Επιχείρηση Χαρπούν: Η μεγάλη νίκη του ιταλικού ΠΝ τον Β' ΠΠ

Αυτή ήταν η κωδική ονομασία της μίας από τις δύο ταυτόχρονες επιχειρήσεις των Συμμάχων με σκοπό την τροφοδοσία της Μάλτας στην...

Αυτή ήταν η κωδική ονομασία της μίας από τις δύο ταυτόχρονες επιχειρήσεις των Συμμάχων με σκοπό την τροφοδοσία της Μάλτας στην ελεγχόμενη από τους Γερμανούς Μεσόγειο, στα...
μέσα του Ιουνίου του 1942. Το ένα κομβόι με την κωδική ονομασία Επιχείρηση Vigorous ξεκίνησε από την Αλεξάνδρια της Αιγύπτου. Το άλλο, η Επιχείρηση Harpoon ξεκίνησε από το Γιβραλτάρ με κατεύθυνση προς τη Μάλτα. Και τα δύο κομβόι συνεπλάκησαν με τις δυνάμεις του Άξονα. Μόνο δύο από τα 6 εμπορικά πλοία της επιχείρησης Harpoon ολοκλήρωσαν το ταξίδι, ενώ χτυπήθηκαν και αρκετά πολεμικά πλοία των Συμμάχων

Αιτία της επιχείρησης ήταν η γεωστρατηγική σημασία της Μάλτας. Στη Βόρεια Αφρική, ιταλικές και γερμανικές δυνάμεις απειλούσαν την Αίγυπτο και τον στρατηγικής σημασίας πορθμού του Σουέζ. Μια πιθανή εισβολή του Άξονα στην Αίγυπτο θα μπορούσε να διακόψει τον μέχρι τότε βρετανικό έλεγχο της χώρας και κατά συνέπεια την τροφοδοσία πετρελαίου των Βρετανών από τη Μέση Ανατολή μέσω του Σουέζ. Η Αίγυπτος έπρεπε να μείνει υπό τον έλεγχο των Βρετανών, αλλά οι Γερμανοί και Ιταλοί βρίσκονταν πολύ κοντά. Ο ανεφοδιασμός των δυνάμεων του Άξονα, προέρχονταν από την Ιταλία. Η Μάλτα, που άνηκε στους Συμμάχους, απειλούσε αυτή τη γραμμή τροφοδοσίας, αλλά χρειαζόταν κι αυτή ανεφοδιασμό και ενισχύσεις για να μπορεί να αντισταθεί αποτελεσματικά στις επιθέσεις του Άξονα.
Τον Ιούνιο του 1942, ο ανεφοδιασμός της Μάλτας επιδεινώθηκε. Η Λούφτβαφε επιχειρούσε να απομονώσει το νησί και να το αποδυναμώσει ως στρατιωτική βάση. Οι αεροπορικές βάσεις του Άξονα κοντά στη Μάλτα, δηλαδή στη Σαρδηνία και στη Σικελία, διέθεταν περίπου 500 πολεμικά αεροπλάνα. Παράλληλα, το ιταλικό ναυτικό κυριαρχούσε στη κεντρική Μεσόγειο, απειλώντας ή καταστρέφοντας κάθε βρετανικό κομβόι που έπλεε στη περιοχή. Έτσι η Βρετανία προσπάθησε να κάνει μια δραστική κίνηση ανεφοδιασμού της Μάλτας, με την Επιχείρηση Harpoon και την Επιχείρηση Vigorous. Έξι εμπορικά πλοία ξεκίνησαν στις 12 Ιουνίου 1942 από το Γιβραλτάρ μεταφέροντας 43.000 τόνους εμπόρευμα και καύσιμα. Συνοδεύονταν από το καταδρομικό HMS Cairo, εννέα αντιτορπιλικά και το ναρκοθέτη HMS Welshman, ενώ κάλυψη από απόσταση παρέχονταν από το θωρηκτό HMS Malaya, τα αεροπλανοφόρα HMS Argus και HMS Eagle και τα καταδρομικά HMS Liverpool, HMS Kenya και HMS Charybdis

Στις 14 Ιουνίου έγινε η πρώτη ιταλική επίθεση από τον αέρα, βυθίζοντας ένα φορτηγό πλοίο και ακινητοποιώντας το καταδρομικό HMS Liverpool. Την επόμενη μέρα, το κομβόι δέχτηκε ξανά επιθέσεις από αεροπλάνα και πλοία του Άξονα. Τρία ακόμα εμπορικά πλοία βυθίστηκαν, ενώ αρκετά πολεμικά πλοία που συνόδευαν το κομβόι χτυπήθηκαν. Μερικά πλοία επίσης έπαθαν σοβαρές ζημιές όταν χτύπησαν σε νάρκες λίγο έξω από τη Μάλτα. Μόνο δύο εμπορικά πλοία κατάφεραν να φτάσουν στη Μάλτα, ενώ από τη συνοδεία βυθίστηκαν 2 αντιτορπιλικά και άλλα 7 πολεμικά πλοία υπέστησαν ζημιές

Αυτή ήταν η μόνη αδιαμφισβήτητη μεγάλη νίκη για τις δυνάμεις του ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού καθόλη τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι προμήθειες που έφτασαν στη Μάλτα ήταν ανεπαρκείς, ειδικά σε καύσιμα, αφού ούτε το δεξαμενόπλοιο Kentucky κατάφερε να φτάσει στον προορισμό του. Παρόλα αυτά, σε αυτή τη φάση του πολέμου, οποιαδήποτε βοήθεια που έφτανε στη Μάλτα, θεωρούνταν επιτυχία των Συμμάχων. Το επόμενο και το πιο κρίσιμο για τη τύχη της Μάλτας ήταν η Επιχείρηση Pedestal .