Αυστηρά ακατάλληλο για ενηλίκους: Έγινα 18!

Είσαι 18 ετών! Τι καινούριες καταστάσεις θα αντιμετωπίσεις σ' αυτή την ηλικία; Συμβουλές από τον Επίκουρο Καθηγητή Ψυχιατρικής του Πα...

Είσαι 18 ετών! Τι καινούριες καταστάσεις θα αντιμετωπίσεις σ' αυτή την ηλικία;

Συμβουλές από τον Επίκουρο Καθηγητή Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Πέτρο Σκαπινάκη.

Όταν γίνεις 18 χρονών, θεωρείσαι πλέον ενήλικος και απ' το νόμο. Έτσι, μπορείς να κάνεις διάφορα πράγματα που δεν σου επιτρέπονταν όταν ήσουν μικρότερος.

Μπορείς:

Να μη συνεχίσεις τις σπουδές σου.

Να εργαστείς σε μια θέση πλήρους απασχόλησης.

Να παντρευτείς ακόμα και χωρίς την άδεια των γονιών σου.

Να έχεις σεξουαλικές σχέσεις.

Να αγοράζεις τσιγάρα, πούρα και οινοπνευματώδη ποτά.

Να καταταγείς στο στρατό.

Να αποκτήσεις άδεια οδήγησης αυτοκινήτου, μοτοσικλέτας, σκούτερ ή φορτηγού.

Να ψηφίζεις στις εκλογές .

Να συντάξεις διαθήκη.

Να εκδώσεις πιστωτική κάρτα.

Να πίνεις οινοπνευματώδη ποτά στα μπαρ.

Να κάνεις αίτηση για διαβατήριο χωρίς την άδεια των γονιών σου.

Να ανοίξεις τραπεζικό λογαριασμό.

Να αγοράσεις ή να νοικιάσεις ένα διαμέρισμα και να κάνεις αίτηση για δάνειο.

Τι είναι τόσο ξεχωριστό σ' αυτή την ηλικία;

Παράλληλα με την απόκτηση όλων αυτών των νέων υποχρεώσεων και δικαιωμάτων, εξακολουθείς να αναπτύσσεσαι - σωματικά και νοητικά. Εξακολουθείς να ανακαλύπτεις το σώμα σου και τις δυνατότητές του. Αντιλαμβάνεσαι ολοένα και περισσότερο τις ικανότητές σου. Ταυτόχρονα, έχεις αποκτήσει περισσότερες γνώσεις κι εμπειρίες, κι έτσι το μυαλό σου αφομοιώνει τα πάντα ευκολότερα και πιο γρήγορα. Αρχίζεις να αμφισβητείς και να επικρίνεις πολλά πράγματα που θεωρούσες δεδομένα, ενώ μπορεί να βλέπεις με διαφορετικό τρόπο τους γονείς σου. Ίσως δεν σου φαίνονται πια τόσο «τέλειοι» ή τόσο «απαίσιοι» όσο σου φαίνονταν κάποτε - ενδεχομένως τους αντιλαμβάνεσαι πλέον σαν συνηθισμένους ανθρώπους, με τις προσωπικές τους αδυναμίες και ιδιορρυθμίες. Αρχίζεις να κατανοείς ολοένα και περισσότερο τον κόσμο και τη ζωή, με όλες τις χαρές της, αλλά και με τους πολέμους, τα προβλήματα και τις δυστυχίες της. Συνειδητοποιείς πια ότι θα ζήσεις κι εσύ σ' αυτό τον κόσμο και ότι πρέπει να αγωνιστείς για να τον κάνεις καλύτερο.

