Οι Ελληνες γυρνούν την πλάτη στα εξοχικά

Με τους φόρους και τα κόστη συντήρησης να έχουν πάρει την ανηφόρα, η απόκτηση ενός δεύτερου σπιτού είναι για τους περισσότερους απαγορευ...

Με τους φόρους και τα κόστη συντήρησης να έχουν πάρει την ανηφόρα, η απόκτηση ενός δεύτερου σπιτού είναι για τους περισσότερους απαγορευτική.

Στη Σαντορίνη, ένα σπίτι με θέα στην Καλντέρα μπορεί να φτάσει και τις 6.000 ευρώ το τετραγωνικό, όμως στο εσωτερικό του νησιού οι τιμές δεν ξεπερνούν τα 1.800 ευρώ/τ.μ.

Σβησμένη από τον χάρτη των Ελλήνων επενδυτών βρίσκεται η εξοχική κατοικία, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ενώ τουλάχιστον για την επόμενη διετία δεν προβλέπεται ανάκαμψη στις πωλήσεις, παρά το γεγονός ότι οι τιμές έχουν υποχωρήσει ακόμη και πάνω από 50% σε ορισμένες περιοχές.
Τουλάχιστον 50.000 εξοχικές κατοικίες είναι απούλητες σε όλη την Ελλάδα και κυρίως στα νησιά των Κυκλάδων, την Κρήτη, τη Ρόδο, τη Χαλκιδική και την Πελοπόννησο. Οι ειδικοί της αγοράς δεν βλέπουν φως στο τούνελ καθώς από τη μια οι Ελληνες αγοραστές έχουν παγώσει οποιαδήποτε κίνησή τους ενώ οι ξένοι περιμένουν να επιστρέψει η Ελλάδα στη δραχμή για να αγοράσουν σε πολύ χαμηλές τιμές.
Η εικόνα στις παραθαλάσσιες περιοχές είναι δραματική με τα πωλητήρια να πέφτουν βροχή από τα μεσιτικά γραφεία χωρίς όμως να υπάρχει ενδιαφέρον.
Σύμφωνα με έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών υπό την επίβλεψη του προέδρου του τμήματος Στατιστικής, Επαμεινώνδα Πανά, το 67,4% των πολιτών που ρωτήθηκαν αν υπάρχει πιθανότητα να αγοράσουν μια εξοχική κατοικία τα επόμενα δύο χρόνια, απάντησε ότι σίγουρα δεν θα αγοράσει.
Πολυτέλεια
Επίσης, το 21,6% ότι πιθανόν δεν θα αγοράσει. Συνολικά δηλαδή 9 στους 10 Ελληνες δηλώνουν ότι η εξοχική κατοικία είναι έξω από τα σχέδιά τους την επόμενη διετία. Προφανώς θεωρούν «πολυτέλεια» ένα δεύτερο σπίτι, σε μια χρονική στιγμή που οι φόροι στα ακίνητα έχουν πολλαπλασιαστεί ενώ υψηλό είναι και το κόστος συντήρησης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις 1,1% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι θα αγοράσει σίγουρα ενώ 1,7% λέει ότι πιθανόν να αγοράσει και το 7,3% ότι μπορεί να αγοράσει, μπορεί και όχι.
Σε ό,τι αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων, αυτοί που δηλώνουν ότι βρίσκονται σε άνετη οικονομική κατάσταση σε ποσοστό 16,7% λένε ότι θα αγοράσουν κάποιο εξοχικό αλλά και οι μισοί από αυτούς αποκλείουν το σενάριο.
Οσοι έχουν ανεκτή οικονομική κατάσταση, σε ποσοστό 78,6% λένε ότι δεν σκοπεύουν να πάρουν δεύτερο σπίτι και μόλις 7,1% ότι θα αγοράσει.
Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι ακόμη και όσοι δεν έχουν οικονομικά προβλήματα, δεν έχουν στα σχέδιά τους την αγορά εξοχικής κατοικίας.
Στάση αναμονής από τους ξένους
Περιμένουν… τη δραχμή
Αυτό που κάνει μεγάλη εντύπωση, πάντως, είναι οι απαντήσεις που δίνουν οι υποψήφιοι ξένοι αγοραστές εξοχικών στην Ελλάδα. «Περιμένουμε τη… δραχμή για να αγοράσουμε φθηνότερα», λένε στα κτηματομεσιτικά γραφεία που τους προσεγγίζουν. Οπως εκτιμούν, μάλιστα, σε περίπτωση μιας Grexit αυτόματα οι τιμές στα ακίνητα θα υποχωρήσουν τουλάχιστον 20%.
