ΔΙΑΤΡΟΦΗ: παγκόσμιο θέμα ανθρωπιάς, *στοιχεία και σκέψεις για εγρήγορση...

Γράφει ο  Σταύρος Τασιόπουλος Απόφοιτος Νομικής Κομοτηνής  Η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου, μέρα π...

Γράφει ο Σταύρος Τασιόπουλος
Απόφοιτος Νομικής Κομοτηνής 

Η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου, μέρα που το 1945 ιδρύθηκε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ.
Στις 16 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής 2009, η ΕΕ ανέλαβε δέσμευση, η οποία είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά, για τη βελτίωση της πρόσβασης στα τρόφιμα σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ΕΕ, με τη δέσμευση για άνω των 2 δισ. € που ανέλαβε στη σύνοδο της G8 στην Άκουιλα, εκτός από το «1 δισ. € της Επισιτιστικής Διευκόλυνσης της ΕΕ», αποτελεί τον...

 μεγαλύτερο χρηματοδότη της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας.

«Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής πρέπει να είναι να θυμίζει στον καθένα μας ότι πρέπει να κάνουμε τ' αδύνατα δυνατά για να μην πεινάσουν πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι. Για να ανταποκριθεί στην πρόκληση, το 1 δισ. € της Επισιτιστικής Διευκόλυνσης της ΕΕ αποδίδει γρήγορα και απτά αποτελέσματα διανέμοντας στους μικροκαλλιεργητές των αναπτυσσόμενων χωρών τους σπόρους και τα λιπάσματα που χρειάζονται για να αυξήσουν τη γεωργική παραγωγή τους. Θα βασιστούμε στην πείρα που αποκτήσαμε κατά την εφαρμογή της Επισιτιστικής Διευκόλυνσης για να εξασφαλίσουμε ότι η νέα υπόσχεση που δώσαμε στη σύνοδο κορυφής της G8 στην Άκουιλα θα είναι εξίσου αποτελεσματική για την καταπολέμηση της πείνας παγκοσμίως», δήλωσε ο Karel De Gucht, Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για την Ανάπτυξη και την Ανθρωπιστική Βοήθεια.

Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στον κόσμο υποσιτίζονται. Πρόκειται για το 15%, δηλ το ένα έκτο του συνόλου της ανθρωπότητας. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται λόγω της επισιτιστικής και της οικονομικής κρίσης. Η επισιτιστική ανασφάλεια απειλεί επομένως πραγματικά την επίτευξη όλων των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας για την εξάλειψη της έσχατης ένδειας έως το 2015.

Η ΕΕ θέτει στο επίκεντρο της βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες την επισιτιστική ασφάλεια, τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, παρέχοντας ταχεία και μαζική υποστήριξη για την καταπολέμηση της συνεχώς αυξανόμενης πείνας στον κόσμο. Η δέσμευσή της αυτό το έτος στην πρωτοβουλία της Άκουιλα για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια αποτελεί συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Η ΕΕ θα συνεισφέρει 2,7 δισ. ευρώ στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας τα οποία υπερβαίνουν κάθε άλλη συνεισφορά. Ήδη ξοδεύτηκε το 85 τοις εκατό του 1 δισ. € της Επισιτιστικής Διευκόλυνσης, απόδειξη ότι η ΕΕ παραμένει πιστή στη δέσμευσή να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης των φτωχότερων σε ολόκληρο τον κόσμο και ότι τηρεί τις υποσχέσεις της.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η Επισιτιστική Διευκόλυνση του 1 δισ. € έχει φτάσει, από τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους που εγκαινιάστηκε, σε περισσότερους από 33 εκατομμύρια ανθρώπους χάρη στα αρχικά υπό διεξαγωγή ακόμη προγράμματά της και τα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να γίνονται αισθητά. Για παράδειγμα, στη Ζιμπάμπουε διατέθηκαν 26 000 τόνοι σπόροι και λιπάσματα για να διανεμηθούν σε 176 000 πιο ευάλωτους γεωργούς, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το 10 με 15 τοις εκατό των μικροκαλλιεργητών της χώρας. Αυτή η κοινή προσπάθεια της ΕΕ και του Οργανισµού Επισιτισµού και Γεωργίας των Ηνωµένων Εθνών (FAO) μπορεί να διπλασιάσει την παραδοσιακή παραγωγή τροφίμων. 

