Κύπρος: Με αργούς ρυθμούς η απομόχλευση των τραπεζών

Τέσσερα κρίσιμα ζητήματα αντιμετωπίζουν τα τραπεζικά επιτελεία τα οποία είναι αλληλένδετα μεταξύ τους. Αποτελεσματικότερη αξιοπ...

Τέσσερα κρίσιμα ζητήματα αντιμετωπίζουν τα τραπεζικά επιτελεία τα οποία είναι αλληλένδετα μεταξύ τους. Αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των στοιχείων του ισολογισμού τους, ενίσχυση των δεικτών κεφαλαιακής τους επάρκειας, υπό την πίεση της επενδυτικής κοινότητας που επιζητεί μεγαλύτερη ασφάλεια, ρευστότητα, μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων από τα επίπεδα των €26,5 δισ. και κόψιμο λειτουργιών που δεν σχετίζονται με τον πυρήνα των τραπεζικών δραστηριοτήτων.

Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αναδεικνύουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι κυπριακές τράπεζες στη συρρίκνωση των δανειστικών τους χαρτοφυλακίων και τον μακρύ δρόμο που έχουν να διανύσουν μέχρι να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους.

Η δυστοκία στην απομόχλευση των τραπεζικών ισολογισμών εντοπίζεται κυρίως με επιχειρηματικές πιστώσεις και είναι το συνεπακόλουθο της μεγάλης μόχλευσης των τραπεζικών ισολογισμών τα χρόνια της κρίσης που δημιούργησαν και τον μεγάλο όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Τα επιχειρηματικά δάνεια αυξήθηκαν τον Μάρτιο στα €25,24 δισ. από €25,14 δισ. τον τελευταίο μήνα του 2013, ενώ τα δάνεια των νοικοκυριών μειώθηκαν στα €22,09 δισ. από €22,41 δισ. Ο ρυθμός απομόχλευσης των ισολογισμών των κυπριακών τραπεζών υστερεί σε σχέση με την πορεία που ακολούθησαν οι ισολογισμοί τραπεζών άλλων χωρών που έλαβαν στήριξη από την Τρόικα.

Στην Ιρλανδία τα δάνεια των νοικοκυριών και επιχειρήσεων παρουσιάζουν μείωση 2,22% από το τέλος του 2013, στην Ισπανία 1,89%, στην Πορτογαλία 1,08% και στην Ελλάδα 0,94%.

Από τον Ιούνιο του 2012, όταν τα δάνεια σε επιχειρήσεις είχαν φθάσει στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας εξαετίας, στα €27,2 δισ., τα δανειστικά χαρτοφυλάκια των τραπεζών παρουσίασαν μείωση 8%.

Η μείωση οφείλεται εν μέρει στις αυτόματες και αναγκαστικές αποπληρωμές δανείων μετά το bail-in στην Τράπεζα Κύπρου και στη Λαϊκή.

Ο χαμηλός ρυθμός απομόχλευσης των κυπριακών τραπεζών δημιουργεί ανησυχίες για το ενδεχόμενο επιμήκυνσης της ύφεσης, καθώς οι τράπεζες θα συνεχίσουν να αποφεύγουν νέες πιστώσεις, προσπαθώντας να διαφυλάξουν κεφάλαια, τα οποία τους είναι πολύτιμα λόγω του ότι δεν έχουν μεγάλα αναχώματα.

Το θέμα της απομόχλευσης των τραπεζικών ισολογισμών δεν είναι κυπριακό αλλά ευρωπαϊκό. Η απομόχλευση των ισολογισμών των ευρωπαϊκών τραπεζών εκτιμά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι εξέλιξη που μερικώς συνδέει με τον ποιοτικό έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών (AQR) από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Το ΔΝΤ εκτιμά πως ο ποιοτικός έλεγχος των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών από την ΕΚΤ θα οδηγήσει τις πιο αδύναμες τράπεζες να απαλλαγούν γρηγορότερα από ενεργητικό που θεωρείται «επισφαλές» και ως εκ τούτου προβλέπει πως η απομόχλευση στις τράπεζες παραμένει εν εξελίξει.

Ανάγκες κεφαλαίων

Οι εξελίξεις στην Ελλάδα και η αυξημένη διάθεση των ξένων ταμείων για συμμετοχή στις ελληνικές τράπεζες δεν έχει περάσει απαρατήρητη στην Κύπρο. Η επιτυχής άντληση κεφαλαίων από τις τέσσερις ελληνικές τράπεζες έχει δημιουργήσει προσδοκίες για ανάλογες κινήσεις των ταμείων στην Κύπρο.

