Βρίζοντας τους βλάσφημους στην Ευρωζώνη…

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου.  Το σημερινό σημείωμα αποτελεί ένα είδος βλασφημίας εναντίον των βλάσφημων. «Βλασφημία δεν είναι η διαδι...

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου. 

Το σημερινό σημείωμα αποτελεί ένα είδος βλασφημίας εναντίον των βλάσφημων. «Βλασφημία δεν είναι η διαδικασία καταστροφής των θεών ενός λαού, αλλά η απόδοση των φαντασιακών ιδιοτήτων ενός λαού στους θεούς του». Κάπως έτσι έλεγε ο Επίκουρος και κάπως έτσι έγραψε ο νεαρός Μαρξ στην διατριβή του. Ο λαός έχει ιστορικά διαμορφωμένους θεούς, ο λαουτζίκος βλαστημεί ευλαβώς τους θεούς, προσδίδοντάς τους δικές του προκαταλήψεις και διαστροφές, ενώ ο πεζεβέγκης κάνει χάζι τον λαό, που συμπεριφέρεται σαν λαουτζίκος και βάζει στην πούγκα τα μονόλιρα, πεντόλιρα και… πού `ντα, επικαλούμενος ταυτόχρονα την Χάρη του Θεού. Λεφτά υπάρχουν πάντα κατά την διαδικασία της συσσώρευσης και λιγοστεύουν επικίνδυνα όταν αυτή διέρχεται κρίση. Ο πεζεβέγκης μας, δηλαδή ο Πάτρωνας, ο Τραπεζίτης, ο αχρείος πολιτικός, ο ημέτερος επιχειρηματίας, ο μεταπράτης, ο αεριτζής κάθε είδους, αλλά και ο σεμνός και ταπεινός επαγγελματίας που σε χαλάει ή στα χαλάει για να στα φτιάξει ή να σε ανακατασκευάσει, το γνωρίζουν και αποσύρονται από την τυπική διαδικασία της συσσώρευσης, ενώ παράλληλα σφραγίζουν την πούγκα τους.
Ο μεγάλος εκβιασμός των βλάσφημων τότε αρχίζει: το ευρώ που είχε τις ιδιότητες των δήθεν φιλοπρόοδων, δημιουργικών ανθρώπων, γίνεται η κατάρα της κοινωνίας, η οποία το στερείται και πλέον βρίζει την κακή της τύχη να εμπιστευτεί τους πεζεβέγκηδες. Η ύφεση, η μείωση του ΑΕΠ, που συνοδεύεται από την μείωση των εσόδων του κράτους και το κλείσιμο ακόμη περισσότερων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως και η εκτόξευση της ανεργίας, η αδυναμία των νοικοκυριών να τα βγάλουν πέρα, η απειλή στις καταθέσεις, η κατακόρυφη άνοδος των τραπεζικών επισφαλειών, καθώς και η γενικότερη απορρύθμιση αγοράς και κράτους, αποτελούν όψεις της εκδίκησης του «Θεού-Ευρώ» προς τους βλάσφημους. Εναντίον όχι αυτών που το θεοποίησαν για να συσσωρεύσουν (όχι εναντίον των πεζεβέγκηδων), αλλά εναντίον αυτών που προσέδωσαν τα δικά τους καλά και κακά χαρακτηριστικά στον «Θεό-Ευρώ». Το Ευρώ έγινε ο κοινωνικός καθρέφτης του Έλληνα. Το Ευρώ έγινε ο εθνικός καθρέφτης του Έλληνα. Το Ευρώ έγινε το αντικείμενο μέσω του οποίου δομείτο η υποκειμενικότητα και η αντικειμενική αξία υποκειμένων στην σημερινή Ελλάδα. Δηλαδή το Ευρώ έγινε ο Θεός και οι Έλληνες οι πιστοί μιας νέας θρησκείας… της Ευρωζώνης! Στον «θεό» αυτόν προσδόθηκαν οι πλέον θετικές ιδιότητες για κοινωνική πρόοδο και ευημερία. Και τούτο αποτελεί ύβρι, όπως βλασφημία επίσης είναι να προσδίδονται στο Ευρώ, όλες οι αντικοινωνικές συμπεριφορές του ατόμου σε μια χώρα όπου πλήττεται η ευημερία.
