Ο πρόεδρος της ΕΚΤ προκαλεί ρωγμές στο τείχος του Βερολίνου

Ο 65χρονος Ιταλός οικονομολόγος Μάριο Ντράγκι, επικεφαλής τον τελευταίο χρόνο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), είναι άνθρωπος με...

Ο 65χρονος Ιταλός οικονομολόγος Μάριο Ντράγκι, επικεφαλής τον τελευταίο χρόνο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), είναι άνθρωπος με βαθιά εμπειρία στις αγορές, ρεαλιστής, ευέλικτος και κοινωνικά πιο φιλικός.

Πριν αναλάβει πρόεδρος της ΕΚΤ, από το 2006 έως τον Οκτώβριο του 2011, ήταν διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας. Η θέση αυτή του έδωσε την ευκαιρία να διαπιστώσει από κοντά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, να συγκροτήσει τις αναγκαίες ενέργειες για την απομάκρυνση της κρίσης και να δει τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για την επιτάχυνση της πολιτικής και οικονομικής ενοποίησης της Ευρωζώνης.
Πολλοί οικονομικοί και πολιτικοί αναλυτές αποκαλούν τον Ντράγκι «βέλτιστο καταλύτη», θεωρώντας ότι συντέλεσε στην πιο φιλική στροφή της Μέρκελ προς την Ευρώπη, και εκτιμούν ότι είναι μια στερεή γέφυρα μεταξύ του Βορά και του Νότου.
Ομως με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Ντράγκι συνάντησε πολλές φορές -και συνεχίζει να συναντά- το «τείχος» που έχει «χτίσει» η γερμανική κυβέρνηση με τις χώρες του Νότου και τη Γαλλία σε κάθε απόφαση που φαντάζει ευνοϊκή για την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Εκτός από την περίπτωση που η κατάσταση φτάσει λίγο μετά την… τελευταία στιγμή διάλυσης.
Ο Ντράγκι αντελήφθη νωρίς ότι το σύνολο σχεδόν των κρατών της Ευρώπης θα δυσκολευόταν να ξεπληρώσει τα δάνειά του. Το τελικό αποτέλεσμα της μη αποπληρωμής θα ήταν η κατάρρευση του ευρώ. Επίσης, αντελήφθη νωρίς ότι το πρόβλημα ήταν συνδεδεμένο με την πολύ κακή κατάσταση των ισολογισμών των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Οπως εξελίχθηκαν τα γεγονότα μετά την κατάρρευση του Νότου, η κατάρρευση της Ισπανίας και η επικείμενη κατάρρευση της Ιταλίας το 2013, σε συνδυασμό με την επιδείνωση της οικονομίας της Γαλλίας, απέδειξαν την ορθότητα των συλλογισμών του Μάριο Ντράγκι και τον ώθησαν να λάβει δύο αποφάσεις.
Η πρώτη ήταν η περίφημη δήλωσή του ότι θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να στηρίξει το ευρώ μέσω της παροχής ρευστότητας από αγορές κρατικών ομολόγων. Την απόφαση αυτή απεδέχθη τελικά η Μέρκελ παρά τις αντιρρήσεις του ορθόδοξου οικονομικού κατεστημένου της Γερμανίας.
Η συναίνεσή της όμως δόθηκε διότι κατάλαβε ότι ήταν προς το συμφέρον της Γερμανίας, δεδομένου ότι η πρόταση Ντράγκι ηρέμησε σχετικά τις αγορές, έσωσε την Ισπανία από την άμεση κατάρρευση, επέτρεψε στην Ιταλία να δανειστεί με χαμηλότερα επιτόκια και θα παρείχε ένα χρονικό περιθώριο τριετούς ηρεμίας ώστε η Ευρώπη να κάνει τις μεταρρυθμίσεις που θα την έβγαζαν από την κρίση.
