Από το http://prassia-eyrytanias.blogspot.com/ Ξεχωριστή θέση στην ενδιαφέρουσα ομάδα των θεσσαλικών μοναστηριών, καταλαμβάνουν τα μονα...
Διεσπαρμένα στον ενιαίο άλλοτε χώρο των Αγράφων, που χωρίστηκε μετά το 1830 σε Θεσσαλικά (Ν.Καρδίτσας) και Ευρυτανικά, παρουσιάζουν ιδιαίτερη πυκνότητα στις περιοχές της Αργιθέας και του οροπεδίου της Νευρόπολης.
Τα παραπάνω επισημαίνει -μεταξύ άλλων- σε σχετική εργασία της η...
αρχαιολόγος της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Σταυρούλα Σδρόλια, επιχειρώντας να παρουσιάσει τα ιδιαίτερα μορφολογικά και καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά τους, που τα κάνουν να ξεχωρίζουν από αντίστοιχες ομάδες γειτονικών περιοχών.
Ύστερα από μια περίοδο ύφεσης, τον 15° αιώνα, ως απόρροια της αναστάτωσης από την Οθωμανική κατάκτηση ξεκινά, τον 16" αιώνα, μια εποχή επανίδρυσης και ανακαίνισης των μοναστηριών σε όλη τη Θεσσαλία, με αφετηρίες τα Μετέωρα και τη μονή Δουσίκου, επισημαίνει η αρχαιολόγος.
Και προσθέτει: "Ιδίως η τελευταία, που βρίσκεται στις παρυφές του χώρου των Αγράφων, με την ιδιαίτερη δύναμη και τη φήμη που απέκτησε, λόγω του κύρους του ιδρυτή της, Αγίου Βησσαρίωνα, έδωσε το έναυσμα για την ίδρυση δεκάδων μονών στο χώρο των Αγράφων, οι περισσότερες από τις οποίες σώζονται μέχρι σήμερα".
Το έντονο ανακαινιστικό φαινόμενο, το οποίο απλώνεται την εποχή αυτή σε όλη τη Βαλκανική, απαντάται στα Άγραφα με ιδιαίτερη πυκνότητα στο δεύτερο μισό του 16ου και στις αρχές του 17ου αιώνα και συνδέεται με την αυτοδιοίκηση που είχε παραχωρηθεί από τους Οθωμανούς, όπως και σε άλλες ορεινές περιοχές.
Πρώτες ιδρύονται, λίγο μετά τα μέσα του 16ου αιώνα, οι μεγάλες μονές Κορώνας, Πέτρας και Ρεντίνας -καθώς και η μονή Τατάρνας Ευρυτανίας- και συγχρόνως ή λίγο αργότερα αρκετές άλλες, που τις αναφέρουμε κατά περιοχές. Στην περιοχή της Νεβρόπολης συναντάμε τις μονές Μούχας, Πελεκητής, Πεζούλας, Φυλακτής, νοτιότερα, στις όχθες του Ταυρωπού τις μονές Σπινάσας και Σάικας, ενώ στην περιοχή των στενών του Μουζακίου τη μονή Αγίου Γεωργίου. Ψηλότερα, στην Αργιθέα, ιδρύονται οι μονές Οξυάς, Μεσοβουνίου, Βλασίου, Σπηλιάς, Πετροχωρίου, Βραγγιανών, Ανθηρού, Τριζόλου (Καρυάς) και Φουντωτού (οι δύο τελευταίες δεν σώζονται).
Λίγα παραδείγματα ίδρυσης μονών σημειώνονται στον 18° αιώνα, στις μονές Δρακότρυπας, Δροσάτου και Κώστη και ακόμη λιγότερα στον 19" αιώνα, από τον οποίο μας είναι γνωστά μόνον δύο παραδείγματα, οι μονές Πετρίλου και Μορφοβουνίου, επισημαίνει η κ. Σδρόλια. Αρχιτεκτονικά, τα καθολικά των μοναστηριών των Αγράφων ακολουθούν τον τρίκογχο ασωνίτικο τύπο, που διαδίδεται την εποχή αυτή σε όλη την Ελλάδα, μέσω του Αγίου Όρους. Στις παλιότερες μονές Κορώνας, Ρεντίνας και Πέτρας, αλλά και αργότερα στη μονή Δρακότρυπας, εντοπίζεται ο μεγαλοπρεπής τύπος του τετρα-κιόνιου αδωνίτικου με τρούλλο, όπως στη μονή Δουσίκου, που επιζεί μέχρι τον 19ου αιώνα στη μονή Μορφοβουνίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια
ΠΡΟΣΟΧΗ! Την ευθύνη για το περιεχόμενο των σχολίων φέρει αποκλειστικά ο συγγραφέας τους και όχι το site. Η ανάρτηση των σχολίων μπορεί να έχει μια μικρή χρονική καθυστέρηση