100 χρόνια Ρωσικής Αεροπορίας! Διαβάστε και δείτε σε ντοκιμαντέρ την ιστορία της...

Στις 12 Αυγούστου η Ρωσία γιόρτασε το εκατοντάχρονο ιωβηλαίο της Εθνικής Πολεμικής της Αεροπορίας. Mε την ευκαιρία αυτή το OnAlert αναδημοσι...

Στις 12 Αυγούστου η Ρωσία γιόρτασε το εκατοντάχρονο ιωβηλαίο της Εθνικής Πολεμικής της Αεροπορίας. Mε την ευκαιρία αυτή το OnAlert αναδημοσιεύει ένα τμήμα της ιστορίας της ρωσικής αεροπορίας όπως μεταδόθηκε – σε δόσεις- από την ”Φωνή της Ρωσίας”…
Στις 12 Αυγούστου του 1912 με Διάταγμα για τη στρατιωτική υπηρεσία συγκροτήθηκε Ειδικό Αεροπορικό Τμήμα. Το 1992 το Ανώτατο Σοβιέτ της Ρωσίας θεσμοποίησε τη 12η Αυγούστου ως Ημέρα του Εναέριου Στόλου.
Η ιστορία της είναι γεμάτη από ηρωικές αλλά και δραματικές σελίδες.
Η δημιουργία
Η δημιουργία της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας άρχισε στην Αγία Πετρούπολη στις αρχές του 20ου αιώνα. Η διαδικασία της δημιουργίας της είχε προετοιμαστεί από τη θυελλώδη ανάπτυξη της αεροπορίας και της αεροναυπηγικής στη Ρωσία. Όλα άρχισαν με τη δημιουργία εκπαιδευτικού αεροπορικού πάρκου, το οποίο ανήκε στη δομή των μηχανικών στρατευμάτων, λέει ο επικεφαλής του Τμήματος αεροπορίας και κοσμοναυτικής του Τμήματος Αγίας Πετρούπολης της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Βιτάλι Λέμπεντεφ:
– Όταν το 1903 πέταξε το πρώτο αεροπλάνο των αδελφών Ράιτ, όλοι άρχισαν να επικεντρώνουν την προσοχή τους στην αεροπορία. Χάρη στη συνδρομή των Γάλλων εκπαιδεύσαμε τους πρώτους μας πιλότους σε γαλλικές σχολές το 1910. Οι πρώτοι πιλότοι, ας σημειωθεί, ήταν πολιτικά πρόσωπα – ο Ούτοτσκιν, ο Εφίμοφ και άλλοι, που είχαν εκπαιδευτεί στη Γαλλία. Ακριβώς αυτοί άρχισαν να διδάσκουν τους Ρώσους στρατιωτικούς αεροπόρους με παράκληση της στρατιωτικής διοίκησης. Στην Αγία Πετρούπολη οργανώθηκε αεροπορική σχολή, στην οποία εκπαίδευαν στρατιωτικούς αεροπόρους και αργότερα στη Γκάτσιν ιδρύθηκε στρατιωτική αεροπορική σχολή.
Το 1910 αεροπορική σχολή ιδρύθηκε στη Σεβαστούπολη, όπου στην αρχή εκπαιδεύονται ναυτικοί και μετά και χερσαίοι πιλότοι. Αργότερα, κατά τη διάρκεια του Α΄ παγκοσμίου πολέμου, εμφανίστηκαν σχολές, ειδικές για τη μαχητική εκπαίδευση πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας. Στην Αγία Πετρούπολη κατασκευάστηκαν οι πρώτες παραγωγικές μονάδες αεροναυπηγικής. Και η πρώτη πολεμική χρησιμοποίηση αεροπλάνων στον πόλεμο με το μέρος της Ρωσίας συνέβηκε το 1912, σημειώνει ο Λέμπεντεφ:
– Συγκροτήθηκε ειδικό τμήμα από Ρώσους πιλότους, το οποίο μαζί με άλλους αεροπόρους συμμετείχε στο Βαλκανικό πόλεμο. Ήταν η πρώτη ρωσική πείρα πολεμικών επιχειρήσεων της αεροπορίας. Η ανάγκη ανάπτυξης αυτού του όπλου των στρατευμάτων ήταν προφανής. Γι΄αυτό ακριβώς πριν το Α΄ παγκόσμιο πόλεμο, το 1914 άρχισε η δημιουργία επιστημονικής, βιομηχανικής και εκπαιδευτικής βάσης, βασικά στην Αγία Πετρούπολη και τη Μόσχα. Και υπήρξαν επιτυχίες, συγκεκριμένα, για πρώτη φορά στον κόσμο ο σχεδιαστής Ίγκορ Σικόρσκι δημιούργησε μεγάλο τετρακινητήριο βομβαρδιστικό αεροσκάφος – το «Ιλιά Μούρομετς».
