GRID_STYLE

NONE

ΡΟΗ:

latest

Μέση Ανατολή: Μάχη για εξουσία ανάμεσα στα ισλαμικά δυο δόγματα

Οι αραβικές εξεγέρσεις αποκτούν χαρακτηριστικά θρησκευτικής σύγκρουσης Ιορδανός σαλαφιστής υψωνει στον αέρα το μοναδικό βιβλίο π...

Οι αραβικές εξεγέρσεις αποκτούν χαρακτηριστικά θρησκευτικής σύγκρουσης
Ιορδανός σαλαφιστής υψωνει στον αέρα το μοναδικό βιβλίο που αναγνωρίζει – το Κοράνι
 
«Η Κατάρα του Προφήτη: Tο αρχαίο σχίσμα του ισλάμ ανάβει νέες φωτιές». Με αυτόν τον τίτλο, το Spiegel αναλύει τον τρόπο με τον οποίο η αιώνια σύγκρουση για εξουσία ανάμεσα στα δύο δόγματα διαμορφώνει τις εξελίξεις στην ταραγμένη Μέση Ανατολή».
«Ξέσπασαν σαν κραυγή για ελευθερία, αλλά οι αραβικές εξεγέρσεις αποκτούν, όλο και περισσότερο, τα χαρακτηριστικά θρησκευτικής σύγκρουσης ανάμεσα σε σουνίτες και σιίτες μουσουλμάνους, αυτό το αρχαίο σχίσμα που διχάζει ακόμη το ισλάμ».
Από την Τυνησία μέχρι το Μπαχρέϊν, και από την Αίγυπτο ως την Συρία, η αραβική άνοιξη άρχισε σαν εξέγερση εναντίον αυταρχικών και διεφθαρμένων καθεστώτων. Άρχισε με μια κραυγή για ελευθερία, δικαιοσύνη και ευημερία, αλλά έχει πάρει και μια άλλη, σημαντική, διάσταση: την διαμάχη για την πολιτική κυριαρχία ανάμεσα σε σουνίτες και σιίτες.
Σαν τεκτονικές πλάκες που εκρήγνυνται μετά από μακρές περιόδους φαινομενικής ηρεμίας, υπάρχουν πάντα τριγμοί κάτω από την επιφάνεια ανάμεσα στις δύο ομάδες. Στο παρελθόν, αυτή η ένταση έχει ξεσπάσει σε σφαγές, όπως στον εμφύλιο στο Ιράκ, που άρχισε το 2004 και, στην πραγματικότητα, δεν έχει τελειώσει ακόμη.
Οι σουνίτες αντάρτες στη Συρία, που έχουν εξεγερθεί κατά του αλεβίτη  Μπασάρ αλ Ασαντ, λαμβάνουν βοήθεια από τους σουνίτες στη Σαουδική Αραβία και στο Κατάρ. Την ίδια ώρα, το σιιτικό Ιράν προμηθεύει το καθεστώς της Δαμασκού με χρήματα, όπλα, και προσφάτως, με στρατιώτες.
Επειδή μερικοί σουνίτες θεωρούν αιρετικούς τους αλεβίτες, που είναι ένα παρακλάδι του σιιτικού ισλάμ, η μειονότητα πιστεύει ότι θα την εξοντώσουν αν ανατραπεί το καθεστώς. Τον φόβο τους εκμεταλλεύεται ο Ασαντ για να τους κρατάει να πολεμούν στο πλευρό του, εναντίον των επαναστατών.
Αλλο παράδειγμα; Τα καθεστώτα στο Ιράν και στη Συρία χειροκρότησαν τους σιίτες στο Μπαχρέϊν που ξεσηκώθηκαν εναντίον του σουνίτη βασιλιά τους, πιστός σύμμαχος του οποίου είναι η Σαουδική Αραβία.
Οι σιίτες αποτελούν μόλις το 10-13% των 1,4 δισ. μουσουλμάνων. Αλλά η αναλογία τους, στα κράτη γύρω από τον Περσικό Κόλπο, είναι σημαντικά υψηλότερη. Σιίτες είναι το 90% του πληθυσμού στο Ιράν, 70% στο Μπαχρέϊν, άνω του 60% στο Ιράκ, 35% στο Κουβέϊτ, και περί το 10% στη Σαουδική Αραβία.
Ο Μωάμεθ δεν ήταν μόνο θρησκευτικός, αλλά και στρατιωτικός ηγέτης, και το κενό εξουσίας που άφησε, με τον θάνατό του, ήταν μεγάλο. Το ζήτημα της διαδοχής του Προφήτη θα γινόταν η κατάρα της θρησκείας του. Γρήγορα ξέσπασαν διαφωνίες για το αν ο νόμιμος διάδοχος θα έπρεπε να είναι ή όχι συγγενής του Μωάμεθ – για παράδειγμα ο Αλί ιμπν Αμπου Ταλίμπ, εξάδελφος και γαμπρός του.
Οσοι τάχθηκαν υπέρ της διαδοχής από τον Αλί ονομάστηκαν «Σιάτ Αλί» (σσ οπαδοί του Αλί) από όπου προήλθε ο όρος σιίτες.
