Μοναχοί στα καταφύγια κατά τις συγκρούσεις στα σύνορα Ταϊλάνδης-Καμπότζης....

Καθώς οι εχθροπραξίες στα σύνορα ανάμεσα στην Ταϊλάνδη και την Καμπότζη κορυφώθηκαν, μια σιωπηλή αλλά καθοριστική παρουσία παραμένει ανάμεσα...

Καθώς οι εχθροπραξίες στα σύνορα ανάμεσα στην Ταϊλάνδη και την Καμπότζη κορυφώθηκαν, μια σιωπηλή αλλά καθοριστική παρουσία παραμένει ανάμεσα στους εκτοπισμένους και στις πρώτες γραμμές: οι μοναχοί.
Παρά την απομάκρυνση εκατοντάδων χιλιάδων αμάχων λόγω των συγκρούσεων που μαίνονταν επί σχεδόν μία εβδομάδα, αρκετοί βουδιστές μοναχοί επέλεξαν να μην εγκαταλείψουν τους ναούς τους. Αντιθέτως, μετατράπηκαν σε πνευματικά και πρακτικά στηρίγματα για τους κατοίκους που αναζητούσαν καταφύγιο και ελπίδα.
Καταφύγια στην επαρχία Surin
Στην πλευρά της Ταϊλάνδης, κοντά στην επαρχία Surin, μοναχοί κατασκεύασαν αυτοσχέδια υπόγεια καταφύγια χρησιμοποιώντας προκατασκευασμένους σωλήνες και υλικά που προσφέρθηκαν από την τοπική κοινότητα. Το καταφύγιο φιλοξενεί καθημερινά περίπου είκοσι άτομα — μοναχούς και πολίτες που δεν είχαν πού αλλού να πάνε.
Ο επικεφαλής μοναχός του τοπικού ναού εξηγεί την απόφασή του να παραμείνει:
«Αν φύγω, ποιος θα παραμείνει για να στηρίξει πνευματικά αυτούς που υποφέρουν; Οι ζωές τους χρειάζονται κουράγιο, όχι απουσία.»
Η καθημερινότητα στο καταφύγιο περιλαμβάνει απλές συνθήκες διαβίωσης — περιορισμένο ρεύμα, βασικά είδη διατροφής, και απόλυτη σιωπή τις ώρες των επιδρομών. Παρ’ όλα αυτά, οι μοναχοί συνεχίζουν να προσφέρουν καθοδήγηση, τελετές και ηρεμία, ακόμα και στους τετράποδους φίλους τους: τα δεκάδες αδέσποτα ζώα που δεν εγκαταλείφθηκαν.
Στην Καμπότζη: Πνευματική παρουσία στα ερείπια
Στην απέναντι πλευρά των συνόρων, στην επαρχία Oddar Meanchey, η κατάσταση είναι εξίσου δραματική. Ο ναός Wat Prasat Samrong Thom στην πόλη Samrong έχει σχεδόν αδειάσει, ωστόσο ο επικεφαλής μοναχός Tho Thoross παραμένει, διατηρώντας το πνευματικό κέντρο σε λειτουργία για όποιον καταφέρει να επιστρέψει.
«Το καθήκον μου δεν τελειώνει όταν αρχίζει ο φόβος. Τότε ακριβώς ξεκινά.», δήλωσε στην τοπική εφημερίδα.
Οι υπόλοιποι μοναχοί, συμπεριλαμβανομένων ανηλίκων δόκιμων, μεταφέρθηκαν σε ασφαλή σημεία, 40 χιλιόμετρα από τη ζώνη των συγκρούσεων. Ωστόσο, η επιμονή μεμονωμένων πνευματικών προσώπων να παραμείνουν αποδεικνύει τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν ακόμη και σε συνθήκες πολέμου.
Σύγκρουση χωρίς προειδοποίηση
Η ένταση μεταξύ των δύο χωρών κλιμακώθηκε απότομα στα τέλη Ιουλίου, με τις μάχες να επικεντρώνονται σε περιοχές κοντά στον αρχαιολογικό χώρο Ta Muen Thom. Στρατιωτικές δυνάμεις, πολυβόλα, ρουκέτες BM-21 και αεροσκάφη F-16 χρησιμοποίησαν πυρά σε περιοχές κατοικημένες, προκαλώντας τον εκτοπισμό πάνω από 250.000 ατόμων.
Η εκεχειρία επετεύχθη μόλις την 1η Αυγούστου, με τη μεσολάβηση χωρών της ASEAN, αν και η κατάσταση παραμένει εύθραυστη.
Ο ρόλος της πίστης σε καιρό κρίσης
Η παρουσία των μοναχών εν μέσω των συγκρούσεων δεν έχει μόνο συμβολική αξία. Για πολλές οικογένειες που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους μέσα σε λίγα λεπτά, η βουδιστική καθοδήγηση προσφέρει μια αίσθηση σταθερότητας, ελπίδας και συνέχειας.
«Κάθε ζωή αγαπά τη ζωή της απολύτως», είπε χαρακτηριστικά ένας από τους μοναχούς, αρνούμενος να εγκαταλείψει τον ναό και τα πλάσματα που φροντίζει.
Εν κατακλείδι
Σε μια περίοδο όπου οι ήχοι του πολέμου σκεπάζουν τις ανθρώπινες φωνές, η απόφαση μοναχών να παραμείνουν αποτελεί πράξη ηθικού και πνευματικού θάρρους. Δεν κρατούν όπλα, μα φροντίζουν σώματα και ψυχές. Σε έναν κόσμο που καταρρέει, η παρουσία τους είναι μια υπενθύμιση ότι η ανθρωπιά δεν υποχωρεί ποτέ αμαχητί.