Στα 67 τρισ. δολάρια εκτοξεύθηκε το 2011 το λεγόμενο «σκιώδες» τραπεζικό σύστημα, όπως προκύπτει από την τελευταία έκθεση του Συμβουλίου...
Στα 67 τρισ. δολάρια εκτοξεύθηκε το 2011 το λεγόμενο «σκιώδες» τραπεζικό σύστημα, όπως προκύπτει από την τελευταία έκθεση του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB), ή αλλιώς το 25% του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ο επίτροπος της ΕΕ για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες Μισέλ Μπαρνιέ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB) τα κεφάλαια στο σκιώδες τραπεζικό σύστημα αυξήθηκαν την περίοδο 2002 – 2011 κατά 41 τρισ. δολ., φθάνοντας τα 67 τρισ. δολάρια (από 26 τρισ. το 2002) όσο περίπου το παγκόσμιο ΑΕΠ (70 τρισ.) το 2011. Τα περισσότερα εξ αυτών διακινήθηκαν στις ΗΠΑ (23 τρισ. δολ.) με την Ευρωζώνη να ακολουθεί σε μικρή απόσταση (22 δισ.) και στη συνέχεια η Μεγάλη Βρετανία (9 τρισ.) και η Ιαπωνία (με 4 τρισ. δολάρια). Ωστόσο, ως ποσοστό του συνόλου διεθνώς, οι δραστηριότητες στις ΗΠΑ μειώθηκαν από 44% το 2005 στο 35% το 2011, καθώς περισσότερα κεφάλαια μετακινήθηκαν προς τη Βρετανία και τις χώρες της Ευρωζώνης.
Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και την κατάρρευση της Lehman Brothers αυξήθηκε η ζήτηση για «αχαρτογράφητα» από τις Αρχές επενδυτικά προϊόντα.Κίνητρο
Οπως σημειώνει ο οικονομολόγος κ. Δημήτρης Τζάνας «το κίνητρο σύστασης αυτών των φορέων επενδυτικών δράσεων είναι η δυνατότητα ευέλικτης και γρήγορης δραστηριοποίησης στα επιθυμητά επενδυτικά πεδία αποφεύγοντας παράλληλα τη σχολαστική εποπτεία. Για παράδειγμα, η πιστωτική επέκταση των τραπεζών υπόκειται στους περιορισμούς των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας (κανόνες Βασιλείας) και τα όσα προβλέπουν οι μονάδες διαχείρισης κινδύνου. Ετσι, η σύσταση τέτοιων φορέων που δεν περιλαμβάνονται στο ενεργητικό των τραπεζών (off-balance sheet items) ήταν μονόδρομος για την υλοποίηση σημαντικού μεγέθους νέων επενδυτικών σχεδίων παρακάμπτοντας και ακυρώνοντας ουσιαστικά τους θεσμικούς περιορισμούς. Το FSB αναφέρει στην έκθεσή του ότι το μέγεθος του «σκιώδους» τραπεζικού συστήματος «μπορεί να δημιουργήσει συστημικούς κινδύνους και να μεγεθύνει τις αντιδράσεις στην αγορά όταν η ρευστότητά της είναι περιορισμένη», ενώ παράλληλα τονίζει ότι «πρέπει να υπάρξει κατάλληλη εποπτεία και θεσμικό πλαίσιο, ώστε να μετριασθεί η συσσώρευση κινδύνων». Οι εποπτικές Αρχές φοβούνται ότι οι τράπεζες μπορεί να χρησιμοποιούν «σκιώδεις» τραπεζικές συναλλαγές για να παρακάμψουν τα αυστηρά μέτρα που επιβλήθηκαν σε αυτές μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Οπως επισημαίνει ο Βέλγος ευρωβουλευτής Σαΐντ Ελ Χαντραουί, ο «σκιώδης» τομέας μπορεί να είναι ιδιαίτερα επωφελής για την οικονομία αρκεί να… φύγουν οι σκιές και να λειτουργήσει με διαφάνεια και καλή εποπτεία.
