Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ και οι απλήρωτες γερμανικές αποζημιώσεις...

Καθώς η Ελλάδα ετοιμάζεται να τιμήσει την 28η Οκτωβρίου, η ιστορική μνήμη φέρνει ξανά στο φως όσα οι πολιτικές ηγεσίες του τόπου επιμελώς «ξ...

Καθώς η Ελλάδα ετοιμάζεται να τιμήσει την 28η Οκτωβρίου, η ιστορική μνήμη φέρνει ξανά στο φως όσα οι πολιτικές ηγεσίες του τόπου επιμελώς «ξεχνούν»: τις γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις και το κατοχικό δάνειο. Ένα ανοιχτό, ιστορικό, νομικό και ηθικό χρέος, που παραμένει ανεκπλήρωτο σχεδόν ογδόντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου...

Μέχρι πρόσφατα, οι Έλληνες πολιτικοί αν και στην πράξη απέφευγαν να πράξουν οτιδήποτε στις συναντήσεις τους με τους Γερμανούς ομολόγους τους χαρακτήριζαν, έστω για την τιμή των όπλων, τα ζητήματα αυτά «ζωντανά». Τα τελευταία χρόνια όμως, ακόμη και αυτή η επίφαση έχει εκλείψει...

Το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής του 2015, σύμφωνα με το οποίο οι οφειλές υπολογίζονται τουλάχιστον στα 278,7 δισεκατομμύρια ευρώ, παραμένει θαμμένο στα συρτάρια. Από αυτά, 10,3 δισ. αφορούν το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο του 1942, που κατέστρεψε την ελληνική οικονομία και οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στην πείνα. Το υπόλοιπο αφορά πολεμικές αποζημιώσεις για τις θηριωδίες σε Καλάβρυτα, Δίστομο, Κάνδανο και δεκάδες ακόμα μαρτυρικά χωριά.

Κάποιες εκτιμήσεις ανεβάζουν το συνολικό ποσό ακόμη και πάνω από τα 300 δισ. ευρώ, αν προστεθούν τόκοι και άλλες μορφές ζημιών. Το ψήφισμα της Ολομέλειας της Βουλής το 2019, που καλούσε την κυβέρνηση να προβεί σε «όλες τις ενδεδειγμένες διπλωματικές και νομικές ενέργειες», έχει μείνει κι αυτό σκέτο χαρτί...

Από το 1997, η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς και, από το 2000, η επικύρωσή της από τον Άρειο Πάγο, δικαίωσαν τα θύματα του Διστόμου, επιδικάζοντας αποζημιώσεις εις βάρος του γερμανικού Δημοσίου. Κι όμως, αυτή η δικαστική απόφαση δεν εκτελέστηκε ποτέ. Το άρθρο 923 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας απαιτεί προηγούμενη άδεια του υπουργού Δικαιοσύνης για αναγκαστική εκτέλεση κατά αλλοδαπού κράτους. Μια άδεια που κανένας υπουργός μέχρι σήμερα δεν υπέγραψε, παρά τα κατά καιρούς μεγάλα λόγια...

Πριν από ένα χρόνο, ο Γερμανός πρόεδρος Σταϊνμάιερ επισκέφθηκε την Κάνδανο και ζήτησε μεν «συγγνώμη», αλλά όταν ρωτήθηκε για τις αποζημιώσεις απάντησε ψυχρά: «Από νομικής άποψης, το ζήτημα έχει κλείσει οριστικά»...

Τα μέτρα και σταθμά βεβαίως διπλά. Η Γερμανία πλήρωσε αποζημιώσεις σε επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος στο Ισραήλ. Επίσης, άλλες χώρες όπως η Ιταλία και η Γιουγκοσλαβία αποζημιώθηκαν ή έλαβαν χαριστικά δάνεια. Κι η Ολλανδία πήρε εδάφη που αντάλλαξε στη συνέχεια με χρήμα. Μόνο η Ελλάδα, η χώρα που έβαλε φρένο στη ναζιστική μηχανή με το αίμα της , έμεινε εκτός...

Ακόμη και η Πολωνία, που το 1992 έλαβε 8 δισ. δολάρια, συνεχίζει να διεκδικεί: Μόλις τον φετινό Σεπτέμβριο, ο πρόεδρος της Κάρολ Ναβρότσκι επισκεπτόμενος το Βερολίνο, έθεσε ευθέως το ζήτημα των πολεμικών επανορθώσεων. Η Γερμανία το απέρριψε, αλλά η Βαρσοβία δεν σιώπησε. Η Αθήνα; Σιωπά εδώ και δεκαετίες. Ογδόντα πέντε χρόνια μετά το «Όχι», ας πούμε τουλάχιστον ένα (δεύτερο) όχι στη λήθη...

Ο ΚΟΡΙΟΣ