Αν ήμουν ο Moses Hess, από τον οποίο δανείστηκε ο Μαρξ την περίφημη φράση περί «του οπίου των λαών», θα αποκαλούσα την Ευρωζώνη «όπιο των ευρωπαϊκών περιφερειακών λαών». Τώρα που υποφέρουμε από το σύνδρομο στέρησης της ευρωρευστότητας το ρίξαμε στους αναθεματισμούς και στην αγανάκτηση… φυσιολογικό, αλλά απολιτικό! Άλλοι βρίζουν τους πεζεβέγκηδες, άλλοι συνολικά το εκκλησίασμα των πιστών του «Θεού-Ευρώ», καθώς «μαζί τα φάγαμε»! Δεν έχει σημασία! Η βλασφημία εναντίον του Ευρώ είχε ωστόσο προηγηθεί και ταυτιστεί με την ίδρυση της ευρωζώνης, ως βεβιασμένη εξέλιξη του νεοφιλελεύθερου Μάαστριχτ. Προσδώσαμε στο Ευρώ ανθρώπινες ιδιότητες, αφού πρώτα το θεοποιήσαμε και την βλασφημία αυτή την πληρώνουμε ακριβά. Κάναμε το μέσο σκοπό και τον σκοπό μέσο και συνεχίζουμε να τα μπερδεύουμε. Ας ξεμπερδευτούμε λοιπόν απαλλασσόμενοι από την θεοσοφία της ευρωζώνης, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά η θεοσοφία του νεοφιλελευθερισμού σε αντιπληθωριστική ηγεμονική εκδοχή.
Ένας Θεός που κατασκευάζεται ως αντικατοπτρισμός της οικονομίας των ελευθέριων αγορών, δεν ανταμείβει ποτέ την πολιτική στάση της υποτέλειας και του ρεαλισμού των πιστών, ζητεί θυσίες. Η θυσία είναι το συμβόλαιο του «Θεού-Ευρώ» με τον λαό του. Για τον Γερμανό το Ευρώ δεν αποτέλεσε ποτέ σκοπό, ήταν και είναι μέσο. Για τον Έλληνα το Ευρώ ήταν και είναι σκοπός, είτε θετικά, είτε ως άρνηση. Λαός του Ευρώ δεν υπήρξαν ποτέ οι Γερμανοί, αλλά άλλοι, υποταγμένοι στην ανάγκη του πεζεβέγκη από την αρχή. Άλλοι, που δεν θέλησαν ποτέ να καταλάβουν πως και η οικονομία έχει την φυσική της, πως δεν είναι μυθικές οι οικονομικές σχέσεις, πως όταν η ποσότητα του χρήματος σε κυκλοφορία είναι σταθερή αν κάπου αυτό συγκεντρώνεται, από κάποια συγκοινωνούσα με αυτό αγορά αποστραγγίζεται. Άλλοι, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τους Έλληνες, που αγνοούν πως είναι αδύνατο να επιβιώσουν στο βαθμό που η διαγραφή μέρους της αξίας κράτους και τραπεζών, επιβαρύνει αυτούς τους ίδιους, μέσω της εσωτερικής υποτίμησης. Η Ελλάδα δεν μπορεί να ελπίζει πλέον στον «Θεό-Ευρώ», διότι παρέμεινε πολύ στην περίοδο της θυσίας. Αυτοί είναι η τύχη των βλάσφημων. Προσπαθούν να σωθούν με την θυσία! Ικανοποιούνται με την θυσία! Δεν πιστεύουν στην πρόοδο δίχως θυσία! Είναι διεστραμμένοι και ως προς αυτό δεν φταίει το Ευρώ, αλλά η διαστροφική παιδεία και το δόγμα του ολοκληρωτικού καπιταλισμού και των δήθεν αυτορυθμιζόμενων αγορών, που εκπαιδεύει με τον ίδιο τρόπο πεζεβέγκηδες και λαουτζίκο.
«Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα είναι τυλιγμένο στις φλόγες […] Η Ευρώπη, καθοδηγούμενη από τη Γερμανία, επιλέγει να συνεχίζει ανόητα την προσπάθεια κατάσβεσης της πυρκαγιάς, χρησιμοποιώντας κηροζίνη αντί για νερό», είπε ο πρώην υπουργός εξωτερικών της Γερμανίας J.Fischer. Δεν κατάλαβε πως η Γερμανία δεν έχει επιλογή, διότι ο «Θεός-Ευρώ» κατασκευάστηκε από την αρχή για να «καίει» κηροζίνη: Για να επιβιώσει η Ευρωζώνη στην σημερινή της μορφή, η Γερμανία θα υποχρεωθεί να μεταφέρει το πλεόνασμά της στις ελλειμματικές χώρες με πακέτα διάσωσης, ευρωομόλογα ή άλλες χρηματοπιστωτικές τεχνικές. Μιλάμε για υπερχρέωση της Γερμανίας, για φωτιά στα μπατζάκια της που δεν την γλυτώνει ούτε στην περίπτωση διάλυσης της Ευρωζώνης. Σε μια τέτοια περίπτωση η Γερμανία θα υπερχρεωθεί εξαιτίας των χρημάτων που θα πρέπει να διαθέσει για τη διάσωση των τραπεζών της. Μετά από αυτό θα ακολουθήσει η ύφεση και ο «Θεός- Ευρώ» θα χάσει την πολιτική του νομιμοποίηση. Οι ίδιοι οι Γερμανοί δεν θα χρειάζονται τον «Θεό-Ευρώ» ως σύμβολο ηγεμονίας και ισχύος, το οποίο να προσφέρουν στο εκκλησίασμα της περιφέρειας για λατρεία, συμμόρφωση και καθυπόταξή τους. Η νεοηγεμονική ευρωπαϊκή παιδαγωγική μέσω του «Θεού-Ευρώ» δεν θα έχει πλέον σημασία.
Αν ωστόσο αντί για κηροζίνη αποφασίσεις να σβήσεις με νερό την φωτιά, δεν έχεις παρά να κάνεις τον πεζεβέγκη «πυροσβέστη», πετώντας τον ίδιο στην φωτιά! Άμα ο πεζεβέγκης ριχτεί στη φωτιά θα ανακαλύψει την ανάγκη του νερού, αναζητώντας μια νέα συνθήκη με τον παραγωγό του πλούτου, την κοινωνία και όχι την αγορά. Είναι αργά πλέον, Νεοκεϋνσιανιστές, η νεοφιλελεύθερη θρησκεία να διαχωριστεί από το κεφαλαιοκρατικό ευρωζωνικό κράτος. Είναι αργά, δηλαδή, ο Τραπεζίτης να διαχωριστεί από τον πολιτικό. Ο θανάσιμος εναγκαλισμός Τραπεζών-Κρατών στην Ευρωζώνη οδηγεί στην κατάρρευση όλων των κοινωνικών μοντέλων. Οι κοινωνίες χρειάζονται πλέον ανακεφαλαιοποίηση, όχι οι τράπεζες - αυτές άργησαν πολύ - και αυτό θα καταλάβαινε ακόμη και ο πεζεβέγκης, αν του αφαιρούσες τον πυροσβεστήρα με την μορφή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Τότε και μόνον τότε θα ένοιωθε και αυτός τις φλόγες που καίνε σήμερα την κοινωνία, εξαιτίας της χρηματικής λειτουργίας παραγωγής κέρδους μέσω της πόλωσης της ανάπτυξης ανάμεσα στους νεο-ιμπεριαλιστικούς και τους περιφερειακούς κοινωνικούς σχηματισμούς, στο πλαίσιο της ίδιας της ευρωζώνης. Αν ρίξεις τον Τραπεζίτη και τους διαπλεκόμενους με αυτόν πολιτικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες στην φωτιά δίχως τον πυροσβεστήρα που του παρέχει ο ίδιος ο λαός, η κοινωνία στο σύνολο της, με τα δάνεια που του προσφέρει για να δανείσει στη συνέχεια ο ίδιος κράτος και αγορά, κερδοσκοπώντας με την πλέον πρόστυχη μορφή αναδιανομής, θα δείτε να ανακαλύπτει ακόμη και αυτός την χρησιμότητα του νερού. Θα καταλήξουμε να μιλήσει ο πεζεβέγκης μας, την γλώσσα μου. Και να δείτε τότε πόσο ωραία τα λέει και πόσο εύκολα τα καταλαβαίνει ο λαουτζίκος, ενώ δυσκολευόταν να τα αντιληφθεί όταν τα άκουγε και τα διάβαζε από τους δίπλα του, από εκείνους που ζούσαν στο ίδιο στρατόπεδο συγκέντρωσης και παράλληλα συσσώρευσης.
