Ελλάδα και Λετονία

Του Τάκη Μίχα Η Ελλάδα σήμερα θα είχε βγει από την κρίση αν είχε πραγματικά εφαρμόσει τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας. Όμως επειδή ...

Του Τάκη Μίχα

Η Ελλάδα σήμερα θα είχε βγει από την κρίση αν είχε πραγματικά εφαρμόσει τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας. Όμως επειδή δεν το έκανε αυτό αλλά προσπαθούσε πάντοτε να εξαπατήσει τους πιστωτές, βρίσκεται σήμερα στην τραγική κατάσταση που είναι. Αυτό υποστηρίζει ο γνωστός οικονομολόγος Ανερς Ασλουντ που εργάζεται στο Peterson Institute of International Economics στην Ουάσιγκτον.
Ο κ. Ασλουντ συγκρίνει τις περιπτώσεις της Λετονίας και της Ελλάδας. Η πρώτη εφάρμοσε πραγματικά τα μέτρα λιτότητας από την πρώτη στιγμή και σήμερα έχει τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη. Η δεύτερη συνεχώς κοροϊδεύει  και για αυτό συνεχίζει να βρίσκεται στην μιζέρια.
Η Λετονία βίωσε τα έτη 2008-2010 μία μείωση του ΑΕΠ κατά 24% πού υπήρξε το αποτέλεσμα του ολοκληρωτικού παγώματος της ρευστότητας το 2008. Όμως η οικονομία της Λετονίας αυξήθηκε κατά 5.5% το 2011 και το 2012 παρουσίασε πάλι αύξηση 5.3% -την μεγαλύτερη αύξηση στην Ευρώπη ενώ παράλληλα το δημοσιονομικό της έλλειμμα δεν υπερβαίνει το 1.5% του ΑΕΠ!
Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα έχει ήδη βιώσει 5 έτη ύφεσης και αναμένεται-στην καλύτερη περίπτωση-να βιώσει άλλα δύο!
Το 2008 και το 2009 η οικονομική κρίση ήταν πολύ πιο έντονη στην Λετονία από ότι στην Ελλάδα. Όμως οι δύο χώρες επέλεξαν διαφορετικές πολιτικές δημοσιονομικής προσαρμογής.
Στην Λετονία η δημοσιονομική προσαρμογή βασίσθηκε σε μείωση των κρατικών δαπανών ενώ στην Ελλάδα στην αύξηση των φόρων.
Προκειμένου να επιτύχουν μεταρρυθμιστικά μέτρα θα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρή. Το 2009 η Λετονία πραγματοποίησε μία δύσκολη οικονομική προσαρμογή 9.5% του ΑΕΠ που αντιπροσώπευε το 60% της απαιτουμένης συνολικής προσαρμογής ενώ η Ελλάδα την ίδια περίοδο , ακολουθώντας το σοσιαλιστικό ευαγγέλιο, ελάμβανε μέτρα ..αναθέρμανσης της οικονομίας!
Στην Λετονία  ο πρωταρχικός στόχος ήταν η μείωση των δαπανών όχι η αύξηση των φόρων. Οι περικοπές των δημοσίων δαπανών αντιπροσώπευαν το 2/3 του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής της Λετονίας. Η χώρα μείωσε τις κρατικές δαπάνες από 44% του ΑΕΠ πού ήταν στα μέσα της κρίσης, στο 36%. Παράλληλα διατήρησε τον αναλογικό (flat) φόρο εισοδήματος στο 21% και τον φόρο στις επιχειρήσεις στο 15%.
Η Ελλάδα έπραξε το ακριβώς αντίθετο. Διατήρησε υψηλές κρατικές δαπάνες που έφταναν το 50% του ΑΕΠ τόσο το 2010 όσο και το 2011-έτη στα οποία υποτίθεται ότι   εφάρμοζε λιτότητα. Αντίθετα αν είχε μειώσει  τις δαπάνες στο 40% σήμερα θα είχε βγει από την κρίση. Μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει υλοποιήσει μία δημοσιονομική προσαρμογή της τάξης του 9% κάτι που η Λετονία έκανε σε ένα χρόνο!
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ο τρόπος με τον οποίο οι δύο χώρες αντιμετώπισαν το θέμα του μεγάλου κρατικού τομέα. Η Λετονία απέλυσε αμέσως το 30% των δημοσίων υπαλλήλων, έκλεισε πολλούς κρατικούς φορείς και κατάργησε  ρυθμίσεις δίνοντας έτσι την δυνατότητα στον ιδιωτικό τομέα να δραστηριοποιηθεί.
Η Ελλάδα αντίθετα δεν απέλυσε ούτε ένα (!!) δημόσιο υπάλληλο ούτε έκλεισε δημόσιους φορείς ούτε κατάργησε ρυθμίσεις Αντίθετα το 2011 έγιναν 5000 νέες προλήψεις στον δημόσιο τομέα.
Η βοήθεια πού πήρε η Λετονία από το ΔΝΤ και την ΕΕ ισοδυναμούσε με 37% του ΑΕΠ της χώρας το 2008 όμως η Λετονία χρησιμοποίησε μόλις το 60% αυτών των πόρων. Το Δεκέμβριο ξεπλήρωσε όλα τα χρέη της στο ΔΝΤ –τρία χρόνια δηλαδή νωρίτερα προκειμένου να μπορεί να δανείζεται φτηνότερα στις διεθνείς αγορές. Σήμερα οι αποδόσεις στο 6ετές κρατικό της ομόλογο έχουν πέσει στο 1,7%!
Τον Μάιο του 2010 η Ελλάδα έλαβε πολύ μεγαλύτερη οικονομική ενίσχυση από την Λετονία-το μεγαλύτερο δάνειο πού έχει ποτέ δώσει το ΔΝΤ- και τα αποτελέσματα είναι πενιχρά.
Τέλος η ανεργία στην Λετονία μειώθηκε από 20.7% στις αρχές του 2010 σε 13.5% στο φθινόπωρο του 2012.Στην Ελλάδα η πολιτική της επιβολής φόρων έχει οδηγήσει την ανεργία κοντά στο  30% !
Τα συμπεράσματα είναι προφανή. Οι ελληνικές κυβερνήσεις προσπάθησαν και προσπαθούν να λύσουν την κρίση με σοσιαλκρατικιστικό τρόπο δηλαδή με αύξηση των φόρων και διατήρηση του μεγέθους της κρατικής γραφειοκρατίας.
Αντίθετα η Λετονία ακολούθησε τον φιλελεύθερο δρόμο: Χαμηλούς φόρους και μείωση των κρατικών δαπανών και της κρατικής γραφειοκρατίας .
Τα αποτελέσματα μιλάνε από μόνα τους.