Για παράδειγμα, προτείνει τη δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων της ΕΕ, από την ΕΚΤ, που θα καταγράφει όλες τις συναλλαγές ρέπος σε κάθε νόμισμα για να υπάρχει πλήρης εικόνα της αγοράς των ρέπος.
Παράλληλα προτείνει τη δημιουργία κεντρικού αρχείου καθεμίας τραπεζικής συναλλαγής, συμπεριλαμβανομένων των αγοραπωλησιών παραγώγων για να είναι γνωστό ποιος αγοράζει τι από ποιόν και τι κίνδυνο ανέλαβε να πάρει.
Πέραν αυτών, προτείνει την επιβολή ανωτάτου ορίου έκθεσης των τραπεζών σε μη ελεγχόμενα προϊόντα στο 25% των ιδίων κεφαλαίων τους, με παράλληλη εγγραφή κάθε «σκιώδους» οντότητας με την οποία σχετίζεται η τράπεζα στον ισολογισμό της. Προτείνεται τέλος περιορισμός στο πόσες φορές μπορεί να τιτλοποιηθεί ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν.
Χαλινάρι στο… αδέσποτο χρήμα θέλει να βάλει ο Μπαρνιέ
Σήμανε συναγερμός στην Ευρωπαϊκή Ενωση
Τη θέσπιση σειράς κανόνων που θα διέπουν το «σκιώδες» τραπεζικό σύστημα, ξεκινώντας από τα επενδυτικά κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων (money market funds) σχεδιάζει για το 2013 ο επίτροπος της ΕΕ για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες Μισέλ Μπαρνιέ.
Η ΕΕ παραδέχεται ότι, έως έναν βαθμό, το σκιώδες τραπεζικό σύστημα επιτελεί σημαντικές λειτουργίες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, για παράδειγμα, δημιουργεί πρόσθετους πόρους χρηματοδότησης και παρέχει εναλλακτικές λύσεις στους επενδυτές.
Αγνωστες πηγές κινδύνου
Ενδέχεται όμως να θέσει σε κίνδυνο τη μακροπρόθεσμη χρηματοπιστωτική σταθερότητα λόγω της σώρευσης άγνωστων πηγών κινδύνου στον χρηματοπιστωτικό τομέα και λόγω των ενδεχόμενων δευτερογενών συνεπειών που έχει ο σκιώδης τραπεζικός τομέας στον κανονικό τραπεζικό τομέα.
Σύμφωνα με τον κ. Τζάνα, «το ερώτημα, είναι αν θα μπορέσει η Κομισιόν θα υιοθετήσει στην πράξη τέτοιες πρακτικές καθώς οι αντιστάσεις θα είναι πολλές. Ηδη, ο Κάμερον απειλεί με αποχώρηση από την Ε.Ε. αν υιοθετηθούν μέτρα (όπως ο φόρος επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών) που μπορεί να θίξουν το λονδρέζικο City.
Πάντως, έστω και με αργούς ρυθμούς, προχωρεί η νομοθεσία που μεταφέρει την επενδυτική δραστηριότητα εκτός ενεργητικού των τραπεζών (Volcker rule) καθώς έχει γίνει αντιληπτό ότι το «πάντρεμα» επενδυτικής και εμπορικής τραπεζικής μετά το 1999 στο απελευθερωμένο και παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, ήταν η βασική αιτία μέσα σε λίγα χρόνια να συντελεστεί η μεγαλύτερη μεταπολεμικά χρηματοπιστωτική κρίση της παγκόσμιας οικονομίας…
ΜΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
mapostolou@pegasus.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια
ΠΡΟΣΟΧΗ! Την ευθύνη για το περιεχόμενο των σχολίων φέρει αποκλειστικά ο συγγραφέας τους και όχι το site. Η ανάρτηση των σχολίων μπορεί να έχει μια μικρή χρονική καθυστέρηση