"Η Χαμάς πλούτισε ενώ η Γάζα βυθίστηκε στην φτώχεια"

Του Doron Peskin Με συμφωνίες ακινήτων πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, πολυτελείς βίλλες και την μαύρη αγορά καυσίμων από την Α...

Του Doron Peskin

Με συμφωνίες ακινήτων πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, πολυτελείς βίλλες και την μαύρη αγορά καυσίμων από την Αίγυπτο, οι κυβερνώντες της Γάζας έχουν συγκεντρώσει δισεκατομμύρια δολάρια ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός αγωνίζεται με την φτώχεια που φτάνει το 38% του πληθυσμού και την ανεργία που φτάνει το 40%.

Ενώ οι μάχες αναμένεται να επιδεινώσουν τα δεινά των κατοίκων της Γάζας, το οικονομικό μέλλον της Λωρίδας δεν ήταν ποτέ ευοίωνο. Η ανεργία στη Γάζα βρισκόταν περίπου στο 40% πριν την τελευταία σύγκρουση, με ανάλογο ποσοστό να βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας.

Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις καθημερινές δυσκολίες, αλλά απ' ότι φαίνεται μία ομάδα έχει ελάχιστες ανησυχίες για τα προς του ζην, δηλαδή οι ηγέτες της Χαμάς και οι συνεργάτες τους.

Συμφωνίες πολλών εκατομμυρίων
Κάποιος που έχει ωφεληθεί οικονομικά είναι ο πρώην Πρωθυπουργός της Χαμάς στη Γάζα, Ισμαήλ Χανίγιε. Πριν το 2006 και την νίκη σοκ της Χαμάς στις εκλογές και την μετέπειτα επικράτηση της στην παλαιστινιακή κυβέρνηση, ο Χανίγιε, 51 ετών, δεν θεωρείτο ηγετική φυσιογνωμία της Χαμάς στην Λωρίδα της Γάζας. Παρά ταύτα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, τα τελευταία χρόνια η νέα θέση του έδωσε την δυνατότητα να γίνει εκατομμυριούχος. Αυτό είναι ασυνήθιστο επίτευγμα επειδή προέρχεται από μία οικογένεια προσφύγων στον προσφυγικό καταυλισμό Al Shati στο Βόρειο μέρος της Γάζας.

Το 2010, το Αιγυπτιακό περιοδικό Rose Al Yusuf ανέφερε ότι ο Χανίγιε πλήρωσε 4 εκατομμύρια δολάρια για ένα ακίνητο 2.500 τετραγωνικών μέτρων στο Rimal, μια πολυτελή παραλιακή γειτονιά στην πόλη της Γάζας. Για να μην εκτεθεί, το ακίνητο καταχωρήθηκε στο όνομα του συζύγου της κόρης του. Έκτοτε, έχουν υπάρξει πολλά δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι ο Χανίγιε αγόρασε αρκετές οικίες στην Λωρίδα της Γάζας που καταχωρήθηκαν στα ονόματα των παιδιών του, κάτι όχι πολύ δύσκολο, εφόσον έχει 13.

Σε ότι αφορά τον μεγαλύτερο γιό του, φαίνεται ότι το μήλο πέφτει κάτω από την μηλιά. Έχει συλληφθεί στην αιγυπτιακή πλευρά των συνόρων ενώ προσπαθούσε να μεταφέρει εκατομμύρια δολάρια στη Γάζα από το συνοριακό πέρασμα της Ράφα.

Επιδοτούμενα καύσιμα που πωλήθηκαν για κέρδος
Σύμφωνα με πηγές στη Γάζα, η περιουσία του Χανίγε, όπως και άλλων ψηλά στην ιεραρχία της Χαμάς, προήλθε κυρίως από την ακμάζουσα βιομηχανία των υπογείων τούνελ. Υψηλόβαθμα στελέχη της Χαμάς, μεταξύ των οποίων και ο Χανίγε, επέβαλλαν φόρους που έφταναν στο 20%, για όλα τα εμπορευμάτων που περνούσαν από τα τούνελ.

Η Χαμάς έφτασε στο απόγειό της μετά την ανατροπή του πρώην Προέδρου της Αιγύπτου, Χόσνι Μουμπαράκ, καθώς αυξανόταν η δημοτικότητα της μητρικής της οργάνωσης, της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη χώρα.