Περαιτέρω η οικολογική οργάνωση Greenpeace δίνει με αφορμή την ημέρα συγκεκριμένα στοιχεία και ζητά από τις κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων χωρών την ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών, ενώ παράλληλα καταγγέλλει ότι οι πολυεθνικές και οι διεθνείς οργανισμοί προωθούν τη "λύση" των μεταλλαγμένων, γεγονός που συνιστά απειλή για την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων.

Η Π.Η.Δ. σε αριθμούς κατά την Greenpeace:

Περισσότεροι από 850 εκ. άνθρωποι εξακολουθούν να πεινούν σε όλο τον κόσμο.

2 δισ. άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια έλλειψη θρεπτικών ουσιών.

40 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από πείνα, ενώ καθημερινά παράγονται 356 κιλά δημητριακών ανά άτομο.

Μεταξύ 1967- 1997, η παγκόσμια παραγωγή δημητριακών αυξήθηκε κατά 84% και ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε κατά 67%, εξασφαλίζοντας ένα καθεστώς επισιτιστικής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Την ίδια περίοδο, το κόστος παραγωγής των τροφίμων μειώθηκε εντυπωσιακά, παρασύροντας σε αντίστοιχη μείωση και τις τιμές τους.

Η βιομηχανία τροφίμων σπαταλά 40 δις δολάρια σε διαφήμιση.

Για κάθε δολάριο που ξοδεύει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την καταπολέμηση του υποσιτισμού στον κόσμο, η βιομηχανία τροφίμων ξοδεύει 500 δολάρια για την προώθηση των επεξεργασμένων τροφίμων.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αυτή τη στιγμή 300 εκ. ενήλικες σε όλο τον κόσμο είναι παχύσαρκοι. 100 εκ. περισσότεροι από το 1995.

Μέχρι το 2020, η παχυσαρκία και οι επιπλοκές που δημιουργεί (καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης και ορισμένοι τύποι καρκίνου) θα ευθύνονται για το 72% των θανάτων παγκοσμίως. Το 1998, το αντίστοιχό ποσοστό ήταν της τάξεως του 60%.

Από το 1979 μέχρι τα μέσα 1990, η ετήσια κατανάλωση κρέατος στο νότιο ημισφαίριο αυξήθηκε κατά 70 εκ. Τόνους, σε αντίθεση με μια αύξηση 26 εκ. τόνων που σημειώθηκε στο βόρειο ημισφαίριο.

Οι Η.Π.Α., η Κίνα, η Ε.Ε και η Βραζιλία αποτελούν το 33% του παγκόσμιου πληθυσμού, το οποίο καταναλώνει το 60% της παγκόσμιας παραγωγής μοσχαριού, περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας παραγωγής πουλερικών και περισσότερο από το 80% της παραγωγής χοιρινού.

Στη Ρωσία και στη Βραζιλία, σύμφωνα με στοιχεία του 1996 και 1998, τα υπέρβαρα άτομα αντιπροσωπεύουν το 45,4% και 31,8% του ενήλικου πληθυσμού αντίστοιχα.

Στις Η.Π.Α. περισσότερο από το 40% των παραγόμενων τροφίμων πετιέται στα σκουπίδια, με κόστος πάνω από 100 δισ. δολάρια για την αμερικάνική κοινωνία. Υπολογίσθηκε ότι το 14% των τροφίμων που καταλήγουν στα σκουπίδια ενός νοικοκυριού βρίσκεται πακεταρισμένο και δεν έχει λήξει.

Αν κάθε αμερικάνος μειώσει την κατανάλωση κρέατος κατά 5%, αν δηλαδή τρώει ένα πιάτο λιγότερο την εβδομάδα, τότε θα παραχθεί ποσότητα δημητριακών ικανή να θρέψει 25 εκατομμύρια ανθρώπους.

Αν οι 670 εκ. τόνοι από την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών που προορίζεται για ζωοτροφές μειώνονταν κατά 10%, τα περίσσια δημητριακά θα έφταναν για να θρέψουν 225 εκατομμύρια ανθρώπους.

Τα προϊόντα αδυνατίσματος αντιπροσωπεύουν σήμερα στην Ευρώπη μια αγορά 100 δις. δολαρίων, ποσό που ισοδυναμεί με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν του Μαρόκου.

