Μαρία Δαμανάκη: Σκέψεις από τη Διάσκεψη για το Κλίμα στη Νέα Υόρκη

Γράφω αυτό το σημείωμα στο αεροπλάνο ενώ γυρίζω πίσω στο Λονδίνο από τη Νέα Υόρκη. Πέρασα μία σπουδαία εβδομάδα γεμάτη εμπειρίες, σκέ...

Γράφω αυτό το σημείωμα στο αεροπλάνο ενώ γυρίζω πίσω στο Λονδίνο από τη Νέα Υόρκη. Πέρασα μία σπουδαία εβδομάδα γεμάτη εμπειρίες, σκέψεις, απογοητεύσεις και ελπίδες. Ποια είναι η τελική μου εντύπωση;

Η άποψη της Μαρίας Δαμανάκη

Παρότι οι συζητήσεις στο κτίριο του ΟΗΕ μετέδιδαν μια κάποια απογοήτευση -με τις κυβερνητικές δεσμεύσεις να είναι πολύ χαμηλότερες των προσδοκιών- η Εβδομάδα για το Κλίμα στη Νέα Υόρκη ήταν μία σημαντική πρωτοβουλία. Δεν γίνεται να παραβλέψουμε την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης αλλά και μια σειρά από ελπιδοφόρες στιγμές και γεγονότα που πυροδότησε.

Μήνες πριν, όταν η ομάδα μου κι εγώ σχεδίαζαμε τον επόμενο χρόνο, διερωτηθήκαμε κατά πόσο άξιζε το «αποτύπωμα άνθρακα» και η μεγάλη επένδυση που χρειαζόταν για να συμμετάσχουμε με ουσιαστικό τρόπο σε αυτήν την Εβδομάδα για το Κλίμα. Κοιτάζοντας πίσω θεωρώ ότι πήραμε τη σωστή απόφαση να συμμετάσχουμε. Και να γιατί:

Με πάνω από 300.000 πολίτες να συμμετέχουν στην Κλιματική απεργία στο Battery Park και με την πολύσυζητημένη ομιλία της Greta Thunberg στο ΟΗΕ, η αποφασιστικότητα και η δυναμική της νεολαίας στην καταπολέμηση της Κλιματικής αλλαγής είναι αναμφισβήτητη. Είναι επίσης σαφές για μένα ότι οι πολίτες στο σύνολό τους πραγματικά ξυπνούν στην πραγματικότητα και αντιλαμβάνονται ότι οι επικείμενες συνέπειες απαιτούν ουσιαστική δράση για να μη λάβουν χώρα άμεσα. Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο, αλλά υπάρχουν φάροι ελπίδας σε όλο αυτό το δρόμο.

Κλιματική Δικαιοσύνη

Στο πλαίσιο αυτό, κατά την Εβδομάδα για το Κλίμα, το Ίδρυμα Ευρωπαϊκών Προοδευτικών Μελετών εξέδωσε Πολιτική διακήρυξη για την προοδευτική δράση για το Κλίμα. Ομιλητές υψηλού επιπέδου, όπως η Mary Robinson, πρώην Πρόεδρος της Ιρλανδίας, συμφώνησαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει δικαιοσύνη χωρίς φιλόδοξους στόχους - η νεολαία και οι φτωχότεροι θα υποφέρουν περισσότερο από τις επικείμενες αλλαγές στο Κλίμα. Αυτά τα ζητήματα βρίσκονται στην καρδιά μου, και είχα τη χαρά να παρουσιάσω την κεντρική ομιλία -ένα σχέδιο δράσης για την Κλιματική αλλαγή: για το πώς μπορούμε να συνδέσουμε την ανθρωπότητα με τη φύση, να σεβαστούμε και να προστατέψουμε καλύτερα τα οικοσυστήματα της, για να διασφαλίσουμε ένα δίκαιο μέλλον με ευημερία για όλους.