Ο Ντράγκι όμως ορθώς αντελήφθη ότι οι σαθρές τράπεζες της Ευρώπης δεν θα επέτρεπαν στην ευρωπαϊκή οικονομία να ανακάμψει εκτός εάν τις εξυγίαιναν. Και αυτό ζήτησε να γίνει, με τελικό στόχο να μετατρέψει την ΕΚΤ σε πραγματική Κεντρική Τράπεζα, όπως είναι η αμερικανική FED.
«Η ΕΚΤ έχει τις ικανότητες να είναι το μοναδικό εποπτικό όργανο για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο» είπε ο Ντράγκι, προσθέτοντας ότι «η δημιουργία ενός ρυθμιστικού οργάνου περί την ΕΚΤ είναι η πιο πρακτική λύση». Και κατέληξε ότι «για να διατηρηθεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα, η εποπτεία πρέπει να αφορά όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης».
Κόντρα για τις τράπεζες
Το τείχος της Μέρκελ ορθώθηκε μπροστά του, αφού ο έλεγχος των 6.000 ευρωπαϊκών τραπεζών θα είχε ως συνέπεια το «λουκέτο» όλων εκείνων των μεσαίων και μικρότερων που δεν πληρούσαν τα κριτήρια βιωσιμότητας. Πολλές από αυτές θα ήταν γερμανικές, οι οποίες αποτελούν τον στυλοβάτη της χρηματοδότησης της παραγωγικής οικονομίας και μάλιστα με πολύ χαμηλότοκα δάνεια που εγγίζουν την επιδότηση… Οι ίδιες τράπεζες όταν βρίσκονται σε δυσκολίες σώζονται σιωπηρά από τη γερμανική κυβέρνηση.
Η Μέρκελ κατάλαβε πολύ γρήγορα ότι αυτό θα την έφερνε στο ίδιο σημείο με αυτούς που επιχειρεί τώρα να κηδεμονεύσει η Γερμανία. Γι’ αυτό, συστηματικά η Γερμανίδα καγκελάριος υποσκάπτει την πρόταση Ντράγκι και πρότεινε τον έλεγχο μόνο των 25 συστημικών ευρωπαϊκών τραπεζών, χωρίς μάλιστα να κατονομάσει ποιες είναι αυτές. Αυτό οι οικονομικοί αναλυτές το ονομάζουν ανισορροπία της οικονομίας του ευρώ και παράτυπη λειτουργία, επ’ ωφελεία της Γερμανίας.
Η Γερμανία χρησιμοποιεί την πολιτική της ισχύ, λένε οι ίδιοι αναλυτές, για να αδυνατίσει και να ετεροχρονίσει την πρόταση Ντράγκι, η εφαρμογή της οποίας θα είχε ως αποτέλεσμα να αποδειχθεί ότι η Γερμανία είναι πολύ πιο αδύναμη από ό,τι φαίνεται.
Σε κάθε περίπτωση που η γερμανική κυβέρνηση κρίνει ότι ένα μέτρο δεν συμφέρει την οικονομία της ή το εκλογικό αποτέλεσμα που επιθυμεί η καγκελάριος, προβάλλει νέα διαπραγματευτικά «ατού».
Εκτός από τον επίτροπο στους προϋπολογισμούς των κρατών της Ευρωζώνης με δικαίωμα βέτο, πρόσφατα έχει εισαγάγει και τη σταθμισμένη ψήφο (δηλαδή τη βαρύτητα της ψήφου ανάλογα με το ποσοστό που συμβάλλει η οικονομία μιας χώρας στην ευρωπαϊκή οικονομία) προκειμένου η γερμανική ηγεμονία να έρθει πιο κοντά στην οικονομική και πολιτική διακυβέρνηση της Ευρώπης.
Σε πρώτο πλάνο η ανάπτυξη
Ο Ντράγκι αναγνώρισε έγκαιρα την ανάγκη σωτηρίας του ευρώ και δεσμεύτηκε να παράσχει όση ρευστότητα χρειάζεται το σύστημα, μέσω αγορών κρατικών ομολόγων. Εθεσε ως προτεραιότητα την ανάπτυξη αντί του ελέγχου του πληθωρισμού (που είχε ο προκάτοχός του Ζαν Κλοντ Τρισέ), μειώνοντας το βασικό ευρωπαϊκό επιτόκιο. Τάχθηκε επίσης υπέρ της εξυγίανσης των οικονομιών μέσω περικοπών κρατικών δαπανών και όχι φόρων.
ΕΛΕΝΗ ΚΟΜΙΝΗ

Πηγή: ΕΘΝΟΣ