5 πολυεθνικές ελέγχουν το 90% του παγκόσμιου εμπορίου δημητριακών.

Μία πολυεθνική, η Μονσάντο ελέγχει το 91% των μεταλλαγμένων σπόρων στον κόσμο.

6 πολυεθνικές (BASF, Bayer, Dow, Dupont, Μonsanto και Syngenta) ελέγχουν το 75-80% της παγκόσμιας αγοράς φυτοφαρμάκων. Το 1994, ο αντίστοιχος αριθμός εταιριών ανερχόταν στις 12.

Η παγκόσμια κατανάλωση κρέατος καταστρέφει δάση σε ραγδαίο ρυθμό. Στην κεντρική Αμερική, τα τελευταία 40 χρόνια, το 40% των τροπικών δασών έχει καταστραφεί ή καεί για να μετατραπεί σε βοσκοτόπια βοοειδών.

10.000 διαφορετικά είδη έχουν χρησιμοποιηθεί από ανθρώπους για την παραγωγή τροφής εδώ και 10.000 χρόνια. Σήμερα, μόνο 150 είδη τρέφουν την ανθρωπότητα και μόνο 12 είδη παρέχουν το 80% της θερμιδικής αξίας - το στάρι, το ρύζι, το καλαμπόκι και η πατάτα καλύπτουν το 60%.

Η Greenpeace θεωρεί την τροφή όχι προϊόν αλλά θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και αξιώνει να εφαρμοστούν σε όλο τον κόσμο τα πετυχημένα προγράμματα βιώσιμων-ήπιων γεωργικών μεθόδων, να αναθεωρήσουν οι διεθνείς οργανισμοί την υποστήριξή τους στην εφαρμογή της βιοτεχνολογίας στη γεωργία, να τεθεί υπεράνω των συμφωνιών για το ελεύθερο εμπόριο το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα στην εξασφάλιση τροφής και να αποτελεί τη βάση για την παροχή κινήτρων στην αγροτική πολιτική το πραγματικό κόστος παραγωγής τροφίμων. Παραμονές της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής και αντί να γιορτάζουμε την αφθονία και την ποικιλία των αγαθών που μας προσφέρει αυτός ο όμορφος πλανήτης, θα αναλωθούμε ξανά σε συζητήσεις για το πώς θα καταπολεμήσουμε δύο σύγχρονες επιδημίες που μαστίζουν αυτή τη στιγμή την ανθρωπότητα: τον υποσιτισμό και την παχυσαρκία. Σχήμα οξύμωρο και όμως πραγματικό. Την ίδια στιγμή που το αυτονόητο δικαίωμα στην τροφή καταρρακώνεται καθημερινά στις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη, η υπερκατανάλωση στις λεγόμενες αναπτυγμένες περιοχές οδηγεί σε διατροφικά προβλήματα και σκάνδαλα.

Η εικόνα που είχαμε ότι η υπερκατανάλωση αφορά μόνο τους χορτάτους του Βορρά δεν ισχύει πια δεδομένου ότι η “δυτικοποίηση” των κακών διατροφικών συνηθειών εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς και στις αναπτυσσόμενες χώρες του φτωχού Νότου, από πολυεθνικές εταιρίες που επιβάλλουν νέα πρότυπα διατροφής. Με μοναδικό γνώμονα το κέρδος, γιγάντιες πολυεθνικές προσπαθούν να ελέγξουν την παγκόσμια διατροφή παράγοντας από μεταλλαγμένους σπόρους μέχρι τα λεγόμενα νεοφανή τρόφιμα. Η αλόγιστη εντατικοποίηση της παραγωγής και επεξεργασίας τροφίμων έφερε μαζί με την αύξηση της ποσότητας και μια σειρά από διατροφικά σκάνδαλα, όπως τρελές αγελάδες, διοξίνες στα κοτόπουλα, μεταλλαγμένα και την τελευταία κρίση με τη νόσο των πουλερικών. Οι διαστάσεις των σκανδάλων αυτών είναι πλέον αντίστοιχες της παγκοσμιοποιημένης αγοράς τροφίμων. Τα ανεξέλεγκτα παγκόσμια καταναλωτικά μας πρότυπα οδηγούν στην καταστροφή των οικοσυστημάτων της γης, στερώντας από τις φτωχές κοινωνίες το δικαίωμα να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους αλλά και θέτοντας σε κίνδυνο τη διατροφική ασφάλεια όλων των μελλοντικών γενιών. Το αγροτοδιατροφικό μοντέλο των τελευταίων δεκαετιών έχει αποτύχει οριστικά και απαιτείται μια δραστική στροφή σε ένα βιώσιμο μοντέλο οικολογικής γεωργίας και μια δικαιότερη κατανομή των πόρων του πλανήτη μας.

