ΠΟΤΕ πραγματικά γεννήθηκε ο Χριστός...

Σαν σήμερα, πριν από 2.025 χρόνια γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός. Ή, για να είμαστε ακριβείς… περίπου τότε. Η ύπαρξή Του θεωρείται ιστορικά αποδ...

Σαν σήμερα, πριν από 2.025 χρόνια γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός. Ή, για να είμαστε ακριβείς… περίπου τότε. Η ύπαρξή Του θεωρείται ιστορικά αποδεκτή – ακόμη και από μη χριστιανούς ιστορικούς – ανεξάρτητα από το αν κάποιος πιστεύει στον Χριστιανισμό ή όχι. Το ερώτημα, ωστόσο, παραμένει: πότε πραγματικά γεννήθηκε ο Χριστός;
Η απάντηση δεν είναι καθόλου απλή. Τα τέσσερα Ευαγγέλια δεν αναφέρουν συγκεκριμένη ημερομηνία ή μήνα γέννησης του Ιησού. Ακόμη και το έτος αποτελεί αντικείμενο μακρόχρονης ιστορικής συζήτησης. Οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι ο Ιησούς γεννήθηκε μεταξύ του 6 και του 4 π.Χ., δηλαδή λίγα χρόνια πριν από το ονομαζόμενο «έτος μηδέν» του Γρηγοριανού ημερολογίου.
Αυτό το χρονολογικό πλαίσιο στηρίζεται στην αναφορά των Ευαγγελίων ότι η Γέννηση συνέβη επί βασιλείας του Ηρώδη του Μεγάλου, ο οποίος σύμφωνα με τον Ιώσηπο Φλάβιο πέθανε το 4 π.Χ. Επίσης, το Ευαγγέλιο του Λουκά συνδέει τη γέννηση με την απογραφή επί Καίσαρος Αυγούστου, που οδήγησε τον Ιωσήφ και τη Μαρία στη Βηθλεέμ — γεγονός τοποθετημένο στην ίδια περίπου περίοδο.
Όσον αφορά την ημερομηνία, η 25η Δεκεμβρίου δεν έχει ιστορική τεκμηρίωση. Οι πρώτοι Χριστιανοί δεν γνώριζαν την ακριβή μέρα της γέννησης του Ιησού και, κυρίως, δεν την γιόρταζαν. Για αιώνες, το επίκεντρο της πίστης ήταν η Ανάσταση, όχι η Γέννηση. Μόνο τον 4ο αιώνα μ.Χ. αρχίζει να καθιερώνεται η 25η Δεκεμβρίου ως επίσημη ημέρα εορτασμού. Η παλαιότερη καταγραφή του εορτασμού των Χριστουγέννων προέρχεται από ένα ρωμαϊκό ημερολόγιο του 354 μ.Χ., το Chronography of 354.
Η επιλογή της ημερομηνίας δεν ήταν τυχαία. Την ίδια περίοδο στη Ρώμη εορτάζονταν παγανιστικές γιορτές του χειμερινού ηλιοστασίου, όπως τα Σατουρνάλια και η γιορτή του «αήττητου ήλιου» (Natalis Solis Invicti). Η Εκκλησία της Ρώμης επέλεξε συνειδητά αυτή τη μέρα, επιδιώκοντας να αντικαταστήσει τα παγανιστικά σύμβολα του φωτός και της αναγέννησης με τον χριστιανικό συμβολισμό του Χριστού ως «φωτός του κόσμου» (Κατά Ιωάννην 8:12).
Υπάρχει, ωστόσο, και θεολογική εξήγηση: σύμφωνα με παλαιά χριστιανική παράδοση, ο κόσμος δημιουργήθηκε την εαρινή ισημερία, γύρω στις 25 Μαρτίου – ημερομηνία που θεωρείται επίσης ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, δηλαδή της σύλληψης του Ιησού. Αν δεχθούμε αυτή την εκδοχή, τότε η γέννησή Του – εννέα μήνες αργότερα – τοποθετείται συμβολικά στις 25 Δεκεμβρίου.
Έτσι, η σημερινή ημέρα δεν είναι προϊόν ιστορικής ακρίβειας, αλλά ένας βαθύς συμβολισμός που ενώνει την πίστη, τη θεολογία και την παράδοση – ένας τρόπος να φωτιστεί το σκοτάδι του χειμώνα με το μήνυμα της ελπίδας και της αναγέννησης που φέρνει η Γέννηση του Χριστού.