Εγώ θ’αλλάξω το Ρωμέικο;

Παρατηρητής Εγώ θ’αλλάξω το Ρωμέικο; Ο χρόνος τελειώνει. Και δεν αφήνει πίσω του απλώς «μια κακή χρονιά», αλλά μια κοινωνία πιο φτωχή, πιο...

Παρατηρητής
Εγώ θ’αλλάξω το Ρωμέικο;
Ο χρόνος τελειώνει.
Και δεν αφήνει πίσω του απλώς «μια κακή χρονιά», αλλά μια κοινωνία πιο φτωχή, πιο κουρασμένη, πιο μόνη.
Ακρίβεια που έγινε κανονικότητα.
Υγεία που λειτουργεί στα όρια.
Τράπεζες που ληστεύουν με θεσμική κάλυψη.
Βία που απλώνεται σαν καθημερινό φόντο.Η περιφέρεια που πεθαίνει.
Και απέναντι σε όλα αυτά, μια κυβέρνηση που δεν αναγνωρίζει λάθη, δεν ζητά συγγνώμη, δεν αλλάζει ρότα.
Μόνο διαχείριση εικόνας, μόνο εξυπηρέτηση ισχυρών, μόνο αδιαφορία για την κοινωνική πλειοψηφία.
Οι Έλληνες δεν «γκρινιάζουν».
Βουλιάζουν.
Και όχι, αυτό δεν είναι απαισιοδοξία. Είναι η πραγματικότητα.
Το ερώτημα είναι άλλο: ποιος φέρει την ευθύνη;
Εδώ και δεκαετίες έχουμε μάθει να απαντάμε εύκολα:φταίνε οι άλλοι.
Οι ξένοι, οι αγορές, οι προηγούμενοι, οι «κακοί θεσμοί».
Όμως το ερώτημα παραμένει ενοχλητικό και γι’ αυτό αποφεύγεται.
Παραφράζοντας μια φράση που συμπυκνώνει τη νεοελληνική ανευθυνότητα και επιστρέφοντας στον Κορνήλιος Καστοριάδης, ο τίτλος δεν χαρίζεται σε κανέναν:
Εγώ θα αλλάξω το Ρωμέικο;
Ο Καστοριάδης δεν αναζητά άλλοθι ούτε στους «κακούς ηγέτες», ούτε στις «σκοτεινές δυνάμεις».
Θέτει το πρόβλημα ωμά:
Ένας λαός που πολέμησε για την ελευθερία του, ζήτησε μετά βασιλιά.
Ένας λαός που έδιωξε έναν μονάρχη, έφερε άλλον.
Ένας λαός που ψηφίζει, ανέχεται, επαναλαμβάνει και στο τέλος δηλώνει αθώος.
Μπορούμε σοβαρά να πούμε ότι όλα έγιναν ερήμην του;
Ότι δεν ήξερε τι ψήφιζε, τι αποδεχόταν, τι ανεχόταν;
Αν δεν ήξερε, τότε δεν μιλάμε για δημοκρατία αλλά για ανηλικότητα.
Και αν είναι ανήλικος, ας του ορίσουμε κηδεμόνα.
Η αλήθεια όμως είναι πιο άβολη:
Ο ελληνικός λαός είναι υπεύθυνος για την ιστορία του.
Και άρα για τη σημερινή του θέση.
Κάθε φορά που οι επιλογές μας οδηγούν σε αδιέξοδο, κάνουμε το ίδιο:
μεταθέτουμε την ευθύνη.
Πάντα κάποιος άλλος φταίει. Ποτέ εμείς.
Ως πότε;
Ο Καστοριάδης μιλά για αποτυχία συγκρότησης πολιτικής κοινωνίας.
Για μια κοινωνία που δεν επέβαλε ποτέ ούτε στοιχειωδώς τα δικαιώματά της.
Που απαιτεί, αλλά δεν διεκδικεί.
Που διαμαρτύρεται, αλλά δεν συγκρούεται.
Που αγανακτεί, αλλά επιστρέφει στην ίδια ψήφο, στην ίδια ανοχή, στην ίδια παραίτηση.
Και τότε επανέρχεται η μοιραία φράση:
«Εγώ θα διορθώσω το Ρωμέικο;»
Η απάντηση είναι αμείλικτη και καθαρή:
Ναι.
Εσύ.
Στο μέτρο που σου αναλογεί.
Στον χώρο που βρίσκεσαι.
Με το κόστος που συνεπάγεται.
Γιατί οι λογαριασμοί με τον τόπο δεν κλείνουν ποτέ.
Και γιατί η οργή για την κατάντια δεν είναι μίσος ,είναι ευθύνη που δεν αντέχει άλλο να σωπαίνει.
Η νέα χρονιά δεν χρειάζεται ευχές.
Χρειάζεται αποφάσεις.
Δεν υπάρχει άλλο περιθώριο κατρακύλας.
Ή αλλάζουμε ή συνηθίζουμε να βουλιάζουμε.
Πασχάλης Θ. Τόσιος