Η Greenpeace κάνει έκκληση προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την στροφή της ελληνικής γεωργίας προς την παραγωγή ποιοτικών τροφίμων. Στροφή που αποτελεί μονόδρομο αν πραγματικά θέλουμε να μειώσουμε τις επιπτώσεις από τα επόμενα διατροφικά σκάνδαλα. Η τροφή είναι κάτι παραπάνω από ένα προϊόν. Είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Αυτό πρέπει να κατοπτρίζεται και στις πολιτικές των κυβερνήσεων, των διεθνών οργανισμών και της βιομηχανίας. Πέραν του ευχολογίου και των υποσχέσεων που δόθηκαν το 1996 στη Ρώμη, στη Συνδιάσκεψη για τη Διατροφή, η αληθινή πρόοδος θα συντελεστεί όταν οι φτωχοί του πλανήτη θα είναι ικανοί να θρέψουν τους εαυτούς τους. Η πληθώρα πετυχημένων προγραμμάτων εφαρμογής βιώσιμων-ήπιων γεωργικών μεθόδων πρέπει να εφαρμοστεί σε όλο τον κόσμο. Αντί της προώθησης των συμφερόντων των πολυεθνικών των μεταλλαγμένων, η προώθηση και η ανάπτυξη της βιώσιμης γεωργίας, μέσα από διαδικασίες συμμετοχής, με σκοπό την άμεση ωφέλεια των αγροτών και των φτωχών αγροτικών περιοχών πρέπει να αποτελέσει στόχο.

Διεθνείς οργανισμοί, όπως το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη, θα πρέπει να αναθεωρήσουν την αμφιλεγόμενη υποστήριξή τους στην εφαρμογή της βιοτεχνολογίας στη γεωργία. Αντί να προωθούν θεωρητικά "δυνητικά οφέλη" από τα μεταλλαγμένα, οι διεθνείς οργανισμοί πρέπει να σταματήσουν να αγνοούν τους περιβαλλοντικούς κινδύνους από την εφαρμογή τέτοιων τεχνολογιών και να στρέψουν την προσοχή τους στις άμεσες ανάγκες των φτωχών. Με άλλα λόγια, οι διεθνείς οργανισμοί πρέπει να δικαιολογήσουν τους λόγους ύπαρξής τους. Το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα στην εξασφάλιση τροφής πρέπει να τεθεί υπεράνω των συμφωνιών για το ελεύθερο εμπόριο. Η εξασφάλιση της τροφής πρέπει να τεθεί πάνω από τους κανόνες και τις διαδικασίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Το πραγματικό κόστος της παραγωγής τροφίμων (στο οποίο συμπεριλαμβάνονται το περιβαλλοντικό κόστος και τα οφέλη που δεν αντανακλώνται στην τελική τιμή) θα πρέπει να αποτελεί τη βάση για την παροχή κινήτρων στην αγροτική πολιτική. Μέχρι σήμερα, ούτε τα περιβαλλοντικά οφέλη της βιώσιμης γεωργίας, ούτε οι καταστροφικές επιδράσεις της συμβατικής γεωργίας περιλαμβάνονταν στα κριτήρια για την χάραξη αγροτικής πολιτικής. Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής σήμερα και ενώ περισσότεροι από 1 δις εκατομμύρια κάτοικοι του πλανήτη υποσιτίζονται στις χώρες του τρίτου κόσμου, στις ανεπτυγμένες χώρες η κακή διατροφή θεωρείται υπεύθυνη για τον καρκίνο. Συγκεκριμένα, στις ανεπτυγμένες χώρες οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το 30% και πλέον των περιπτώσεων καρκίνου οφείλεται στην παρέμβαση στοιχείων της διατροφής στις νεοπλασίες στομάχου, οισοφάγου, εντέρου, προστάτη και μαστού.

