίου. Ωχυρωμένοι εις την άκραν αριστεράν κατοπτεύουν από εκεί τας κινήσεις του εχθρού, κάμνουν εξαφνικήν επίθεσιν, ορμητικήν, απότομον, απροκάλυπτον, κατά μέτωπον…», έγραφε το...
1907 ο δημοσιογράφος Βλάσης Γαβριηλίδης, παρομοιάζοντας τη μαχητικότητα της ομάδας των «Ιαπώνων» στη Βουλή, με την ορμητικότητα των Ιαπώνων στρατιωτών κατά τον Ρωσοϊαπωνικό Πόλεμο.
Σαν σήμερα το 1906 παρουσιάστηκε στο ελληνικό Κοινοβούλιο, μία πολιτική ομάδα που έδρασε έως το 1908, με πρωτότυπες για την εποχή ιδέες για τον εκσυγχρονισμό της χώρας. Δημιουργήθηκε ύστερα από τη διάλυση της δηλιγιαννικής παράταξης το 1905 και την εκλογή μερικών νέων ανεξάρτητων πολιτευτών στις εκλογές του 1906. Η ομάδα αυτή των βουλευτών δεν αποτέλεσε ποτέ κόμμα, εξαιτίας της έλλειψης συνοχής και ομοιογένειας. Παρόλα αυτά, τα μέλη της, που προέρχονταν από διαφορετικά κόμματα, είχαν δυναμική παρουσία και αγωνιστικότητα, επηρεάζοντας άμεσα τα πολιτικά δρώμενα της εποχής.
Στο επίκεντρο της πολιτικής κριτικής των «Ιαπώνων» βρέθηκε η κακή πολιτική κατάσταση στην οποία βρισκόταν η Ελλάδα ύστερα από την κρίση του πολιτικού συστήματος του δικομματισμού από τις αρχές της δεκαετίας του 1890 και έπειτα. Αποκορύφωμα για την δράση της, όμως, στάθηκε η πτώχευση του 1893 με την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου αλλά και η ήττα στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.
Την κοινοβουλευτική ομάδα των «Ιαπώνων» αποτελούσαν οι Στέφανος Δραγούμης, βουλευτής Αττικοβοιωτίας, από το κόμμα του Τρικούπη (τυπικά αρχηγός της ομάδας), Δημήτριος Γούναρης, ανεξάρτητος βουλευτής Πατρών, από το κόμμα του Θεοτόκη (ουσιαστικά η ψυχή της ομάδας), Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, βουλευτής Κυκλάδων, από το κόμμα του Δηλιγιάννη, Εμμανουήλ Ρέπουλης, βουλευτής Ερμιονίδας, από το κόμμα του Δηλιγιάννη (και αργότερα μυστικός συνεργάτης του Ελευθερίου Βενιζέλου), Χαράλαμπος Βοζίκης, ανεξάρτητος βουλευτής Κυνουρίας, προερχόμενος από τα κόμματα του Δηλιγιάννη και του Ζαΐμη, Ανδρέας Παναγιωτόπουλος, βουλευτής Αιγιαλείας από το κόμμα του Ζαΐμη, και Απόστολος Αλεξανδρής, ανεξάρτητος βουλευτής Καρδίτσας.
Η απουσία συνοχής μέσα στην ομάδα ήταν εμφανής όλα τα χρόνια της δράσης της, κάτι που αποτέλεσε και την αιτία για την διάλυση της τον Ιούνιο του 1908. Ο Δημήτριος Γούναρης υπέκυψε στην προσέγγιση του έμπειρου Θεοτόκη, έφυγε από τους «Ιάπωνες» και ορκίστηκε Υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνησή του. Οι παλιοί συναγωνιστές του όμως, δεν κατέθεσαν τα όπλα και δεν φάνηκαν καθόλου επιεικείς απέναντί του. Κατά τη συζήτηση του κρατικού Προϋπολογισμού το 1909, του άσκησαν τόσο έντονη κριτική, που αναγκάσθηκε να υποβάλλει την παραίτησή του.
Ύστερα από την διάλυση της ομάδας των Ιαπώνων, κάποια μέλη της πρωταγωνίστησαν στην μετέπειτα πολιτικές εξελίξεις. Ο Στέφανος Δραγούμης αποτέλεσε τον εκλεκτό του «Στρατιωτικού Συνδέσμου» για πρωθυπουργός της Ελλάδας το 1909, ενώ οι Γούναρης (τρεις φορές πρωθυπουργός) και Πρωτοπαπαδάκης εκτελέστηκαν στου Γουδή το 1922 μαζί με άλλους τέσσερις πολιτικούς και στρατιωτικούς, ως υπεύθυνοι της Μικρασιατικής Καταστροφής.
tvxs.gr