GRID_STYLE

NONE

ΡΟΗ:

latest

Από τους Αρειανούς, στους ψεκασμούς

Γράφει η Μυρτώ Πολυμίλη Στις 30 Οκτωβρίου του 1938,

Γράφει η Μυρτώ Πολυμίλη

Στις 30 Οκτωβρίου του 1938,
εκατομμύρια Αμερικανοί άκουγαν εμβρόντητοι στα ραδιόφωνά τους την «είδηση» της εισβολής μερικών ιδιαίτερα επιθετικών Αρειανών στο Νιου Τζέρσεϊ. Η ιστορία λέει ότι ακολούθησε πανικός μετά τη συγκεκριμένη μετάδοση. Εκατοντάδες πολίτες βγήκαν σε υστερική κατάσταση στους δρόμους, ολόκληρες οικογένειες ξεσπιτώθηκαν, ενώ κάποιοι αποπειράθηκαν ακόμη και να αυτοκτονήσουν απλά και μόνο γιατί... δεν είχαν ακούσει την εκπομπή από την αρχή. Όχι, οι εξωγήινοι δεν είχαν αποφασίσει να χτυπήσουν την πόρτα των ΗΠΑ. Ο 23χρονος όμως τότε Όρσον Γουέλς είχε τη φαεινή ιδέα να δραματοποιήσει για το ραδιόφωνο το έργο του Χ. Τζ. Γουέλς «Ο Πόλεμος των Κόσμων» και να το παρουσιάσει υπό τη μορφή έκτακτου δελτίου ειδήσεων.

Εβδομήντα πέντε χρόνια έχουν περάσει από εκείνη τη μέρα και το περιστατικό έχει μείνει χαραγμένο στις μνήμες πολλών. Για κάποιους ως μια προειδοποιητικά συμβολική ιστορία για τη δύναμη των ΜΜΕ και για τους αμερικανοσκεπτικιστές ως ένα ακόμη γεγονός που επιβεβαιώνει τη βλακεία των Αμερικανών. Είναι όμως αλήθεια ότι εκατομμύρια πολίτες είχαν πειστεί πως Αρειανοί επιτίθεντο στο Γκρόβερς Μιλ– ένα κατά τ΄ άλλα άγνωστο χωριό στο Νιού Τζέρσεϊ;

Σε πρόσφατο άρθρο τους στο Slate οι Τζέφερσον Πούλεϊ και Μάικλ Σόκολοφ προσπαθούν να καταρρίψουν τον μύθο του πανικού που σκόρπισε «ο Πόλεμος των Κόσμων». Οι δύο καθηγητές επικοινωνίας υποστηρίζουν ότι οι υστερικές αντιδράσεις που προκλήθηκαν «ήταν τόσο περιορισμένες που δεν θα μπορούσε καν να τις υπολογίσει κανείς το βράδυ της μετάδοσης». Ούτε «δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανοί» άκουγαν την εκπομπή, ούτε εκατοντάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους, ούτε τα τηλεφωνικά κέντρα εφημερίδων, αστυνομικών τμημάτων και δήμων κατακλύστηκαν από δεκάδες χιλιάδες τηλεφωνήματα. Η είδηση του πανικού ήταν... υπερβολική.

Και ήταν οι εφημερίδες της εποχής που καλλιέργησαν την αίσθηση της μαζικής υστερίας, σύμφωνα τουλάχιστον με τους δύο επικοινωνιολόγους. Ο Τύπος είχε πληγεί ιδιαίτερα από τη Μεγάλη Ύφεση και έτσι άδραξε την ευκαιρία –συλλογικά κατά πώς φαίνεται- για να δυσφημήσει το ραδιόφωνο ως αναξιόπιστη πηγή ειδήσεων (...) στους διαφημιστές αλλά και τις ρυθμιστικές αρχές». Το κύριο άρθρο των New York Times είχε τίτλο «Τρόμος από το ραδιόφωνο» (Terror by Radio), ενώ το περιοδικό του εκεί σιναφιού, «Editor and Publisher», ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «ολόκληρο το έθνος συνεχίζει να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο παραπλανητικών ειδήσεων μέσω ενός Μέσου το οποίο δεν έχει αποδείξει ακόμη ότι είναι σε θέση να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις της ειδησεογραφίας».

Πέρα από τα κίνητρα των... «κακών» εφημερίδων, 75 χρόνια μετά δε φαίνεται να έχουμε μάθει το μάθημά μας – αναγνώστες και δημοσιογράφοι. Όλοι μας έχουμε πιστέψει μια ψευδή είδηση ή φωτογραφία, ανεξαρτήτως εθνικότητας ή ηλικίας. Μπορεί να είναι οι καρχαρίες που κυκλοφορούσαν μετά τον τυφώνα Σάντι ελεύθερα κάπου στην Αμερική, ο θάνατος κάποιου celebrity, η «απελευθέρωση» Τσοχατζόπουλου τη μέρα που έγιναν οι πρώτες συλλήψεις της Χρυσής Αυγής ή απλά το ότι μας ψεκάζουν. Η μόνη διαφορά είναι ότι πλέον έχει μπει στο παιχνίδι και το Διαδίκτυο, που με ένα κλικ μπορεί να μας φέρει πιο κοντά ή να μας απομακρύνει λίγο παραπάνω ακόμη από την αλήθεια.

1 σχόλιο

  1. ΕΧΕΙΣ ΚΟΜΠΛΕΞ ΟΤΑΝ ΛΕΣ ΒΛΑΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥΣ ΠΟΥ ΧΑΡΗΣ Σ'ΑΥΤΟΥΣ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΧΕΙ ΦΤΑΣΕΙ ΣΤΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΕΠΙΠΕΔΑ.ΕΝΩ ΧΑΡΗΣ ΣΕ ΣΕΝΑ Η ΒΛΑΚΕΙΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕ ΤΑ ΟΡΙΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΠΡΟΣΟΧΗ! Την ευθύνη για το περιεχόμενο των σχολίων φέρει αποκλειστικά ο συγγραφέας τους και όχι το site. Η ανάρτηση των σχολίων μπορεί να έχει μια μικρή χρονική καθυστέρηση