"Η δίαιτα εμπλέκεται στην ανάπτυξη των πιο συχνών μορφών καρκίνου" εξηγεί ο ομότιμος καθηγητής Ιατρικής του ΑΠΘ, Ζαχαρίας Σινάκος, τονίζοντας ότι η χορήγηση τροφής πλούσιας σε λίπη και πολυακόρεστα οδηγεί στην εκδήλωση καρκίνου σε διάφορα όργανα. Ο αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής του ΑΠΘ, γαστρεντερολόγος, Ιωάννης Τριαντόπουλος, τονίζει ότι οι διατροφικοί παράγοντες παρεμβαίνουν θετικά ή αρνητικά σε όλα τα στάδια της εξέλιξης του καρκίνου του πεπτικού συστήματος, που αποτελεί περίπου το 1/3 των νέων περιπτώσεων καρκινικής νόσου παγκοσμίως. Οι Έλληνες, πάντως, φαίνεται ότι ξεχάσαμε τη "Μεσογειακή Δίαιτα" η οποία είναι πλούσια σε ελαιόλαδο, όσπρια, λαχανικά και φρούτα και ακολουθούν πλέον διατροφή με βάση το κρέας και τα ακόρεστα λίπη, δηλαδή την δίαιτα "Δυτικού τύπου". Η διαπίστωση ανήκει σε Δυτικοευρωπαίους ερευνητές που μαζί με Έλληνες συναδέλφους τους ανακοίνωσαν ότι τα τελευταία χρόνια, η κατανάλωση τυριού αυξήθηκε στη χώρα μας κατά 334%, του κρέατος κατά 160% και του ψαριού μόνο κατά 100%. Τα διατροφικά προβλήματα αλλά και το κόστος διατροφής είναι ζητήματα που απασχολούν τον Έλληνα πολίτη στην καθημερινότητά του. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής το Ινστιτούτο Καταναλωτών καλεί τους καταναλωτές σε συνεχή αγώνα κατά της ακρίβειας και της κακής ποιότητας ζωής.

Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Β. Ελλάδα και στην Αγγλία σε παιδιά 13 με 14 ετών, βρέθηκε ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών κάθε χώρας. Όπως επισημαίνουν οι διατροφολόγοι τα Ελληνόπουλα καταναλώνουν σημαντικά μεγαλύτερες ποσότητες κρέατος, γάλακτος, τυριού και ψωμιού σε σχέση με τα παιδιά στη Βρετανία, τα οποία όμως τρώνε ελάχιστα φρούτα σε σχέση με τα παιδιά που μελετήθηκαν στη Βόρεια Ελλάδα. Σημαντική, επίσης, διαπίστωση της ίδιας μελέτης είναι ότι τα αγόρια στη χώρα μας παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας (8-13%) σε σχέση με τα κορίτσια (5-8%), γεγονός που αποδίδεται στο ότι τα κορίτσια είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένα σε θέματα σωστής διατροφής. Οι Έλληνες καταναλωτές αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα με την ασφάλεια τροφίμων και την ποιότητα διατροφής και τούτο οφείλεται στην έλλειψη πολιτικής από τις εκάστοτε κυβερνήσεις στα ζητήματα αυτά, όπως η απουσία σχεδόν των ελεγκτικών μηχανισμών, στην παραγωγή και στην αγορά.

Τα Ελληνόπουλα καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην Ε.Ε. στα υπέρβαρα και την παχυσαρκία. Αυξάνονται τα ταχυφαγεία και οι αγρότες κάνουν αλόγιστη χρήση ποσότητας φυτοφαρμάκων, χωρίς να τους ενημερώνει κανένας. Όταν σήμερα μια τετραμελής οικογένεια χρειάζεται περίπου 650 ευρώ τον μήνα για διατροφή για να τα φέρει βόλτα σίγουρα θα στραφεί σε φθηνά και αμφίβολης ποιότητας προϊόντα. Όλες οι έρευνες δείχνουν ότι κάθε μέρα όλο και μεγαλύτερος αριθμός Ελλήνων καταναλωτών στρέφονται σε τέτοιου είδους προϊόντα, όταν τα προϊόντα διατροφής στην χώρα μας, είναι από τα ακριβότερα στην Ε.Ε και οι μισθοί φθάνουν το 65% του μέσου όρου των μισθών των χωρών της Ε. Το ΙΝΚΑ διαμηνύει ότι η ενημέρωση είναι η καλύτερη ασπίδα προστασίας του καταναλωτικού κοινού, την ώρα που νέα πανευρωπαϊκή έρευνα φέρνει στο φως τα παράπονα και τα σύννεφα απογοήτευσης που τυλίγουν το ελληνικό καταναλωτικό κοινό.