Χάρη σε τέτοια αεροσκάφη, όπως το «Ιλιά Μούρομετς», έγινε δυνατή και η σοβαρή ανάπτυξη της βομβαρδιστικής αεροπορίας. Κατά τη διάρκεια του Α΄ παγκοσμίου πολέμου πραγματοποίησε την πρώτη στον κόσμο αεροπορική κάθετη εφόρμηση ο ξακουστός Ρώσος πιλότος Πιότρ Νέστεροφ, που κατέρριψε αυστριακό αναγνωριστικό αεροσκάφος πάνω από το ρωσικό έδαφος. Και μ΄αυτό το κατόρθωμα δόξασε την εθνική αεροπορία.

Ανάμεσα στους δύο παγκόσμιους πολέμους.
Πολύπλοκη και αμφιλεγόμενη ήταν η ανάπτυξη της ρωσικής αεροπορίας την περίοδο ανάμεσα στους δύο παγκόσμιους πολέμους. Παρόλο που η περίοδος αυτή ήταν ειρηνική και η Πολεμική Αεροπορία αναπτυσσόταν σχεδιομετρικά, πολλοί αεροπόροι της Σοβιετικής Πολεμικής Αεροπορίας χρειάστηκε να συμμετάσχουν ενεργά σε ένοπλες επιχειρήσεις στο πλαίσιο διαφόρων ενόπλων συγκρούσεων. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘30, απέκτησαν την αντίληψη για την σύγχρονη τακτική διεξαγωγής εναέριας μάχης κατά τη διάρκεια των ενόπλων συγκρούσεων ανάμεσα στη Σοβιεττική ΄Ενωση και την Ιαπωνία στη λίμνη Χασάν, στον ποταμό Χάλχιν Γκολ στη Μογγολία και κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία.
Ιδιαίτερα σφοδρές εναέριες μονομαχίες διεξάγονταν στον ουρανό της Ισπανίας το 1936-1939. Η Σοβιετική Ένωση πρόσφερε μεγάλη βοήθεια στην ισπανική κυβέρνηση, στέλνοντας εκεί σύγχρονα τότε καταδιωκτικά Ι-15 και Ι-16,- είπε ο στρατιωτικός ιστορικός Βλαντίμιρ Ιβανόφ.
– Η πείρα διεξαγωγής των μαχών έδειξε ότι τα αεροσκάφη αυτά ανταποκρίνονται πλήρως στις απαιτήσεις της εποχής, ότι μπορούν να χρησιμοποιούνται σε μάχες, αν και έχουν, όπως η κάθε τεχνολογία, τα μειονεκτήματά τους. Έχουν π.χ., σχετικά αδύναμο εξοπλισμό – δύο πολυβόλα στο Ι-16. Σε λίγο δοθηκε η εντολή να ενισχύθει ο εξοπλισμός του.Έτσ και έγινε ι. Στα αεροσκάφη Ι-16 εμφανίστηκαν τέσσερα πολυβόλα και αργότερα και όπλα μεγάλου διαμετρήματος.
Τον Αύγουστο- Σεπτέμβριο του 1936 στον ουρανό της Ισπανίας άρχισαν να διεξάγονται οι πρώτες μάχες ανάμεσα στη σοβιετική και την γερμανική αεροπορία. Εκεί εμφανίσηκαν τα πρώτα αεροσκάφη Μέσερσμιτ (Messershmidt). Στην Ισπανία, συμμετείχαν στις μάχες και πιλότοι της ναζιστικής Γερμανίας, οι οποίοι υπέστησαν και τις πρώτες τους απώλειες εκεί.
Νέα μαχητικά αεροσκάφη χρησιμοποιούνταν και στις μάχες στον ποταμό Χάλιν Γκολ. Εκεί οι Σοβιετικοί απόκτησαν εξαιρετικά πολύτιμη πείρα μαζικής χρήσης της αεροπορίας, κάτι που τους βοήθησε πολύ κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου. Με βάση την πείρα των τοπικών συγκρούσεων έχει δωθεί η εντολή για την κατασκευή νέων αεροσκαφών – των Yak-1, MiG-3 και LaGG-3. Τα αεροσκάφη αυτά συμπεριλήφθηκαν στις Μαχητικές Δυνάμεις της Σοβιετικής ΄Ενωσης ακριβώς πριν από τον πόλεμο.
Στις λεγόμενες «ειδικές αποστολές» – έτσι ακριβώς ονομαζόταν η συμμετοχή των Σοβιετικών πιλότων σε όλες αυτές τις συγκρούσεις, έχασαν τη ζωη τους σχεδόν 6000 άτομα. Ο αριθμός αυτός είναι μεγάλος, παίρνοντας υπόψη ακόμα και το γεγονός ότι η Σοβιετική ΄Ενωσε δεν διεξήγαγε επίσημα πόλεμο στην Ισπανία. Εκεί πήγαιναν μόνο εθελοντές. Από την άλλη πλευρά, όλα αυτά βοηθούσαν την Πολεμική Αεροπορία της χώρας να επεξεργάζεται τακτική και στρατηγική, καθώς επίσης και να καθορίζει τις απαιτήσεις προς τα νέα μαχητικά αεροσκάφη για τους σχεδιαστές αεροσκαφών.
Στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο
Στην ιστορία της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας ιδιαίτερη θέση κατέχει ο πόλεμος με τη φασιστική Γερμανία στην περίοδο από το 1941 ως το 1945. Οι σοβιετικοί πιλότοι κατά τη διάρκεια σκληρών μαχών κατόρθωσαν να συντρίψουν τους χιτλερικούς άσσους, παρόλο που η αρχή του πολέμου ήταν γι΄αυτούς άκρως ανεπιτυχής και πολύ τραγική. Από την πρώτη ημέρα είχαν καταστραφεί 1200 σοβιετικά αεροπλάνα. Η ζημιά, που είχε προξενηθεί στη σοβιετική αεροπορία στις αρχές του πολέμου ήταν φρικιαστικών διαστάσεων, τονίζει ο στρατιωτικός ιστορικός Βιτάλι Λέμπεντεφ:
– Οι αιτίες αυτών των απωλειών ήταν πολλές. Η κύρια ήταν το ότι η επίθεση ήταν απρόσμενη για τη Σοβιετική Ένωση και πολλοί από τους στρατιωτικούς ηγέτες δεν ήταν έτοιμοι γι΄αυτήν. Η κατάσταση έφτασε σε σημείο, που τα αεροπλάνα στις παραμεθόριες περιφέρειες στέκονταν στα αεροδρόμια, λες και ήταν σε επίδειξη, γι΄αυτό ήταν αρκετά εύκολο να τα βομβαρδίσουν.
Άλλη μια αιτία ήταν το ότι πολλοί στρατιωτικοί ηγέτες, μεταξύ άλλων και της αεροπορίας, είχαν εξοντωθεί στην περίοδο των διώξεων της δεκαετίας του ΄30. Αυτό επηρέασε την ποιότητα της κατάρτισης και της διοίκησης της Πολεμικής Αεροπορίας, επισημαίνει ο ιστορικός. Παρόλ΄ αυτά, μετά τη συντριβή των Γερμανών έξω από τη Μόσχα και στη μάχη του Σταλινγκράντ, η οποία αποτέλεσε την απαρχή της ριζικής στροφής στον πόλεμο, άρχισε να αλλάζει η κατάσταση στον αέρα. Το 1943 η στρατηγική κυριαρχία στον αέρα πέρασε στη σοβιετική Πολεμική Αεροπορία. Το αυξημένο επίπεδο της πολεμικής τέχνης των σοβιετικών αεροπόρων στις αερομαχίες στο Β. Καύκασο, στην περιοχή του Κουρσκ, στις επιχειρήσεις στον Δνείπερο, εκδηλώθηκε στον τεράστιο αριθμό των καταρριφθέντων γερμανικών αεροπλάνων και στην άνοδο της τέχνης διοίκησης των αεροπορικών δυνάμεων, σημειώνει ο ιστορικός αεροπορίας Βλαντίμιρ Ιβανόφ:
– Δημιουργήθηκε η ικανότητα επιχειρησιακής διεύθυνσης επιχειρήσεων από τη γη και ταχείας πρόσκλησης αεροπορικής υποστήριξης για τα χερσαία στρατεύματα. Οι σοβιετικοί πιλότοι άρχισαν να αποκεντρώνουν την αεροπορία σε διάφορα ύψη. Ακριβώς στην περιοχή του Κουρσκ πραγματοποιήθηκε η γένεση της «εταζέρας του πιλότου» Ποκρίσκιν – αρχίζοντας από τα ύψη των 7 χιλ. χλμ. και κάτω – σχεδόν ως τη γη – βρίσκονταν οι μαχητικές δυνάμεις της σοβιετικής καταδρομικής αεροπορίας. Αυτό έπαιξε το ρόλο του στο ότι ως τα τέλη του πολέμου το μεγαλύτερο μέρος των Γερμανών άσσων εξουδετερώθηκε.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου τελειοποιούνταν τα καταδιωκτικά, τα βομβαρδιστικά, τα αεροσκάφη καθέτου εφόρμησης, σημειώνει ο Βιτάλι Λέμπεντεφ:
– Τα σχεδίαζαν στα σχεδιαστικά γραφεία Ιλιούσιν, Τούπολεφ, Μικογιάν, Λάβοτσκιν, Γιάκοβλεφ, Πετλιακόφ και άλλων σχεδιαστών. Ακριβώς τα καταδιωκτικά La-5, Yak-3, το τροποποιημένο Il-2 με διθέσια καμπίνα και το βομβαρδιστικό Pe-2 είχαν επωμιστεί το βασικό βάρος του πολέμου στον αέρα.
Υποθέτουμε πως θα υπάρξει και συνέχεια στο αφιέρωμα.
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΣΤΟ Β΄ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