Η Κλιματική δράση για τους Ωκεανούς κερδίζει έδαφος

Όπως έχει δείξει η επιστήμη στις μελέτες που εκπονούνται από την ομαδα μου στην ΤΝC αλλά και άλλους φορείς - έχουμε ΜΟΝΟ 10 χρόνια για να συντονίσουμε τη δράση μας με το περιβάλλον. Μετά οι αλλαγές θα είναι ανεπίστρεπτες.

Η επένδυση στην έδια τη Φύση, οι Φυσικές Λύσεις για το Κλίμα μπορούν να αποτελέσουν το ένα τρίτο της συνολικής δρέσης για να πετύχουμε το στόχο να κρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από 1,5 βαθμούς Κελσίου.

Πολλές από αυτές τις λύσεις βρίσκονται στον Ωκεανό. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα από αυτή την εβδομάδα είναι η αυξανόμενη αναγνώριση ότι οι συζητήσεις σχετικά με το Κλίμα και τους Ωκεανούς δεν μπορεί πλέον να είναι ξεκομμένες. Η παρουσία της κοινότητας των Ωκεανών έγινε έντονα αισθητή, ίσως για πρώτη φορά, μέσα και έξω από τον ΟΗΕ.

Ως μέλος της Nature4Climate coalition, η TNC συμμετείχε στην ανάπτυξη και τη λειτουργία του "Nature’s Climate Hub" - ενός χώρου αποκλειστικά για Φυσικές Λύσεις για το Κλίμα στο Κεντρικό Μανχάταν. Η ομάδα μας φιλοξένησε την ατζέντα για την Ημέρα των Ωκεανών στις 24 Σεπτεμβρίου. Στη διάρκεια της πραγματοποιήθηκαν 10 εκδηλώσεις αφιερωμένες στη σύνδεση Ωκεανών -Κλίματος και στις λύσεις που προσφέρουν οι Ωκεανοί. Στις 5 από αυτές ηγήθηκε η TNC. Παράλληλα, με αρκετούς συναδέλφους μας, φιλοξενήσαμε μια σειρά ομιλητών από τον Επίτροπο Vella και τον Frank Mars από την Mars Inc έως την Kate Brown από την Global Island Partnership και τον Δήμαρχο Alfredo Matugas Coro II από τη De Carmen στις Φιλιππίνες. Συζητήσαμε μια σειρά θεμάτων όπως ο ρόλος των παράκτιων οικοσυστημάτων στο μετριασμό (mitigation) και την προσαρμογή (adaptation) στην Κλιματική Αλλαγή: κυρίως με την ασφάλιση του «μπλε άνθρακα» και των κοραλλιογενών υφάλων. Την ίδια μέρα, φιλοξενήσαμε ακόμα μία συζήτηση σχετικά με την Ocean Risk and Resilience Action Alliance και δημοσιεύτηκε μία νέα Έκθεση σχετικά με την Κλιματική δράση για τους Ωκεανούς.

Η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου (High Level Panel for Oceans)για τη Βιώσιμη Οικονομία των Ωκεανών, υπό την ηγεσία της Νορβηγίδας πρωθυπουργού Erna Solberg, δημοσίευσε την πρώτη έκθεσή της και κάλεσε σε Κλιματική δράση για τους Ωκεανούς. Η έκθεση τονίζει το ρόλο των Ωκεανών που μπορεί να συνεισφέρει μέχρι το 21% της λύσης για την Κλίματική Αλλαγή και παρουσιάζει τις ακόλουθες πέντε ευκαιρίες δράσης: Επενδύσεις σε Φυσικές Λύσεις για το Κλίμα. Αξιοποίηση της ανανεώσιμης ενέργειας από τους Ωκεανούς. Τερματισμό της χρήσης άνθρακα στις βιομηχανικές δραστηριότητες στους Ωκεανούς. Διασφάλιση της βιώσιμης τροφής για το μέλλον. Αναβάθμιση της δέσμευσης και της αποθήκευσης άνθρακα. Βελτίωση της παρατήρησης και της έρευνας των Ωκεανών.