Την εποχή εκείνη, οι ηγέτες της Χαμάς και οι συνεργάτες τους δεν φοβόντουσαν να επιδείξουν την μεγάλη περιουσία τους. Η αγορά πολυτελών βιλλών στη Γάζα που στοίχιζαν τουλάχιστον ένα εκατομμύριο δολάρια βρισκόταν σε άνθηση και αυτές αγοράστηκαν από ανθρώπους με διασυνδέσεις με το κατεστημένο της Χαμάς. Κάτοικος της Γάζας που γνωρίζει την αγορά ακινήτων περιέγραψε την κατάσταση με ένα παράπονο για έναν σύντροφο της Χαμάς που αγόρασε πρόσφατα μια πολυτελή βίλλα λέγοντας ότι: “Πριν δύο χρόνια δεν είχε λεφτά να αγοράσει ένα πακέτο τσιγάρα.»

Ταυτόχρονα, ο Khairat a-Shater, υψηλόβαθμο στέλεχος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο και επικεφαλής μιας οικονομικής αυτοκρατορίας, μετέφερε προσωπικά δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε μετρητά σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους στη Γάζα καθώς και σε διοικητές της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς.

Υπήρχαν υψηλόβαθμα στελέχη της Χαμάς που προτιμούσαν να φυλάξουν τα χρήματα σε ασφαλέστερα μέρη από την Γάζα και τα επένδυσαν σε διάφορα περιουσιακά στοιχεία στην Αίγυπτο, συχνά μέσω εμπορικών συνεταιρισμών με αξιωματούχους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Σε μερικές περιπτώσεις, ο άνδρας που προωθούσε τις συμφωνίες εκ μέρος των αξιωματούχων της Χαμάς, ο οποίος διασφάλιζε και την παραλαβή των κερδών τους, ήταν ο Ayman Taha, ένας από τους ιδρυτές της οργάνωσης, ο οποίος κάποτε θεωρείτο ένας από τους κυρίους εκπροσώπους της. Το 2011, ο ίδιος ο Taha πλήρωσε 700.000 δολάρια για μια πολυτελή τριώροφη βίλλα στο κέντρο της Λωρίδας της Γάζας. Πριν ένα χρόνο κατηγορήθηκε ότι είναι πράκτορας της Αιγύπτου. Τα τελευταία τρία χρόνια η κοινή γνώμη της Αιγύπτου έχει εξοργιστεί με την Χαμάς εν μέρει εξαιτίας των οικονομικών οφελών που έχει αποκομίσει εις βάρος του αιγυπτιακού λαού. Στα τούνελ της Ράφα, της πόλης που βρίσκεται πάνω στα σύνορα Γάζας –Αιγύπτου, δημιουργήθηκε μια ακμάζουσα βιομηχανία λαθρεμπορίου καυσίμων από την έρημο του Σινά.

Τα καύσιμα που επιδοτούσε η αιγυπτιακή κυβέρνηση περνούσαν στη Γάζα με χαμηλή τιμή αλλά έπειτα μεταπωλούνταν σε οκταπλάσια τιμή. Τα μέλη της Χαμάς είναι εκείνοι που αποκόμισαν τα μεγαλύτερα κέρδη από την πώληση καυσίμων, καθώς η Αίγυπτος συχνά ανέφερε ότι υπήρχαν ελλείψεις για τον δικό της λαό.

Ο Καθηγητής Ahmed Karima, του Πανεπιστημίου Al Azhar της Αιγύπτου, λέει ότι Χαμάς είναι ένα κίνημα εκατομμυριούχων εδώ και μεγάλο διάστημα. Σύμφωνα με τον Karima η οργάνωση δεν έχει λιγότερο από 1.200 εκατομμυριούχους ανάμεσα στα μέλη της. Όμως δεν προσδιόρισε την πηγή αυτών των πληροφοριών.