Στην αρχή όμως επικράτησε η άλλη άποψη, και ο Αλί δεν έγινε χαλίφης αμέσως. Προηγήθηκαν τρεις άλλοι – ο Αμπου Μπακρ, ο Ομάρ και ο Ουτμάν. Ο Αλί δολοφονήθηκε τελικά το 661. Η αρχική σύγκρουση για την εξουσία διήρκεσε περισσότερα από 20 χρόνια, μέχρι που συνέβη κάτι παράδοξο: στη διάρκεια της Μάχης της Κερμπάλα, στο σημερινό Ιράκ, ο εχθρικός στρατός σκότωσε τον γιο του Αλί, τον Χουσεϊν, που ήταν ο τελευταίος νόμιμος διάδοχος. Οι «Σιάτ Αλί» είχαν ηττηθεί. Αλλά αντί να χαθούν στη λήθη, οι σιίτες έγιναν πιο ισχυροί.
Η πτώση του Χουσεϊν έγινε «η μεγάλη έκρηξη που δημιούργησε και έθεσε σε κίνηση τον ταχέως εξαπλούμενο κόσμο του σιιτικού ισλάμ», λέει ο Χάϊντς Χαλμ, ειδικός σε θέματα ισλάμ, στο πανεπιστήμιο του Τίμπιγκεν, στη Γερμανία.
Για τους σιίτες, η Κερμπάλα είναι το σημείο αναφοράς γύρω από το οποίο περιστρέφεται η πίστη τους. Με άλλα λόγια, είναι ένα θρήσκευμα που ξεπήδησε από την ήττα και καθορίζεται από την αντίσταση.
Ιστορικώς, οι σουνίτες (σσ από την Σούνα, την παράδοση των διδαγμάτων του Μωάμεθ) θεωρούν εαυτούς ορθοδόξους, και βλέπουν εξουσία και πίστη σαν ένα και το αυτό. Αντιθέτως, οι σιίτες που δεν άσκησαν μεγάλη εξουσία ανά τους αιώνες, επένδυσαν στον μύθο για τον ήρωα της θρησκείας τους, τον Αλί. Το αποτέλεσμα ήταν η μόνιμη καχυποψία με την οποία η σουνιτική άρχουσα τάξη αντιμετώπιζε τους σιίτες υπηκόους. Ρόλοι και εντάσεις παγιώθηκαν: σουνίτες χαλίφηδες εξουσιάζουν σιίτες, οι οποίοι ήταν αποκλεισμένοι από τα υψηλά αξιώματα στο στρατό ή στα δικαστήρια.
Αλλά, τον 16ο αιώνα, η δυναστεία των Σαφαβιδών ανήλθε στην εξουσία στο Ιράν και εξανάγκασε τους υπηκόους να ασπαστούν το σιιτικό ισλάμ. Αυτή ήταν η αρχή της εχθρότητας που υπάρχει ακόμη ανάμεσα στο σιιτικό Ιράν και στις αραβικές χώρες, που έχουν σουνιτικές πλειοψηφίες.
Μετά την κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, το θρησκευτικό κέντρο του αραβικού κόσμου μετακινήθηκε προς την αραβική χερσόνησο, όπου βρίσκονται η Μέκα και οι άλλοι ιεροί τόποι, και όπου το 1902 ο νεαρός Ιμπν Σαούντ εκμεταλλεύθηκε μια θρησκευτική συμμαχία που είχαν κάνει οι πρόγονοί του για να κατακτήσει μεγάλο μέρος της χερσονήσου – μια περιοχή που ονομάστηκε Σαουδική Αραβία, με βασιλιά τον Ιμπν Σαούντ.
Εκεί, θρησκεία του κράτους έγινε η πιο αυστηρή ερμηνεία του σουνιτικού ισλάμ, ο ουαχαμπιτισμός, και οι σιίτες από τις ανατολικές επαρχίες καταδικάστηκαν σαν αιρετικοί.
Μετά ήρθε το πετρέλαιο. Η ειρωνεία είναι ότι όλες οι τεράστιες πετρελαιοπηγές της Σαουδικής Αραβίας βρίσκονται στα ανατολικά της χώρας – εκεί όπου ζουν οι σιίτες. Τυχόν απόσχιση του πληθυσμού αυτού θα σήμανε το τέλος του πετρελαϊκού πλούτου της χώρας.
Σχετικά με την αιματοχυσία στη Συρία, υπάρχει μια εσχατολογική προφητεία στο ισλάμ, την οποία κάποιοι αποδίδουν στον ίδιο τον Προφήτη. Μιλάει για τον σατανικό Σουφιάνι, που θα έρθει μια ημέρα για να σπείρει καταστροφή και θάνατο ανάμεσα στους πιστούς. Αυτή η παράδοση λέει ότι ο Σουφιάνι θα αναδυθεί από τα βάθη της Γης, κάτω από την Δαμασκό», γράφει το Spiegel.
Σχόλια αναγνωστών (0)

Δεν υπάρχουν σχόλια

ΠΡΟΣΟΧΗ! Την ευθύνη για το περιεχόμενο των σχολίων φέρει αποκλειστικά ο συγγραφέας τους και όχι το site. Η ανάρτηση των σχολίων μπορεί να έχει μια μικρή χρονική καθυστέρηση