Ως προεδρεύουσα στο Συμβουλευτικό Δίκτυο του HLPanel, συμμετείχα με μεγάλη υπερηφάνεια στη συνάντηση με 14 αρχηγούς κρατών από την Αυστραλία, τον Καναδά, τα Φίτζι, τη Χιλή, την Ινδονησία, τη Τζαμάικα, την Ιαπωνία, τη Γκάνα, την Κένυα, το Μεξικό, τη Ναμίμπια, τη Νορβηγία, το Παλάου και την Πορτογαλία.

Είμαι ευγνώμων που άκουσα τον Πρόεδρο της Χιλής να ανακοινώνει ότι η επόμενη Παγκόσμια Κυβερνητική Διάσκεψη για το Κλίμα θα διεξαχθεί στο Σαντιάγο ως Γαλάζια Διάσκεψη για το Κλίμα (Blue COOP).

Με παρόμοιο τρόπο, η δράση των Φίλων για τη Δράση στους Ωκεανούς (Friends of Ocean Action) του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) φιλοξένησε μια ξεχωριστή συζήτηση σχετικά με την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στους Ωκεανούς και στην Κλιματική αλλαγή. Η ομάδα αναγνωρίζει την ανάγκη για ανάλογες λύσεις που σχετίζονται ειδικά με την ενέργεια, τις μεταφορές, την ανθεκτικότητα στην προσαρμογή (adaptation) και το μετριασμό (mitigation), τη διαφάνεια της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας, και τη δράση για τη θαλάσσια ρύπανση από πλαστικά.

Το γεγονός ότι η νέα Ειδική Έκθεση της IPCC για τους Ωκεανούς και την Κρυόσφαιρα σε ένα Μεταβαλλόμενο Κλίμα πoυ ανακοινώθηκε την περασμένη βδομάδα ενέτεινε τις ανησυχίες μας γιατί τεκμηρίωσε ότι οι αλλαγές είναι πιο μεγάλες από ότι νομίζαμε και κινούνται ταχύτερα. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να ανταποκριθούμε στο κάλεσμα του ΟΗΕ, αλλά οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις πρέπει να κάνουν το ίδιο. Είναι ώρα ευθύνης για όλους.

Οι Πρώτες Κυρίες και οι Παγκόσμιοι Ηγέτες συναντήθηκαν για τους Ωκεανούς στη Νέα Υόρκη

Η Akie Abe, η πρώτη κυρία της Ιαπωνίας, μαζί με την Susan Rockefeller, κάλεσαν τις πρώτες κυρίες και τους παγκόσμιους ηγέτες για να τους παρουσιάσουν τα ευρήματα από το συμπόσιο για τη Διατήρηση των Ωκεανών στη διάσκεψη των G20 στην Οσάκα και να συζητήσουν περαιτέρω τις προκλήσεις και τις λύσεις που υιοθετήθηκαν στον τομέα της διατήρησης των Ωκεανών.

Με κάλεσαν να μιλήσω για τους Ωκεανούς και την Κλιματική Διακυβέρνηση και Πολιτική και υποσχέθηκα να εργαστώ για μία νέα πρωτοβουλία «Γυναίκες για τους Ωκεανούς» που θα ανακοινωθεί τον ερχόμενο Νοέμβρη στο Τόκιο.

Ας ελπίσουμε σε μια δυναμική δράση προς τα εμπρός - εκατομμύρια πολίτες έχουν καταστήσει σαφές τι θέλουν - οι ηγέτες πρέπει να επιταχύνουν.

Ας μην ξεχνάμε ότι την απογοήτευση στην Κοπεγχάγη ακολούθησε η ορμή στο Παρίσι.