Το Εμπορικό Κέντρο του Μεσαάλ

Δεν πλούτισαν μόνο τα μέλη της Χαμάς στη Γάζα. Φαίνεται ότι ο πολιτικός ηγέτης, Χάλεντ Μεσαάλ, είναι ένα άλλο μέλος της οργάνωσης που χρησιμοποίησε πόρους της Χαμάς για δικό του όφελος. Το 2012, ιστοσελίδα της Ιορδανίας ανάφερε ότι το τεράστιο ποσό των 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Μεσαάλ, μεγάλο μέρος του οποίο βρισκόταν σε καταθέσεις σε τράπεζες του Κατάρ και της Αιγύπτου. Αυτά είναι μάλλον τα συσσωρευμένα περιουσιακά στοιχεία της Χαμάς που προέρχονται από δωρεές και επενδύσεις σε διάφορα έργα στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο. Μεταξύ άλλων, είναι γνωστό ότι η Χαμάς έχει επενδύσει σε έργα ανάπτυξης ακινήτων στην Σαουδική Αραβία, την Συρία και το Ντουμπάι. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Μεσαάλ, δεν διαχώριζε πάντα τα χρήματα της Χαμάς από τα δικά του.

Η εκδίωξη της Χαμάς από την Συρία προκάλεσε βαρύ οικονομικό πλήγμα στο κίνημα. Το 2011, πριν την έναρξη της σύγκρουσης στην Συρία, τα περιουσιακά στοιχεία της Χαμάς στη χώρα ανέρχονταν στα 550 εκατομμύρια δολάρια. Πέρα από την εκμετάλλευση ακινήτων, η Χαμάς έκανε επενδύσεις σε διάφορες εμπορικές επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και σε μια εταιρεία μεταφορών η οποία ήταν καταχωρημένη στο όνομα Σύριου επιχειρηματία ο οποίος είχε στενή σχέση με τον Moussa Abu Marzouk, τον αναπληρωτή του Μεσαάλ.

Όπως και σε άλλους τομείς, στις εμπορικές συναλλαγές τους, οι ηγέτες της Χαμάς κρατάνε κλειστά τα χαρτιά τους και διατηρούν άκρα μυστικότητα. Οι επενδύσεις γίνονται από εταιρείες βιτρίνα με την χρήση μελών των οικογενειών και συνεργατών. Οι εταιρίες που σχετίζονται με τον Μεσαάλ στο Κατάρ είναι καταχωρημένες στο όνομα της συζύγου και της κόρης του.

Όταν αναγκάστηκε να κλείσει τα γραφείο του στην Δαμάσκο (αφού προκλήθηκε ρήξη με το καθεστώς του Άσαντ εξαιτίας της καταπιεστικής στάσης του στη σύγκρουση) ο Μεσάαλ δήλωσε ότι η θέση του ήταν στο Κατάρ. Εκεί ισχυρίστηκε ότι 12 εκατομμύρια δολάρια που είχε φυλάξει στο θησαυροφυλάκιό στο γραφείο του στη Δαμασκό χάθηκαν. Πολλοί δεν πίστεψαν την ιστορία και μέχρι σήμερα θεωρούν ότι ο Μεσαάλ κράτησε τα χρήματα μεταφέροντάς τα σε δικούς του προσωπικούς λογαριασμούς. Αξιόπιστες πηγές ισχυρίζονται ότι έργο της εταιρείας εκμετάλλευσης ακινήτων Fadil στο Κατάρ συνδέεται με τον Μεσαάλ, τον γιό του και την σύζυγο του γιού του. Το μεγάλο έργο στην Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ, περιλαμβάνει την κατασκευή τεσσάρων πύργων 27.000 τετραγωνικών μέτρων με χώρους γραφείων και εμπορικών συναλλαγών τα οποία ενώνονται με ένα εμπορικό κέντρο 10.000 τετραγωνικών μέτρων. Η εταιρεία δεν έχει αποκαλύψει ποτέ τις πηγές χρηματοδότησής της

Σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας που δημοσιεύθηκε πέρσι τον Νοέμβριο, η Λωρίδα της Γάζας κατέχει την τρίτη θέση μεταξύ των αραβικών χωρών στην φτώχεια, μετά το Σουδάν και την Υεμένη. Η έκθεση ανέφερε ότι το ποσοστό της φτώχειας φτάνει το 38%. Επιπρόσθετα, από τις 144 χώρες που συμπεριλήφθηκαν στην έκθεση, η Γάζα βρισκόταν στην 44ή θέση σε ότι αφορά την φτώχεια. Οι περισσότερες χώρες με υψηλότερο επίπεδο φτώχειας βρίσκονται στην Αφρική.