Πρόσφατη πανευρωπαϊκή έρευνα της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας-Προστασίας Καταναλωτή της ΕΕ -η οποία παρουσιάστηκε στο περιθώριο κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν την Τετάρτη 13/2/02 το ΕΒΕΑ, το ΙΝΚΑ και η αντιπροσωπεία της Κομισιόν στην Ελλάδα- έρχεται να αποκαλύψει την κατάσταση του Έλληνα καταναλωτή σε σχέση με αυτή των Ευρωπαίων εταίρων του.Βάσει των ευρημάτων της εν λόγω έρευνας, το συνολικό ποσοστό των Ευρωπαίων πολιτών που θεωρούν ότι τα καταναλωτικά τους δικαιώματα προασπίζονται καλύτερα στη χώρα τους ανέρχεται στο 56%. Όσο για τους Έλληνες, το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει μόλις το 21%.

Επιπλέον, ο βαθμός εμπιστοσύνης που δείχνουν συνολικά οι Ευρωπαίοι καταναλωτές στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης αναφορικά με την προστασία των δικαιωμάτων τους πέφτει στο 31%. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τους Έλληνες, οι οποίοι βρίσκονται ακριβώς στην... αντίπερα όχθη, νιώθοντας σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό -της τάξεως του 49%- πως τα δικαιώματά τους ως καταναλωτών προστατεύονται καλύτερα σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ. Το ποσοστό ενημέρωσης του καταναλωτικού κοινού σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που του παρέχονται ανέρχεται για τους υπόλοιπους "14" στο 70% -αρκετά υψηλό επίπεδο ενημέρωσης. Αντίθετα, στην Ελλάδα μόνο το 49% των συμμετεχόντων στην έρευνα δηλώνει ότι αισθάνεται πολύ καλά ή καλά ενημερωμένο για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που του προτείνονται. Στις προσφιλέστερες πηγές πληροφόρησης συγκαταλέγονται η τηλεόραση (52%), οι φίλοι-συγγενείς (32%), τα διαφημιστικά φυλλάδια (12%), το Διαδίκτυο (2%) και οι δημόσιοι οργανισμοί (12%). Στα προαναφερθέντα συμπεράσματα δόθηκε και το μεγαλύτερο βάρος της συνέντευξης Τύπου ΕΒΕΑ, ΙΝΚΑ και ΕΕ, με τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Καταναλωτών Χ.Κουρή να υποστηρίζει ότι "επιβεβαιώνεται η υστέρηση των Αρχών της χώρας όσον αφορά στην αντιμετώπιση των αναγκών τόσο της αγοράς όσο και των καταναλωτών". Ο ίδιος τόνισε ότι "η χρήση των ΜΜΕ ως εργαλείου επίλυσης προβλημάτων δεν αποτελεί ορθόδοξο στοιχείο", ενώ επανέλαβε ότι "η εποπτεία της αγοράς πάσχει". Κατ' εξοχήν απαίτηση κάθε καταναλωτή είναι να νιώθει σίγουρος πως είναι διασφαλισμένη η ποιότητα των προϊόντων που αγοράζει.

Ποιότητα αγοράζουμε μόνο όταν αισθανόμαστε ότι η ικανοποίηση που μας προσφέρουν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που αγοράσαμε ανταποκρίνονται στις ανάγκες μας σε συνάρτηση με τα χρήματα που πληρώσαμε.

Ποιότητα αγοράζουμε όταν: Προσδιορίζουμε τις ανάγκες μας, ενημερωνόμαστε για τα δικαιώματά μας και τα διεκδικούμε, επιλέγουμε προσεκτικά τα εναλλακτικά προϊόντα ή τις υπηρεσίες που μας ικανοποιούν, συγκρίνουμε τις τιμές, καταλήγουμε στο προϊόν ή την υπηρεσία που μας προσφέρει τη μεγαλύτερη ικανοποίηση με τη μικρότερη τιμή και τέλος αξιοποιούμε την εμπειρία μας.