Τι είναι τόσο συναρπαστικό και διασκεδαστικό;

Η πορεία προς την ενηλικίωση είναι συναρπαστική και διασκεδαστική, γιατί ανακαλύπτεις και δοκιμάζεις ένα σωρό καινούρια πράγματα. Δε χρειάζεται να μάθεις τα πάντα αμέσως - αλλά είναι υπέροχο να μαθαίνεις περισσότερα για τις δραστηριότητες και τα πράγματα που σε ενδιαφέρουν, όπως:

Μια ποδοσφαιρική ομάδα

Ένα τραγούδι

Έναν τραγουδιστή

Μια ταινία

Το αγόρι σου

Το κορίτσι σου



Μπορεί, επίσης, να μαθαίνεις περισσότερα σχετικά με μια δουλειά, με το αντικείμενο που θέλεις να σπουδάσεις ή με ένα μέρος που θα ήθελες να επισκεφτείς. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η ανακάλυψη και η μάθηση προσφέρουν απίστευτη ικανοποίηση. Για να αποκτάς ολοένα και περισσότερες γνώσεις κι εμπειρίες, πρέπει να εξερευνάς, να δοκιμάζεις, να πειραματίζεσαι. Ποτέ δε θα μπορείς να ξέρεις τι πρόκειται να συμβεί αργότερα ή τι θα ανακαλύψεις στη συνέχεια.

Τι δυσκολίες εμφανίζονται - τι είδους φόβοι και ανησυχίες;

Κάθε κατάσταση έχει και τα μειονεκτήματά της. Είναι αλήθεια, βέβαια, ότι ορισμένοι άνθρωποι φαίνονται εξαιρετικά σίγουροι για τον εαυτό τους - αλλά συχνά τα φαινόμενα απατούν. Κάθε άνθρωπος δίνει τη δική του μάχη στην πορεία προς την ενηλικίωση - υπάρχουν τόσα πράγματα που προκαλούν ανασφάλεια και αβεβαιότητα, τόσα «Κι αν.;»

Κι αν....

Αποτύχω στις εξετάσεις μου;

Δεν με συμπαθεί κανείς, δεν αρέσω σε κανέναν;

Δεν είμαι βέβαιος για τη σεξουαλικότητά μου;

Δεν είμαι έτοιμος να συνεχίσω τις σπουδές μου ή να εργαστώ;

Νιώθω ότι πάω να τρελαθώ;

Είμαι διαφορετικός από τους άλλους ανθρώπους;

Μισώ τη μαμά και τον μπαμπά μου;

Η οικογένειά μου θέλει να απαλλαγεί από μένα;

Δεν έχω χρήματα ή κανένα μέρος για να μείνω;

Δεν ξέρω γενικώς τι μου γίνεται.;

Ίσως...

Έχεις ερωτευτεί παράφορα.

Δεν μπορείς να συγκεντρωθείς.

Νιώθεις ότι είσαι αποτυχημένος.

Πιστεύεις ότι έχεις εθιστεί στα ναρκωτικά και ότι δεν μπορείς να απεξαρτηθείς.

Νιώθεις τόσο θυμωμένος, ώστε φοβάσαι ότι δεν μπορείς να ελέγξεις πια τον εαυτό σου.

Όλοι ανησυχούμε για ορισμένα από αυτά τα «κι αν.» και τα «ίσως.» κάποια στιγμή στη ζωή μας. Μπορεί να νιώσεις πολύ καλύτερα αν συζητήσεις ό,τι σε απασχολεί με κάποιο άτομο που εμπιστεύεσαι. Έτσι, θα καταφέρεις να λύσεις ευκολότερα τα προβλήματά σου. Μπορεί, επίσης, να ακούσεις και κάποιες νέες ιδέες, τις οποίες δεν θα είχες σκεφτεί μόνος σου, ιδέες που είναι πιθανόν να σε βοηθήσουν να βγεις από το αδιέξοδο.

Ωστόσο, ορισμένοι νέοι άνθρωποι που νιώθουν πολύ θυμωμένοι ή φοβισμένοι δεν ξέρουν σε ποιον να στραφούν για να ζητήσουν βοήθεια. Μπορεί να πέρασαν πολλές δυσκολίες σε μικρότερη ηλικία, κι έτσι, τώρα που μεγαλώνουν και πρέπει να κάνουν τις επιλογές τους για το μέλλον, κυριεύονται από αβεβαιότητα και φοβούνται ότι δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τη ζωή.