Τότε να δείτε πως η εγκατάλειψη του «Μάαστριχτ» με την υιοθέτηση σε επίπεδο ΕΕ ενός «Keynes-Beverige» μοντέλου, θα αποκτήσει ξαφνικά μεγάλη δυναμική και θα δομήσει μια νέα κοινή πολιτική λογική. Τότε, δηλαδή αφάνταστα σύντομα, θα διαπιστώσετε οι περιθωριακοί να γινόμαστε το «κυρίαρχο ρεύμα» στην πολιτική αφήγηση, δίχως να γίνουμε κυρίαρχο ηγεμονικό ρεύμα, καθώς είναι δύσκολο μέσα από τα κοινωνικά συντρίμμια ο λαουτζίκος του «Θεού- Ευρώ» να μεταβληθεί σε λαό με αυτοσυνείδηση, που δεν έχει ανάγκη κάποιο «όπιο» για να νοιώθει ελεύθερος. Η Ευρωζώνη, πρέπει να καταργηθεί ως το εκκλησίασμα του «θεού-Ευρώ» - θα σου πει τότε ακόμη και ο πεζεβέγκης - και αξίζει να υπάρχει μόνον στο βαθμό που αντικαταστήσει την θεωρία των αγορών με μια κοινωνική θεωρία.
Στην κοινωνική θεωρία δεν υπάρχει η έννοια της θυσίας και ούτε η ακραία σύγκρουση πλούτου και φτώχιας, που για όσους δεν κατάλαβαν τον Μαρξ, είναι η πηγή της σοσιαλιστικής επανάστασης. Αν αντί για κηροζίνη προτιμάς το νερό για να σβήνεις την φωτιά στον καπιταλισμό, ακολούθησε την αυθεντική σοσιαλδημοκρατία σε ένα αποκεντρωμένο μοντέλο ομοσπονδιακής διακυβέρνησης. Δοκίμασε, αντί να ταυτίσεις τον Θεό με την κοινωνία, να ζήσεις δίχως Θεούς και δαίμονες, δίχως την απόλαυση της τυραννίας ενός Ευρώ που αποκτά (διατηρεί την) ισορροπία της αξίας (του), μέσω της έλλειψης ρευστότητας και μέσω της λιτότητας στις ελλειμματικές οικονομίες, που η ίδια η θεσμική του συμπεριφορά προκαλεί. Προσωρινό και παραπλανητικό είναι αυτό. Σύντομα η αξία του θα μειωθεί έτσι, διδάσκουν τα οικονομικά και η πούγκα του πεζεβέγκη θα έχει πολύ μικρότερη αξία.
