Μελομακάρονα ή γλωσσόφιλα;...

Του Αντώνη-Μάριου Παπαγιώτη Είναι εύκολο να συνδυάσεις την ετυμολογία του χριστουγεννιάτικου παραδοσιακού γλυκίσματος, του μελομακάρο...

Του Αντώνη-Μάριου Παπαγιώτη

Είναι εύκολο να συνδυάσεις την ετυμολογία του χριστουγεννιάτικου παραδοσιακού γλυκίσματος, του μελομακάρονου, από τις λέξεις: μέλι + μακαρόνι. Μη ψάξεις, όμως, να βρεις ομοιότητα σχήματος ανάμεσα στα μακαρόνια και τα μελομακάρονα. Ψάχνοντας προσεκτικά σε ελληνικά και ξένα λεξικά θα εντοπίσεις την εκδοχή ότι η λέξη “μακαρόνι” παράγεται από τη μεσ. ελληνική λέξη “μακαρωνία” (=νεκρώσιμο δείπνο με βάση τα ζυμαρικά). Η μακαρωνία με τη σειρά της έρχεται από την...
αρχαία ελληνική λέξη “μακαρία”, που δεν ήταν άλλο από την ψυχόπιτα, δηλαδή, ένα κομμάτι άρτου, στο σχήμα του μελομακάρονου, το οποίο το προσέφεραν μετά την κηδεία. Στους νεότερους χρόνους ένα γλύκισμα που έμοιαζε με τη μακαρία βουτήχτηκε στο μέλι και γι αυτό ονομάστηκε μελομακάρονο. Οι Ιταλοί, έθνος με παράλληλο πολιτισμό, διατήρησαν τη λέξη μακαρωνία στη λέξη maccarone (=μακαρόνι). (Στα 24grammata.com θα βρείτε τη σχετική βιβλιογραφία και φωτογραφίες).
Οι Έλληνες συνέχισαν, τουλάχιστον, για τρεις χιλιάδες χρόνια να χρησιμοποιούν λέξεις, όπως: μακάρι, μακάριος, μακαρίτης, μακαριστός και τελευταία, μακαρονάς, μακαρονάδα και άλλα. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 1500 μ.Χ γίνεται γνωστό στη Γαλλία και αργότερα στην Αγγλία ένα αμυγδαλωτό μπισκότο, κάτι σαν το δικό μας “εργολάβο”, με το όνομα “macaroon” (Ενημερώνει σχετικά ο Γιώργος Δαμιανός).
Μέχρι να πιάσει (αν πιάσει) το γιατροσόφι του εργολαβικού γιατρού Στρος Καν, μπορείς άνετα να τρως μελομακάρονα που έχουν ετυμολογική σχέση με την οικονομική σου κατάσταση (είσαι πια ένας πτωχός μακάριος) και να τα βουτάς κάλλιστα στη σοκολάτα. Αν δεν τρελαίνεσαι, ρίξτο στο σκέτο μέλι. Αν σου φαντάζει ακριβό, θυμήσου τις φοιτητικές μακαρονάδες ή εναλλακτικά τρέλανέ την/τον στα γλωσσόφιλα (=> "μέλια", "σάλια" κτλ)...