Αυτοί οι νέοι άνθρωποι μπορεί να εκφράζουν με διάφορους τρόπους το φόβο, την ανασφάλεια και το θυμό τους. Μπορεί να μπλέκονται σε καβγάδες, να κλέβουν, να προσπαθούν να βρίσκονται διαρκώς στο επίκεντρο της προσοχής.

Αλλά μπορεί και ν' αρχίσουν να «παραιτούνται» από τη ζωή - να αποφεύγουν τους φίλους τους, να κάνουν χρήση ναρκωτικών, να περνούν ατελείωτες ώρες μπροστά στον υπολογιστή τους, να ανησυχούν υπερβολικά για το σώμα τους ή να εκδηλώνουν διατροφικές διαταραχές.

Όλοι νιώθουμε θλιμμένοι και μελαγχολικοί κάποιες φορές - η ζωή είναι γεμάτη απογοητεύσεις, απώλειες και δυσκολίες, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταβάλλονται σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην μπορούν να συνέλθουν, να μελετήσουν, να εργαστούν, να διασκεδάσουν και να συνεχίσουν τη ζωή τους. Αν νιώθεις τόσο άσχημα που δεν μπορείς να λειτουργήσεις φυσιολογικά στην καθημερινή σου ζωή, μπορεί να υποφέρεις από κλινική κατάθλιψη. Σ' αυτή την περίπτωση, θα χρειαστείς τη βοήθεια ενός ψυχολόγου ή ψυχιάτρου.

Υπάρχουν πολλά ακόμα είδη ψυχικών προβλημάτων - ορισμένα απ' αυτά είναι πιο σοβαρά όπως η ψύχωση* (δες παρακάτω τι είναι) από κάποια άλλα. Περίπου ένας στους δέκα νέους υποφέρει από κάποια σοβαρή ψυχική πάθηση που επηρεάζει τη συμπεριφορά του, τις διατροφικές του συνήθειες, τον ύπνο του, την ικανότητά του να μελετήσει και την επικοινωνία του με τους άλλους ανθρώπους. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να διαρκέσουν πολλούς μήνες και να εμποδίζουν το άτομο να συνεχίσει φυσιολογικά τη ζωή του. Σ' αυτές τις περιπτώσεις, απαιτείται η βοήθεια εξειδικευμένων θεραπευτών, δηλαδή ψυχολόγων, ψυχιάτρων και ψυχοθεραπευτών.

Ο θεραπευτής που θα επισκεφτείς θα θελήσει ειλικρινά να σε βοηθήσει και δε θα θεωρήσει ότι είσαι ανόητος ή τρελός. Οι συζητήσεις σου μαζί του θα είναι εμπιστευτικές - κανείς δεν θα μαθαίνει όσα συζητάτε. Αν ο θεραπευτής σου χρειαστεί να μοιραστεί κάποιες πληροφορίες με ένα τρίτο άτομο, θα φροντίσει προηγουμένως να σε ενημερώσει.

Οι θεραπευτές έχουν συνηθίσει να μιλούν σε ανθρώπους με δεκάδες διαφορετικά προβλήματα, κι έτσι δεν χρειάζεται να νιώθεις αμηχανία αν δεν ξέρεις τι να πεις ή πώς να το διατυπώσεις.

*«Η ψύχωση είναι μια νοητική κατάσταση κατά την οποία οι άνθρωποι χάνουν επαφή με την πραγματικότητα, τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους, και κυριεύονται συχνά από σύγχυση. Επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο κάθε άτομο, αλλά τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι: παραισθήσεις, απώλεια ενέργειας, κυκλοθυμία (απότομη εναλλαγή διαθέσεων). Ωστόσο, μπορεί κάποιος να παρουσιάζει ορισμένα απ' αυτά τα συμπτώματα, χωρίς να σημαίνει απαραίτητα ότι πάσχει από ψύχωση».


boro.gr