Η οικία Στεφανόπολι...

MONUMENTA Οικία Στεφανόπολι, Αναπήρων Πολέμου 3, Αθήνα Την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου, εξετάζεται ο χαρακτηρισμός ή μη του μοναδικού αυτού κτηρίο...

MONUMENTA
Οικία Στεφανόπολι, Αναπήρων Πολέμου 3, Αθήνα
Την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου, εξετάζεται ο χαρακτηρισμός ή μη του μοναδικού αυτού κτηρίου από το ΚΣΝΜ
Στην οδό Αναπήρων Πολέμου 3, στο Κολωνάκι, σώζεται διώροφο κτήριο του Μεσοπολέμου, το οποίο ανήκε στη δημοσιογράφο Ιωάννα Στεφανόπολι. Η διπλοκατοικία αγοράστηκε το 1931 από την ίδια και το 1957 την κληροδότησε στη ΧΑΝ. Η ίδια γράφει στη διαθήκη της ότι κληροδοτεί την οικία στη ΧΑΝ «όχι δια να εισπράττει ενοίκια ως εισόδημα. Αυτό θα εσήμαινεν την καταστροφή του κτιρίου, αλλά δια να το κάμη ένα κέντρον νεανικής πνευματικής κινήσεως και ζωής».
Το κτήριο οικοδομήθηκε στο χρονικό διάστημα 1926-1931, όπως προκύπτει από την έρευνα στο Υποθηκοφυλακείο. Ο Ιωάννης Ιερεμίας του Νικολάου, ταγματάρχης, απέκτησε το οικόπεδο με παραχωρητήριο στις 18.11.1926, μάλλον ως ανάπηρος αξιωματικός, και πούλησε το σπίτι στη Στεφανόπολι την 31.12.1931. Το κτήριο αποτελεί ένα ιδιαίτερα αξιόλογο δείγμα της μεσοπολεμικής εκλεκτικιστικής αρχιτεκτονικής με αρ νουβο και αρ ντεκό στοιχεία. Επιπλέον φέρει ιστορικές αξίες λόγω της σύνδεσής του με την Ιωάννα Στεφανόπολι, μια σπουδαία προσωπικότητα. Πέρα από το ότι ήταν η πρώτη Ελληνίδα φοιτήτρια που έγινε δεκτή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συγκεκριμένα στη Φιλοσοφική Σχολή, το 1890, διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο με τη δημοσιογραφική της πένα στη νεότερη ιστορία της χώρας. Το 2021 εκδόθηκε το ιστορικό μυθιστόρημα «Δεσποινίς Στεφανόπολι, μια άγνωστη πρωταγωνίστρια έξι δεκαετιών της ελληνικής ιστορίας», του Μιχάλη Ψύλου, το οποίο προλογίζει ο Βασίλης Βασιλικός.

Η οικία Στεφανόπολι, όπως είναι γνωστή, αποτελεί ένα από τα λιγοστά δείγματα προπολεμικής αρχιτεκτονικής που διατηρούνται στην περιοχή και συμβάλλει καθοριστικά στη διατήρηση της ιστορικής συνέχειας και της ταυτότητας της συνοικίας του Κολωνακίου. Βρίσκεται στην περιοχή η οποία ήταν γνωστή με την ονομασία «Οικισμός Αναπήρων Πολέμου», και είχε πρασιά. Ο καθηγητής Μάνος Μπίρης γράφει ότι αυτού του είδους την πολεοδόμηση με πρασιές είχε κατορθώσει ο Δήμος Αθηναίων να επιβάλλει κατά τον Μεσοπόλεμο σε ελάχιστες περιοχές των Αθηνών.
Η MONUMENTA ζήτησε την επενεξέταση του χαρακτηρισμού του κτηρίου (είχε αξιολογηθεί παλαιότερα, με τον νόμο 1469/1950) και κατέθεσε λεπτομερή τεχνική έκθεση ύστερα από την αρχειακή έρευνα, ειδικά σε παλαιά αρχεία συμβολαιογραφικών γραφείων και στο Τμήμα Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, την οποία πραγματοποίησε η αρχιτέκτονας Ελισάβετ Ηλιοπούλου, για το κτήριο και την ιστορία του, γιατί πιστεύει στη σπουδαιότητά του και στην αξία της διατήρησής του. Ο δικηγόρος Πάνος Πρωτοψάλτης είχε συνεργαστεί σχετικά με το κληροδότημα της Στεφανόπολι.
Τις απόψεις κατέθεσε εκ νέου στο ΚΣΝΜ για να ληφθούν υπόψη κατά τη συζήτηση του θέματος.