GRID_STYLE

NONE

ΡΟΗ:

latest

Στις γειτονιές της παλιάς Αθήνας - Η Αγία Ελεούσα που έγινε... Κακουργιοδικείο - ΦΩΤΟ

Εκεί που στην εποχή της Τουρκοκρατίας βρισκόταν ο ενοριακός ναός της Αγίας Ελεούσας, μία εκκλησία "ευρύχωρη και καλοκτισμένη&quo...

Εκεί που στην εποχή της Τουρκοκρατίας βρισκόταν ο ενοριακός ναός της Αγίας Ελεούσας, μία εκκλησία "ευρύχωρη και καλοκτισμένη", της οποίας η στέγη κατέρρευσε κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, λειτούργησε από το 1835 η έδρα του Κακουργιοδικείου. Βρισκόταν στη διασταύρωση των οδών Αγία Ελεούσης και Κακουργιοδικείου, στην περιοχή του Ψυρρή.

Η απόφαση χρήσης του ναού ως Κακουργιοδικείου ελήφθη λόγω της μεγάλης έλλειψης δημόσιων κτιρίων στην πρωτεύουσα του νεοπαγούς ελληνικού κράτους.

Για τον σκοπό αυτό οικοδομήθηκε, μεταξύ των ετών 1835-1837, το σημερινό διώροφο νεοκλασικό κτίριο, βάσει σχεδίων του Δανού αρχιτέκτονα Κρίστιαν Χάνσεν, ο οποίος δήλωσε "έχω μετατρέψει μερικές εκκλησίες σε δικαστήρια". Το άρθρο του φιλοξένησε το 1837 το επιστημονικό περιοδικό Dansk Kunstblad και ο αρχιτέκτονας αναφερόταν στις εργασίες που είχε εκτελέσει στην Αθήνα με την ιδιότητά του ως βοηθός αρχιτέκτονας στο υπουργείο Εσωτερικών. Ο Δανός αρχιτέκτονας μετέτρεψε την εκκλησία της Παναγιάς της Βλασαρούς σε Πρωτοδικείο και στου Ψυρρή το Χριστοκοπίδη σε Άρειο Πάγο και την Αγία Ελεούσα σε Κακουργιοδικείο.

Οι εργασίες που έκανε ο Κρίστιαν Χάνσεν έγιναν χωρίς να κατεδαφισθεί πλήρως η εκκλησία, το ιερό της οποίας διασώζεται ακόμη στο βάθος του ισογείου του νεοκλασικού. Ο Δανός αρχιτέκτονας εφάρμοσε πάνω στα τοιχία της παλιάς εκκλησίας ένα κτίριο πρώιμου αθηναϊκού κλασικισμού. Χρησιμοποίησε τον κλασικισμό της βόρειας Ευρώπης συνδυασμένο με στοιχεία της κλασικής αρχαιότητας που γνώριζε καθώς συνεργαζόταν αόκνως για την αποκατάσταση των μνημείων της Ακρόπολης.

Έτσι, έγινε ο εισηγητής του αθηναϊκού κλασικισμού. Εντυπωσιακό παράδειγμα είναι τα δύο "ωτία", τα θαυμάσια διακοσμητικά στοιχεία που δημιούργησε στο μαρμάρινο θύρωμα της εισόδου και που θυμίζουν ακριβέστατα την είσοδο της βόρειας στοάς του Ερεχθείου.

Το Κακουργιοδικείου λειτούργησε εδώ από το 1837 ως τις αρχές του 20ού αιώνα όταν το κτίριο μετατράπηκε σε αστυνομικό σταθμό. Ο αψιδωτός τοίχος του ιερού - όπου άλλοτε χρησίμευε ως έδρανο των δικαστών- έδινε πάλι την εντύπωση της εκκλησίας και πλαισίωνε μία "σκωληκόβροτον εικόνα της Ελεούσης". Για πολλά χρόνια αυτό το ιστορικό μνημείο της Αθήνας είχε εγκαταλειφθεί, και έφερε έντονα ίχνη εμπρησμού, χορταριασμένα παράθυρα και ήταν αισθητικά παραμορφωμένο με βάρβαρες προσθήκες.

Μετά τη μετεγκατάσταση του Κακουργιοδικείου, στεγάστηκαν διαδοχικά στο κτίριο της Αγίας Ελεούσας αστυνομικός σταθμός (μαρτυρείται το 1902) και υπηρεσίες του Ληξιαρχείου, ενώ, από το 1935, χρησιμοποιήθηκε ως ενοικιαζόμενος χώρος γραφείων και αποθηκών. Το 1955 περιήλθε στην Εκκλησία της Ελλάδος και φιλοξένησε αρχικά τη Χ.Ε.Ε.Ν. και διάφορες φιλανθρωπικές και ιεραποστολικές οργανώσεις (διάστημα κατά το οποίο ο χώρος του ιερού λειτούργησε και πάλι ως εκκλησία).

Από το 1972 το κτίριο παρέμεινε αχρησιμοποίητο, ενώ στη συνέχεια χαρακτηρίστηκε ιστορικό μνημείο και κρίθηκε διατηρητέο από το υπουργείο Πολιτισμού και το ΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 1109/Β/1974 και 545/Δ/1993 αντίστοιχα). Το 2001 πραγματοποιήθηκε μια πρώτη έρευνα της αρχιτέκτονος Βηθλεέμ Σαννίου-Παττακού (υπό τύπον διπλωματικής εργασίας στο Ε.Μ.Π.) και επακολούθησε πλήρης μελέτη αποκατάστασης, με στόχο να αναδειχθούν αρμονικά και οι δύο αρχιτεκτονικές φάσεις του οικοδομήματος, η οποία και εγκρίθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού το 2002. Λίγο αργότερα πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες εργασίες, που περιλάμβαναν καθαίρεση των μεταγενέστερων προσθηκών, στερέωση και ενίσχυση της τοιχοποιίας. Τα έργα αναστήλωσης ολοκληρώθηκαν το 2014 και από τότε στεγάζουν τα αρχεία της Αρχιεπισκοπής.

Με πληροφορίες από τα: eie.gr, diathrhtea.blogspot.com, Βιβλίο "Ψυρρή, η γειτονιά των ηρώων", Άρτεμις Σκουμπουρδή, Εκδόσεις Πατάκη

Δεν υπάρχουν σχόλια

ΠΡΟΣΟΧΗ! Την ευθύνη για το περιεχόμενο των σχολίων φέρει αποκλειστικά ο συγγραφέας τους και όχι το site. Η ανάρτηση των σχολίων μπορεί να έχει μια μικρή χρονική καθυστέρηση