Προφανώς πρόκειται για μια μορφή άσκησης πίεσης προς τους Ελληνες να ρίξουν κι άλλο τις τιμές αυτή τη χρονική περίοδο. Οποιος κατασκευαστής ή ιδιοκτήτης έχει μεγάλη ανάγκη χρημάτων ή δεν μπορεί να πληρώσει τους φόρους, αναγκάζεται και «σκοτώνει» τα ακίνητά του. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ακόμη και την καλή περίοδο της κτηματαγοράς, στην Ελλάδα δεν πωλούνταν πάνω από 3.000 εξοχικές κατοικίες. Την περίοδο 2003-2007 είχαν πουληθεί περί τις 12.000 παραθεριστικές κατοικίες αξίας 3 δισ. ευρώ.
Οι τιμές
Μειώθηκαν έως και 50% μέσα σε δύο χρόνια
Οπως εξηγούν οι ειδικοί, υπάρχουν μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες, αλλά σε τιμές πολύ πάνω από αυτές των άλλων αγορών. Και παρότι την τελευταία διετία οι εκπτώσεις ξεπερνούν το 50%, οι μέσες τιμές είναι ακόμη υψηλές. Για παράδειγμα, στις Κυκλάδες οι τιμές είναι μειωμένες έως και 500 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και τα «παζάρια» μπορούν να τις ρίξουν ακόμη περισσότερο.
Στη Σαντορίνη, και συγκεκριμένα στα Φηρά και στο Ημεροβίγλι, με θέα στην Καλντέρα, τα σπίτια πωλούνται από 4.000 έως 6.000 ευρώ/τ.μ. Στο εσωτερικό του νησιού, όμως, υπάρχουν και με 1.200-1.800 ευρώ/τ.μ. Στη Μύκονο υπάρχουν πολλά απούλητα σπίτια μεγάλων επιφανειών που δίνονται με έκπτωση 20%-30% σε σχέση με πέρυσι. Ωστόσο, στις ακριβές περιοχές του νησιού (Τούρλος, Αγιος Στέφανος, Αγιος Ιωάννης) οι τιμές κυμαίνονται από 3.000 έως 5.000 ευρώ/ανά τετραγωνικό. Στην Πάρο τα προηγούμενα χρόνια υπήρξε έντονη ανοικοδόμηση με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει μεγάλο απόθεμα κατοικιών, μικρών και μεγάλων. Οι τιμές κυμαίνονται από 1.200 έως 2.000 ευρώ/τ.μ. και η έκπτωση από πέρυσι μπορεί να ξεπεράσει το 20%. Σε Νάξο και Σύρο σημειώνεται ανάλογη μείωση, με τα εξοχικά να πωλούνται σε τιμές κάτω από 2.000 ευρώ/τ.μ.
Οι επενδυτές
Στρέφονται στη φθηνή αγορά των Βαλκανίων
Πολλοί ήταν αυτοί που πόνταραν στην παραθεριστική κατοικία και στην προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό, προκειμένου να ξεπεράσει η οικοδομή και η κτηματαγορά την κρίση.
Δυστυχώς, το σενάριο αυτό διαψεύδεται καθώς λίγες είναι οι αγορές που πραγματοποιούν οι ξένοι και ελάχιστες αυτές που γίνονται από Ελληνες.
Εκτός από τους υπερβολικούς φόρους και τα τεκμήρια που βαρύνουν την κατοχή δεύτερης κατοικίας, μεγάλο πρόβλημα αποτελεί και η αδιαλλαξία των ιδιοκτητών.
Μπορεί, δηλαδή, να «βουλιάζει» ο κλάδος, αλλά ακόμη οι τιμές παραμένουν υψηλές, κυρίως επειδή τα προηγούμενα χρόνια τα οικόπεδα πωλούνταν σε εξωφρενικές τιμές.
Ασύμφορη επένδυση
Ωστόσο, η Ελλάδα, σε σύγκριση με τις ανταγωνίστριες αγορές, θεωρείται ακόμη ακριβή. Σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Πανά: «Δεν έχει ληφθεί υπόψη πώς έχει διαμορφωθεί η αγορά στις γειτονικές ανταγωνίστριες χώρες. Ως παράδειγμα αναφέρουμε τη Βουλγαρία, την Τουρκία και τις Δαλματικές Ακτές στην Κροατία.
Στη Βουλγαρία (και ιδιαίτερα στην τουριστική περιοχή της Βάρνας), η τιμή ανά τετραγωνικό διαμορφώνεται γύρω στα 500 ? 600 ευρώ, στην Τουρκία (περιοχή Σμύρνης), οι τιμές των εξοχικών κατοικιών κυμαίνονται από 700 ? 800 ευρώ ανά τ.μ. Στις Δαλματικές Ακτές (Αλβανία, Μαυροβούνιο και Κροατία), οι τιμές εμφανίζουν σημαντική διακύμανση».
Βασίλης Σ. Κανέλλης
vkanel@pegasus.gr