Στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή

Του Σταύρου Λυγερού Η δήλωση Σαμαρά ότι το κλίμα για την Ελλάδα έχει αλλάξει είναι ακριβής, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα. Το ευρωιερατε...

Του Σταύρου Λυγερού
Η δήλωση Σαμαρά ότι το κλίμα για την Ελλάδα έχει αλλάξει είναι ακριβής, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα. Το ευρωιερατείο δεν επιθυμεί την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Ακόμα και όσοι μέχρι πρότινος καλλιεργούσαν την εντύπωση πως η Ελλάδα είναι με το ένα πόδι έξω, ομολογούν πια και δημοσίως ότι μία τέτοια εξέλιξη θα προκαλούσε καταστροφικό ντόμινο.
Στην πραγματικότητα, ποτέ δεν τέθηκε σοβαρά ζήτημα εκδίωξης. Η απειλή χρησιμοποιήθηκε σαν μοχλός πίεσης προς την Αθήνα. Αλλά και τώρα, που όλοι μιλάνε για παραμονή, υπογραμμίζουν ότι προϋπόθεση είναι η εφαρμογή του Μνημονίου. Η αναφορά που υπάρχει στα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής για την Ελλάδα δεν εκφράζει μόνο ικανοποίηση. Περιέχει και ισχυρές διατυπώσεις για την τήρηση των δεσμεύσεων και για την ταχεία εφαρμογή του προγράμματος.
Με άλλα λόγια, επιστρέφουμε στο αφετηριακό ερώτημα: η ακολουθούμενη πολιτική της μονοδιάστατης λιτότητας με σκοπό την εσωτερική υποτίμηση θα ανατάξει την ελληνική οικονομία ή θα τη βυθίσει σε σπιράλ θανάτου; Το ΔΝΤ, που είχε αναγορεύσει αυτή την πολιτική σε απόλυτο δόγμα, ομολόγησε επισήμως ότι έκανε λάθος. Σε γενικές γραμμές, την ίδια θέση εκφράζουν πια και πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι αυτού του είδους οι διαπιστώσεις δεν επηρεάζουν τη στάση που τηρεί η τρόικα έναντι της Αθήνας. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή η Ευρωζώνη δεν είναι –προς το παρόν τουλάχιστον– σε θέση να συμφωνήσει σε μια εναλλακτική πολιτική όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά συνολικά για την αντιμετώπιση της κρίσης του ευρώ. Η αιτία πρέπει να αναζητηθεί στην απροθυμία της Γερμανίας να πληρώσει για τη διάσωση του κοινού νομίσματος, το οποίο τόσο πολύ την ευνόησε εμπορικά την περασμένη δεκαετία.
Υπενθυμίζουμε ότι το Βερολίνο έχει υπονομεύσει και τις δύο σωτήριες για το ευρώ αποφάσεις που έλαβε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του περασμένου Ιουνίου: Πρώτον, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με πόρους του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), που δεν θα προστίθενται στο δημόσιο χρέος των χωρών. Δεύτερον, την παρέμβαση στην αγορά κρατικών ομολόγων, ώστε να διατηρούνται τα επιτόκια δανεισμού των αδύναμων κρίκων της Ευρωζώνης σε βιώσιμα επίπεδα. Είναι ενδεικτικό ότι η γερμανική πλευρά προσπάθησε να καθυστερήσει την τραπεζική ένωση, η οποία είναι προϋπόθεση για να καταστεί δυνατή η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ESM. Στο ίδιο πλαίσιο εγγράφονται και τα παρακάτω:
Η αποτυχία της συνόδου κορυφής να συμφωνήσει σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, με αποτέλεσμα η λήψη των οριστικών αποφάσεων να μετατεθεί για τη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου, ώστε η τραπεζική ένωση να λειτουργήσει εντός του 2013.
Η απόπειρα του Σόιμπλε να συνδέσει αυτή την εξέλιξη με τον διορισμό ενός υπερεπιτρόπου, ο οποίος θα έχει την εξουσία να αλλάζει τους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Η δήλωση Μέρκελ ότι, και όταν θα λειτουργήσει η τραπεζική ένωση, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ESM δεν θα ισχύσει αναδρομικά. Με άλλα λόγια, η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών (και όχι μόνο) τραπεζών θα επιβαρύνει το δημόσιο χρέος και όχι τον ESM.
Το σχέδιο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών για εφαρμογή ενός μηχανισμού αυτόματης διόρθωσης των δημοσιονομικών αποκλίσεων στην Ελλάδα με νέες περικοπές μισθών/συντάξεων και νέους φόρους.
Οι πληροφορίες του γερμανικού «Σπίγκελ» ότι η δόση δεν θα καταβληθεί ολόκληρη, αλλά θα μπει σ’ έναν δεσμευμένο λογαριασμό με σκοπό να πληρώνονται αποκλειστικά τα χρεολύσια και οι τόκοι.
Είναι προφανές πως η ελληνική κρίση έχει εγκλωβιστεί στο σκληρό παζάρι που βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσα στη Γερμανία και στο άτυπο μέτωπο του Νότου, στο οποίο πρωτοστατούν η Γαλλία και η Ιταλία. Ο Σαμαράς προεξόφλησε ότι η έκθεση της τρόικας θα είναι θετική και πιθανότατα δεν θα διαψευσθεί. Μένει να αποδειχθεί εάν θα επιβεβαιωθεί και στο ότι η δόση θα εκταμιευθεί εγκαίρως και στο ακέραιο.
Ακόμα όμως και εάν εκταμιευθεί, η Ελλάδα θα εξασφαλίσει μόνο μια γερή ανάσα. Η ανάταξη της ελληνικής οικονομίας θα καταστεί δυνατή μόνο εάν συντρέξουν δύο προϋποθέσεις:
Η πρώτη προύπόθεση είναι το «κούρεμα» και του ελληνικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των χωρών–μελών της Ευρωζώνης. Το ΔΝΤ θεωρεί το ελληνικό χρέος μη βιώσιμο και απαιτεί αυτό το «κούρεμα», αλλά η Γερμανία (και όχι μόνο) αρνείται. Στο σημείο αυτό ας σημειωθεί ότι στη διένεξη ΔΝΤ – Γερμανίας εμμέσως πλην σαφώς εμπλέκεται και η Ουάσιγκτον, η οποία δεν έχει την καλύτερη γνώμη για τη στάση του Βερολίνου.
Η δεύτερη προϋπόθεση είναι η δρομολόγηση ενός αναπτυξιακού προγράμματος. Χωρίς τέτοιου είδους επενδύσεις κανείς ιδιώτης δεν θα επενδύσει τα ευρώ του στην Ελλάδα, επειδή φοβάται το ενδεχόμενο κατάρρευσης και επιστροφής στη δραχμή.
Πηγή:kostasxan.blogspot.com