Μόνον αν αυτή (η πούγκα του πεζεβέγκη) αδειάσει συντεταγμένα ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή στην ΕΕ, θα υπάρξει ελπίς για την ομαλή απομυθοποίηση του Ευρώ. Για την απο-θεοποίησή του και την μεταφορά του από την αγορά στην κοινωνία ως μέσο σύγκλησης και όχι ως μέσο πλουτισμού. Το «Μάαστριχτ» προκάλεσε την φούσκα στην Ευρωζώνη και σε λίγο θα στο πει και η διαπλοκή, φίλε αναγνώστη! Μα γίνονται αυτά, η αναθεώρηση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου συσσώρευσης στην ΕΕ; Ασφαλώς, αν εστιάσεις στην παραγωγική επένδυση και στην εργασία και όχι στο κέρδος μέσω χρηματοπιστωτικών πράξεων. Μα είναι λύση αυτή με ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά; Είναι κομμουνισμός αυτός; Είναι αναρχία; Είναι ισότητα με ελευθερία; Είναι λύση για την παγκόσμια ειρήνη και την πάταξη του ιμπεριαλισμού; Είναι λύση να μετατραπεί ολόκληρη η ΕΕ σε ενιαίο έστω ήπια ιμπεριαλιστικό πόλο, έστω με αυθεντικά σοσιαλδημοκρατικά χαρακτηριστικά; Όχι, δεν είναι τίποτε από όλα αυτά. Είναι μια καπιταλιστική απάντηση, εκεί όπου δεν υπάρχει άλλη, αν προηγουμένως δεν υπάρξει μοναδική σε μέγεθος για την ιστορία της ανθρωπότητας, καταστροφή. Είναι μια μη καταστροφική πολιτική απάντηση. Είναι επιχείρηση σβησίματος της Ευρωπυρκαγιάς με νερό και όχι κηροζίνη. Μια προσωρινή λύση, μέχρι να ωριμάσουν οι αγοραία φονταμενταλιστές κοινωνίες και να μετατραπούν σε πραγματικές κοινωνίες από θεοκρατικές αγορές που είναι σήμερα. Μέχρι η εξέλιξη του πολιτισμού και της τεχνολογίας να επιτρέψουν μια μη-μεταφυσική αποκρυστάλλωση του κοινωνικού ατόμου στην συνείδηση του καθενός. Αυτή η μη-μεταφυσική συμφιλίωση του ατόμου με την κοινωνία, το φυσικό περιβάλλον και εν τέλει με τον εαυτό του, που δεν θα πηγάζει κατευθείαν από την Εγελιανή ιδέα της αποξένωσης, ή την Μαρξιστική πρόταση για άρση της αποξένωσης στις βιομηχανοποιημένες κοινωνίες - αν και θα αποτελεί ιστορική συνέχεια αυτών - θα ορίζει εκ νέου την ανάγκη συνειδητοποίησης της εγκατάλειψης της ατομικής, επιχειρηματικής, ή «εθνικής» ιδιοποίησης του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου, αναπτύσσοντας στην θέση της οικονομίας των παραγόμενων αγαθών την βιο-οικονομία.
Ο μεταμοντέρνος κόσμος ή θα υπάρξει μέσω της συμφιλίωσης της πολιτικής με την βιο-οικονομία, όπου θα αντιστραφεί η σχέση νεκρής ύλης-ζωής των μοντέρνων καιρών, ή δεν θα υπάρξουμε εμείς να τον ζήσουμε! Η σοσιαλδημοκρατικοποίηση της ΕΕ, με την παράλληλη θεσμική της αναγέννηση μέσω ενός αποκεντρωμένου ομοσπονδιακού συστήματος διακυβέρνησης, ίσως να αποτελούσε σήμερα την μόνη λύση που δεν προϋποθέτει καταστροφή ανθρώπων, περιφερειακών κοινωνιών και φυσικών πόρων, για να περάσουμε στη νέα εποχή της ανθρωπότητας. Αν τη λύση δεν την βρούμε σήμερα στην Ευρώπη με πολιτικά μέσα, τότε αυξάνονται πολύ οι πιθανότητες τη λύση να τη δώσει ένας πόλεμος που δεν θα μοιάζει με κανέναν προηγούμενο. Σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχει βάσιμος κίνδυνος να δικαιωθεί ο Αϊνστάιν και η μεταμοντέρνα εποχή να είναι η… εποχή της «σφεντόνας»! Ο Αϊνστάιν βλαστήμησε τους βλάσφημους και όχι τον Θεό. Ίσως από εκεί θα έπρεπε να ξεκινά κάθε σύγχρονη πολιτική προσέγγιση της κρίσης και η κατασκευή της αντίληψης ενός δημοκρατικού ευρωπαϊσμού, με το Ευρώ να ξαναβρίσκει την θέση του ως μέσο σύγκλισης και όχι ως σκοπός πόλωσης του κεφαλαίου και υπερσυσσώρευσης στις μητροπόλεις μιας νέας ηγεμονίας.