Το βιβλίο «Μια ημέρα» θεωρείται ότι ξήλωσε το πουλόβερ της Σοβιετικής Ενωσης « Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς », το κλασικό μυθ...
Το βιβλίο «Μια ημέρα» θεωρείται ότι ξήλωσε το πουλόβερ της Σοβιετικής Ενωσης
«Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς», το κλασικό μυθιστόρημα του Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, εκδόθηκε πριν από ακριβώς 50 χρόνια, τον Νοέμβριο του 1962. Είναι μια απλή ιστορία για έναν κρατούμενο που προσπαθεί να επιβιώσει στα γκουλάγκ, και θεωρείται σήμερα ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία του 20ού αιώνα. Τότε, είχε συγκλονίσει την ΕΣΣΔ και είχε προκαλέσει σοκ στη Δύση.
Ο ήρωας ήταν φανταστικός. Αλλά υπήρχαν εκατομμύρια σαν τον κρατούμενο Σ-854, αθώοι πολίτες που, όπως ο ίδιος ο Σολζενίτσιν, εκτοπίστηκαν στα στρατόπεδα καταναγκαστικών έργων επί Στάλιν.
Στο βιβλίο, ο Ρώσος αγρότης Ντενίσοβιτς γαντζώνεται από μικρές καθημερινές κινήσεις και από τη σκληρή δουλειά για να διατηρήσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την εσωτερική ελευθερία του μέσα στις απάνθρωπες συνθήκες.
Εξαιτίας της λογοκρισίας, και του φόβου, η αλήθεια για τα γκουλάγκ δεν είχε αποκαλυφθεί προτού κυκλοφορήσει το βιβλίο. Και όμως, εκδόθηκε στη Σοβιετική Ενωση, με την άδεια του ίδιου του Χρουστσόφ, 10 χρόνια μετά τον θάνατο του Στάλιν, σε μια περίοδο που προωθούσε φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Ο Σοβιετικός ηγέτης νόμιζε ότι το βιβλίο θα κατεδάφιζε την προσωπολατρία του Στάλιν.
«Αλλά αφότου δημοσιεύθηκε ήταν αδύνατον να το σταματήσεις. Αμέσως λάβαμε πολλές παράνομες ιστορίες. Πολλοί άρχισαν να θυμούνται πώς ήταν η ζωή τους στα στρατόπεδα… Εκείνη την εποχή δεν είχαμε υπολογιστές και εκτυπωτές. Τα βιβλία τυπώνονταν σε τσιγαρόχαρτα, ήταν ο μόνος τρόπος για να κυκλοφορήσουν περισσότερα αντίτυπα. Η ΕΣΣΔ καταστράφηκε από την ενημέρωση, μόνο από την ενημέρωση. Και αυτό το κύμα άρχισε με το
”Μία Ημέρα” του Σολζενίτσιν», λέει στο BBC ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Βιτάλι Κορότιτς.
Τελικά η κυκλοφορία των έργων του Σολζενίτσιν «πάγωσε» και τα μυθιστορήματά του έβγαιναν παράνομα από τη Σοβιετική Ενωση για να εκδοθούν σε χώρες της Δύσης.
Στην Ελλάδα, το «Μία Ημέρα» κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1970, από τις εκδόσεις Βίπερ, σε μετάφραση του λογοτέχνη Σωτήρη Πατατζή.
Στο μεταξύ όμως ο Ντενίσοβιτς έγινε σύμβολο, και οι συνθήκες κράτησης στα σταλινικά γκουλάγκ έγιναν γνωστές σε όλο τον κόσμο.
Ο Σολζενίτσιν τιμήθηκε με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1970. Τέσσερα χρόνια αργότερα συνελήφθη και απελάθηκε από την ΕΣΣΔ. Εζησε εξόριστος στις ΗΠΑ μέχρι το 1994, όταν επέστρεψε στη Ρωσία. Πέθανε το 2008 στη Μόσχα, σε ηλικία 89 ετών.
«Επισκέφθηκα ένα σχολείο στη Μόσχα για να μιλήσω με 16χρονους μαθητές. Δεν έχουν διδαχθεί για τον Στάλιν, αλλά το ”Μία Ημέρα” είναι στην ύλη τους. Μόνο 3 από τους 21 μαθητές το έχουν διαβάσει…», γράφει ο Στιβ Ρόζενμπεργκ, ανταποκριτής του BBC στη Μόσχα.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το 48% των Ρώσων σήμερα πιστεύουν ότι ο Στάλιν είχε θετική επιρροή στην πατρίδα τους. Μόνο το 22% έχει αντίθετη άποψη.
Σχόλια αναγνωστών (0)
Να τα βλέπει η Αλέκα
ΑπάντησηΔιαγραφή