Η ΜΕΓΑΛΗ ανατροπή! ΑΛΛΑΖΟΥΝ όλα για τις διαθήκες...

Από την 1η Νοεμβρίου 2025 τίθεται σε λειτουργία η ηλεκτρονική δημοσίευση διαθηκών, μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας diathikes.gr, όπως ανακ...

Από την 1η Νοεμβρίου 2025 τίθεται σε λειτουργία η ηλεκτρονική δημοσίευση διαθηκών, μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας diathikes.gr, όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Δικαιοσύνης σε συνεργασία με τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο. Η πρωτοβουλία αυτή σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα εκσυγχρονισμού της Δικαιοσύνης, με στόχο την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων και την ταχύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Σύμφωνα με τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη, το 2024 υποβλήθηκαν στα Πρωτοδικεία 76.543 αιτήσεις δημοσίευσης διαθηκών, εκ των οποίων περίπου 14.000 παραμένουν σε εκκρεμότητα. «Κάθε χρόνο κατατίθενται γύρω στις 60.000 αιτήσεις, και η διαδικασία διαρκεί έως και 14 μήνες. Με το νέο σύστημα, η υπόθεση θα ολοκληρώνεται σε 3 έως 7 ημέρες, αφού πλέον μεταφέρεται στους συμβολαιογράφους», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Φλωρίδης επισήμανε ότι «περίπου 60.000 έως 70.000 υποθέσεις αφαιρούνται από τα δικαστήρια», γεγονός που θα αποφορτίσει δικαστές και δικαστικούς υπαλλήλους, ενώ ταυτόχρονα θα επιταχύνει την εξυπηρέτηση των πολιτών. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι το νέο πλαίσιο αφορά θανάτους μετά την 1η Νοεμβρίου, ενώ για τις ήδη εκκρεμείς υποθέσεις θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση έως το τέλος Νοεμβρίου.
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Ιωάννης Μπούγας χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση «ουσιαστικό βήμα στον ψηφιακό μετασχηματισμό της Δικαιοσύνης». Όπως ανέφερε, «δεν πρόκειται για αποσπασματικό μέτρο, αλλά για μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που στοχεύει στη συνολική αναβάθμιση του συστήματος».
Σύμφωνα με τον Χριστόφορο Λινό, προϊστάμενο της Τριμελούς Διοίκησης του Πρωτοδικείου Αθηνών, στο συγκεκριμένο Πρωτοδικείο εκκρεμούν περίπου 8.000 διαθήκες προς δημοσίευση, ενώ οι καθυστερήσεις στην έκδοση πιστοποιητικών μπορούν να φτάσουν έως και 30 ημέρες.
Με το νέο πλαίσιο, θεσπίζεται για πρώτη φορά ηλεκτρονικό μητρώο ιδιόγραφων διαθηκών, επτά δεκαετίες μετά τη νομοθέτηση του «Μητρώου Αδημοσίευτων Διαθηκών» (Ν.Δ. 3082/1954), το οποίο προέβλεπε την υποχρέωση προσκόμισης πιστοποιητικού περί ύπαρξης ή μη διαθήκης πριν από κάθε αποδοχή κληρονομιάς.
Το Γενικό Μητρώο Διαθηκών διαρθρώνεται πλέον σε δύο τμήματα:
Το Α’ Τμήμα περιλαμβάνει τις κατατεθειμένες σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο ιδιόγραφες, μυστικές και δημόσιες διαθήκες, καθώς και τις πράξεις ανάκλησής τους.
Το Β’ Τμήμα περιλαμβάνει τις πράξεις δημοσίευσης και τα αντίγραφα των σχετικών πρακτικών από προξενικές ή αλλοδαπές αρχές, καθώς και τις πράξεις κήρυξης ιδιόγραφων διαθηκών ως γνήσιων.
Η διαδικασία κήρυξης μιας ιδιόγραφης διαθήκης ως «κυρίας» θα πραγματοποιείται από συμβολαιογράφο, παρουσία μαρτύρων και δικηγόρου, ενώ σε περιπτώσεις «εξωτικών» διαθηκών θα απαιτείται και γραφολογική πραγματογνωμοσύνη.
Σύμφωνα με το υπουργείο, η λειτουργία του ηλεκτρονικού Γενικού Μητρώου Διαθηκών διευκολύνει σημαντικά τόσο τους πολίτες όσο και τους συμβολαιογράφους, προσφέροντας τη δυνατότητα άμεσης πανελλαδικής αναζήτησης διαθήκης που έχει κατατεθεί σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο. Παράλληλα, η νέα πλατφόρμα diathikes.gr εξασφαλίζει ασφαλή πρόσβαση στα στοιχεία, σύμφωνα με τους κανόνες GDPR, και θα επιτρέπει την ηλεκτρονική έκδοση βεβαιώσεων περί ύπαρξης ή μη διαθήκης.
Για το 2025 έχουν δημοσιευθεί 10.089 διαθήκες, ενώ για την εν λόγω διαδικασία απασχολούνται 100 δικαστές και 12 δικαστικοί υπάλληλοι στο Τμήμα Κατάθεσης και Δημοσίευσης Διαθηκών. Αντίστοιχα, στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης απασχολούνται 59 δικαστές και 11 δικαστικοί υπάλληλοι, ενώ στο Πρωτοδικείο Πειραιώς απασχολούνται 29 δικαστές και 1 δικαστικός υπάλληλος. Σήμερα, απαιτούνται κατά μέσο όρο στο Πρωτοδικείο Αθηνών για τη δημοσίευση διαθήκης περίπου 330 ημέρες, ενώ 450 ημέρες απαιτούνται στο Πρωτοδικείο Πειραιώς και 6 ημέρες στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.