Το ζήτημα της διατροφής είναι ζήτημα πολιτισμού και κριτήριο προόδου μιας κοινωνίας. Στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία και στην Ε.Ε. πλέον έχει γίνει αντιληπτό ότι η σίτιση των ανθρώπων παγκοσμίως έχει προβλήματα όχι μόνο λόγω της πληθυσμιακής αύξησης αλλά και τις λαθεμένης παραγωγής και της άνισης κατανομής των προϊόντων. Είναι γεγονός πως μεγάλες εταιρείες αγοράζουν καλλιεργήσιμη γη σε περιοχές όπως η Αφρική και η Νότιος Αμερική επενδύοντας στην αγορά τροφίμων που αναμένεται τα επόμενα χρόνια να αποβεί ιδιαίτερα κερδοφόρα για αυτές αλλά ζημιογόνα για την ανθρωπότητα. Ο άνθρωπος για να ζήσει πρέπει να φάει και αυτό το έχουν συνειδητοποιήσει πλέον όλοι. Το ζήτημα είναι να ληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες σε επίπεδο ελληνικού κράτους πρώτα από όλα για να υπάρξει ποιοτική αναβάθμιση των παραγόμενων προϊόντων και η υπεύθυνη διανομή τους από τους παραγωγούς μέχρι τα super market. Επίσης πρέπει να ενισχυθούν οι προσπάθειες για μια παιδεία που θα σχετίζεται με τη διατροφή για να επανέλθουμε στην παραδοσιακή υγιή μεσογειακή δίαιτα. Πρέπει να υπάρξουν τα απαραίτητα μέτρα για μια αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών και το έργο φορέων όπως το ΙΝΚΑ και ο ΕΦΕΤ πρέπει να ενισχυθεί.

Σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο πρέπει επιτέλους να γίνει πράξη η ισομερής διανομή των παραγόμενων προϊόντων και η τεχνολογική ανάπτυξη να πάρει ουσιαστική μορφή στις οικονομίες των αναπτυσσόμενων και υποανάπτυκτων χωρών. Για παράδειγμα η συγκομιδή από ανθρώπους με τα χέρια με τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την οργανωμένη με μηχανήματα και δομές συγκομιδή. Η χρήση και η προώθηση των μεταλλαγμένων τροφίμων παρ’ ότι ισχυρίζονται οι υποστηρικτές τους περί φθηνής και υγιούς λύσης δεν υφίσταται. Καθημερινά επιστημονικές έρευνες έρχονται να τεκμηριώσουν το αντίθετο. Από την άλλη οι βιολογικές καλλιέργειες με ήπια χρήση φυτοφαρμάκων αποδεικνύονται επωφελείς. 

Πλέον η ανθρωπότητα βρίσκεται στην εποχή της πραγμάτωσης της αφθονίας και με υπεύθυνη προσπάθεια βασιζόμενη στην ανθρώπινη αλληλεγγύη μπορεί να την πετύχει. Εμείς παρουσιάζοντας στοιχεία από την Ε.Ε. , την greenpeace και το ΙΝΚΑ επιδιώκουμε στην καλύτερη δυνατή ενημέρωση για το θέμα θέλοντας να δώσουμε ένα αισιόδοξο μήνυμα για το μέλλον. Ένα μέλλον δίκαιης διανομής του παραγώμενου πλούτου για όλους τους ανθρώπους.

Ένα μέλλον όπου όλοι θα έχουν δικαίωμα όχι στην επιβίωση, αλλά στην υψηλού επιπέδου ζωή και επειδή η διατροφή είναι μέρος βασικό της υλικής μας υπόστασης ως άνθρωποι θα πρέπει να ξεφύγει επιτέλους από την εμπορευματική μεταχείριση. Όλες οι προσπάθειες βελτίωσης της υπάρχουσας θλιβερής κατάστασης δεν θα πρέπει να μείνουν εκεί αλλά να έρθουν σε ρήξη μια και καλή με την αυθαιρεσία της εκμετάλλευσης και της διαχείρισης από πολυεθνικές της παγκόσμιας παραγωγής τροφής. Αλλιώς θα συνεχίσει η αθλιότητα στην εποχή που επιτέλους μπορεί να νικηθεί η πείνα και η ανέχεια και στον τρίτο κόσμο αλλά και στις εκτεταμένες ζώνες εξαθλίωσης εντός της Δύσης. Αυτό είναι που θέλει να πετύχει και αυτό το κείμενο να προσθέσει ακόμα ένα λιθαράκι προς αυτή την κατεύθυνση.