Ιδέες, όχι φασολάκια!

Toυ Τάκη Μίχα Πρόσφατα οδηγούσα στην νότια Δανία. Σε ένα σημείο στα δεξιά του δρόμου πρόβαλλε ένα μικρό υπόστεγο-θα μπορούσε να ήταν μί...

Toυ Τάκη Μίχα

Πρόσφατα οδηγούσα στην νότια Δανία. Σε ένα σημείο στα δεξιά του δρόμου πρόβαλλε ένα μικρό υπόστεγο-θα μπορούσε να ήταν μία αποθήκη ή μια μικροβιοτεχνία. Το γεγονός είναι ότι δεν επρόκειτο να της δώσω καμία ιδιαίτερη σημασία αν ο συνοδηγός μου ο Τόρμπεν δεν μού επεσήμανε ένα πολύ σημαντικό γεγονός: Ότι αυτή η ταπεινή εκ πρώτης όψεως μικροβιοτεχνία κατείχε το 70% της παγκόσμιας αγοράς στόχων για τοξοβολία. Κάποιος Δανός με άλλα λόγια είχε σκαρφιστεί μία έξυπνη ιδέα σχετικά με την παραγωγή βελτιωμένων στόχων τοξοβολίας, την έβαλε σε εφαρμογή και voila το αποτέλεσμα!
Εδώ λοιπόν έχουμε την ουσία της επιχειρηματικότητας: Μια νέα ιδέα και η εφαρμογή της. Γι αυτό και η επιχειρηματικότητα δεν είναι προβλέψιμη. Οπως ακριβώς δεν μπορεί κανείς να προβλέψει μία νέα επιστημονική ανακάλυψη, έτσι δεν μπορεί να προβλέψει κανείς τις νέες επιχειρηματικές ιδεές και το ποσοστό επιτυχίας τους.
Απ αυτή την σκοπιά οι σοβαροφανείς απόψεις που διατυπώνονται από διάφορους ειδήμονες σχετικά με τους τομείς της οικονομίας στους οποίους θα πρέπει να στραφούν οι νέοι μας μου φαίνονται αστείες. Πάρτε π.χ. την ευρύτατα διαδεδομένη άποψη ότι θα πρέπει να στραφούμε προς τον τουρισμό και την γεωργία όπου έχουμε «αντικειμενικά» συγκριτικά πλεονεκτήματα. Δυστυχώς όμως και σε αυτούς τους κλάδους δεν υπάρχει ούτε μία ελληνική επιχείρηση που να διακρίνεται διεθνώς. Αν πάρουμε π.χ. τον τουρισμό δεν γνωρίζω ούτε μία ελληνική επιχείρηση της οποίας τα προϊόντα διαχείρισης ελεύθερου χρόνου να είναι παγκοσμίως ανταγωνιστικά. Οσο δε για την γεωργία, οι διάφορες προσπάθειες να δημιουργηθούν επώνυμα προϊόντα είναι μία αρκετά θλιβερή ιστορία που δεν χρειάζεται να την επαναλάβουμε εδώ.
Οι ελληνικές ανταγωνιστικές διεθνώς επιχειρήσεις βρίσκονται έξω από τους προαναφερθέντες κλάδους -όπως π.χ. η εταιρεία καλλυντικών Korres, κοσμημάτων Follie-Follie και στρωμάτων ύπνου Cocomat. Σε όλες αυτές τις επιχειρήσεις αυτό που μέτρησε ήταν το concept -δηλαδή η ιδεά- του επιχειρηματία και όχι κάποιοι «αντικειμενικοί» προϋπάρχοντες παράγοντες.
Φυσικά το ίδιο συμβαίνει παγκοσμίως. Ποιός άραγε θα μπορούσε να προβλέψει ότι σήμερα ένα από τα πιο εξαγώγιμα προιόντα της Σουηδίας και της Νορβηγίας είναι το αστυνομικό μυθιστόρημα (Λάρσον και Νέσμπο); Ή ότι η Βραζιλία θα παρήγαγε μία από τις πιο επιτυχημένες αεροκατασκευαστικές εταιρείες (Ebraer); Ή ότι ο κολοσσός των εσωρούχων (Icebreaker) θα γεννιόταν στην Νέα Ζηλανδία;
Αν χρειάζονται κάτι οι νέοι μας αυτό δεν είναι νουθεσίες σχετικά με ποιους τομείς θα πρέπει να στραφούν για να δοκιμάσουν τις ιδέες τους. Αυτό που χρειάζονται είναι αφ ενός την δημιουργία ενός περιβάλλοντος που να προωθεί αντί να τιμωρεί τις νέες ιδέες και καινοτομίες και αφ ετέρου η συνειδητοποίηση ότι ο χώρος στον οποίο θα πρέπει να κατευθύνουν τις δημιουργικές τους προσπάθειες είναι η παγκόσμια και όχι η μικρή εσωτερική αγορά.