Ωστόσο, το θέμα έκδοσης κεφαλαίου έχει συζητηθεί σε επίπεδο Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας. Η HSBC, που συμβουλεύει την τράπεζα, προτείνει να προχωρήσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε έκδοση τουλάχιστον €500 εκατ. κρίνοντας ότι η ελληνική εμπειρία δείχνει πως υπάρχει χρήμα στο εξωτερικό που θέλει να επενδύσει.

Ωστόσο εντός του Δ.Σ υπάρχουν διαφωνίες. Οι υφιστάμενοι μέτοχοι της τράπεζας, περιλαμβανομένων και των Ρώσων, δεν θέλουν να δουν τη συρρίκνωση των ποσοστών τους.

Από την άλλη, υπάρχει η ανησυχία για κάθοδο hedgefunds που θα αγοράσουν τις μετοχές της Τράπεζας με μεγάλη έκπτωση και που θα προχωρήσουν σε επιθετικές κινήσεις για ανάκτηση στοιχείων ενεργητικού της τράπεζας, με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα κέρδους.

Η Τράπεζα Κύπρου έχει σήμερα κύρια βασικά ίδια κεφάλαια 10,2% και με την αύξηση θα επιχειρήσει να πλησιάσει τα επίπεδα κεφαλαίων που έχουν, πλέον, φτάσει οι ελληνικές και αρκετές ευρωπαϊκές τράπεζες.

Στην Ελληνική Τράπεζα οι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου στις 11 Ιουνίου. Θα αποφασισθεί το ποσό της έκδοσης, η τιμή, τι γίνεται με τα Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Κεφαλαίου και στο τέλος που θα βρίσκεται ο δείκτης Core Tier I που είναι σήμερα στο 9,3%.

Ρευστότητα

Οι αυξήσεις κεφαλαίου μπορούν καλύψουν τα εποπτικά κεφάλαια ωστόσο το πρόβλημα του χρηματοδοτικού ελλείμματος, δηλαδή των καταθέσεων παραμένει και είναι πολύ σημαντικό.

Αυτό το έλλειμμα θα λυθεί μόνο με την επιστροφή των καταθέσεων και τη σταδιακή αποπληρωμή των υφιστάμενων δανείων, όπου οι τράπεζες μειώνουν τις συνολικές χορηγήσεις τους αφού κάποιες από αυτές αποπληρώνονται από τους πελάτες φυσιολογικά και δεν δίνονται νέες χορηγήσεις αφού δεν έχουν τα απαραίτητα εποπτικά κεφάλαια.

Αλλά για να επιστρέψουν καταθέσεις στο σύστημα θα πρέπει να επανέλθει η εμπιστοσύνη και τα πιστωτικά ιδρύματα να έχουν ισχυρά κεφαλαιακά αναχώματα.

Οι δυνατοί κεφαλαιακοί δείκτες των τραπεζών δεν πρόκειται να οδηγήσουν ευθύγραμμα σε παροχή ρευστότητας στην αγορά, αλλά θα ενισχύσουν την εικόνα των τραπεζών στα μάτια των καταθετών, προκειμένου να επανακάμψουν οι καταθέσεις και να αρχίσει η απεξάρτηση από τον μηχανισμό της έκτακτης ρευστότητας (ELA).

«Βραχνάς» ο ELA

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσίευσε η Κεντρική Τράπεζα, η στήριξη της Τράπεζας Κύπρου από τις κεντρικές τράπεζες μειώθηκε τον Απρίλιο του 2014 στα €10,8 δισ. από €10,9 δισ. το Μάρτιο.

Τον Απρίλιο η έκτακτη ρευστότητα (ELA) μειώθηκε στα €9,4 δισ. από €9,5 δισ. τον προηγούμενο μήνα.

Η ρευστότητα μέσω πράξεων νομισματικής πολιτικής, δηλαδή ρευστότητας που παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, παρέμεινε στο €1,4 δισ.

Ο ρυθμός μείωσης του ELA είναι προς το παρόν χαμηλός καθώς το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Τράπεζας Κύπρου, προνοεί ότι αναμένεται να μειωθεί στα €3 δισ. μέχρι το 2017.

philenews.com