Picasso Black and White, Mark Rothko, Hiroshi Sugimoto. Ο Θρίαμβος του ασπρόμαυρου στην τέχνη

 Aπό το theartfoundation.metamatic.gr Το χρώμα είναι πλέον εκτός του χάρτη των καλλιτεχνών. Τον περασμένο Φεβρουάριο, η βωβή και ασπρό...

 Aπό το theartfoundation.metamatic.gr

Το χρώμα είναι πλέον εκτός του χάρτη των καλλιτεχνών. Τον περασμένο Φεβρουάριο, η βωβή και ασπρόμαυρη ταινία The Artist επικρατούσε άνετα στην απονομή των βραβείων της Ακαδημίας Κινηματογράφου, ενώ δύο εκθέσεις σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη φανερώνουν ότι οι απανταχού εικαστικοί όχι μόνο επικροτούν το άσπρο-μαύρο, αλλά επιχειρούν να το αναδείξουν και μέσα από καλλιτέχνες που ύμνησαν τη χρήση των έντονων χρωμάτων. Η έκθεση Picasso Black and White στο μουσείο Guggenheim της Νέας Υόρκης είναι η πρώτη που επικεντρώνεται στα ασπρόμαυρα έργα του καλλιτέχνη. Μπορεί ο Pablo Picasso να δημιούργησε αριστουργήματα κατά τις λεγόμενες Μπλε και Ροζ περιόδους του, ο ίδιος όμως θεωρούσε ότι το χρώμα αποδυναμώνει ένα πίνακα, γι’ αυτό και προτιμούσε το άσπρο, μαύρο κα γκρι όταν ήθελε να αναδείξει τη φόρμα και τη δύναμη του σχήματος στα έργα του –όπως στην περίφημη Guernica, η οποία ξεδιπλώνει όλη τη θηριωδία του πολέμου χωρίς κανένα χρώμα. Ο Picasso απείχε από τη χρήση χρώματος και στα έργα που αποτέλεσαν φόρο τιμής στο σκοτεινό στυλ των μεγάλων ισπανών ζωγράφων (Goya, Velasquez, El Greco). Χαρακτηριστικό δείγμα η ασπρόμαυρη « σπουδή» του στο Las Meninas του Velasquez, που παρουσιάζεται, μεταξύ άλλων, στο Guggenheim, στο πλαίσιο της έκθεσης, μέχρι τις 23 Ιανουαρίου.
Ο Mark Rothko χρησιμοποίησε τους συνδυασμούς έντονων, συμπληρωματικών χρωμάτων, προκειμένου να δημιουργήσει αυτό που ο ίδιος ονόμαζε «εμπειρία έκστασης» στο θεατή. Ωστόσο, η νεόδμητη Pace Gallery στο Λονδίνο προτίμησε για τα εγκαίνια της να εκθέσει τις συνθέσεις του καλλιτέχνη σε μαύρο και γκρί, δίπλα στα φωτογραφικά ασπρόμαυρα έργα του ιάπωνα φωτογράφου Hiroshi Sugimoto. Ο Rothko εγκατέλειψε τα έντονα χρώματα στα τελευταία έργα του, λίγα χρόνια πριν την αυτοκτονία του το 1969. Η έκθεση έχει συγκεντρώσει μάλλον αρνητική δημοσιότητα από τους κριτικούς τέχνης (αν λάβουμε υπόψη και τον πρόσφατο βανδαλισμό του πίνακα «Μαύρο σε Καφέ», μάλλον το πνεύμα του Rothko θα είναι ιδιαίτερα ανήσυχο στον άλλο κόσμο), ωστόσο αξίζουν εύσημα στην Pace Gallery που ανέδειξε μια λιγότερο γνωστή πλευρά του ζωγράφου.
Οι εξελίξεις στους εικαστικούς κύκλους δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστη τη φορέσιμη τέχνη, δηλαδή τη μόδα. Τα ασπρόμαυρα σχέδια αντικατέστησαν τα έντονα χρώματα στις συλλογές σχεδιαστών όπως οι Marc Jacobs, Alexander Wang, Lanvin, Givenchy, Prada και Valentino, ενώ το τελευταίο τεύχος της τούρκικης Vogue περιλαμβάνει πολυσέλιδο αφιέρωμα στην κυριαρχία των δύο βασικών αποχρώσεων την άνοιξη του 2013. Δεν είναι ότι οι καλλιτέχνες κάθε είδους θέλουν να «αποχρωματίσουν» τη ζωή μας: το κλίμα στην κοινωνία ωστόσο επιβάλει την επιστροφή στα βασικά και την κυριαρχία της απλότητας σε κάθε έκφανση της ζωής μας.