Oι προτάσεις Σιούφα για να δοθούν (επιτέλους) αναπτυξιακά κίνητρα...

Ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής και πρώην Υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας, απέστειλε στις 4-12-2012 επιστολή στον Υπουργό Ανάπτυξης, Αντα...

Ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής και πρώην Υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας, απέστειλε στις 4-12-2012 επιστολή στον Υπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων Κωστή Χατζηδάκη με την οποία γνωστοποιεί τις απόψεις του για ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο της Χώρας, ενόψει του υπό κατάθεση νέου Αναπτυξιακού του νόμου.

« Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης σε σύντομα χρονικό διάστημα, από το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης, έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου «Διαμόρφωση Φιλικού Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος για τις Στρατηγικές και Ιδιωτικές Επενδύσεις» που κατά βάση τροποποιεί διατάξεις του ν. 3908/2011.

Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για τη χώρα και την εθνική οικονομία, απαιτούνται ταχύτεροι ρυθμοί και λήψη άμεσων πρωτοβουλιών στην κατεύθυνση της αλλαγής του επενδυτικού κλίματος. Γιατί καθώς η δημοσιονομική πολιτική εξαντλεί τα όριά της, μόνο η προσέλκυση επενδύσεων μπορεί να συμβάλλει στην επαναφορά σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και την επίτευξη των στόχων για το έλλειμμα και το χρέος.

Οι πρόσφατες θετικές εξελίξεις με την απόφαση του EUROGROUP για τη νέα απομείωση του δημοσίου χρέους θα έχουν, περιορισμένη σημασία, εάν δεν καταφέρουμε να προσελκύσουμε επενδυτικά κεφάλαια τα οποία θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και θα αυξήσουν με υγιή τρόπο τα δημόσια έσοδα του δημοσίου και των ασφαλιστικών φορέων.

Σχετικώς με το ζήτημα αυτό, θα ήθελα να σας καταθέσω μερικές σκέψεις και προτάσεις, οι οποίες εκτιμώ ότι μπορεί να είναι χρήσιμες εν όψει της τελικής επεξεργασίας της νομοθετικής σας πρωτοβουλίας.

Όπως γνωρίζετε, το Νοέμβριο του 2004, ως υπουργός Ανάπτυξης μαζί με τον τότε υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργο Αλογοσκούφη, καταθέσαμε στη Βουλή τον νέο Αναπτυξιακό νόμο, με τον οποίο τροποποιήθηκε ριζικά ο προγενέστερος νόμος 2601/98.

Με τον νόμο 3299/2004 ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή από τις αρχές του 2005 θεσμοθετήθηκαν πολλές σημαντικές και καινοτόμες διατάξεις.

Ενδεικτικά αναφέρω:

Πρώτον: Την κατάργηση της διάκρισης μεταξύ παλαιών και νέων επιχειρήσεων, ώστε όλες τους να έχουν την ίδια πρόσβαση στην παρεχόμενη δέσμη κινήτρων.

Δεύτερον: Την πλήρη αξιοποίηση των περιθωρίων του ισχύοντος Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων για τον καθορισμό των ποσοστών επιχορήγησης αλλά και όλων των δυνατοτήτων με βάση την Κοινοτική Νομοθεσία για την επιπλέον ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων έως και με 15 ποσοστιαίες μονάδες.

Τρίτον: Την αναμόρφωση των παρεχομένων κινήτρων και τη θεσμοθέτηση της επιδότησης απασχόλησης.

Τέταρτον: Την αύξηση των φορολογικών απαλλαγών οι οποίες ανήλθαν έως και στο 100% του συνολικού ύψους της επένδυσης.

Πέμπτον; Τη μείωση του ποσοστού ιδίας συμμετοχής κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες (από 40% σε 25%).

Έκτον: Τη διεύρυνση των επιλέξιμων επενδυτικών δραστηριοτήτων καλύπτοντας για πρώτη φορά τομείς όπως το εμπόριο, τη πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες, τα ευρυζωνικά δίκτυα, τις υπηρεσίες εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) κ.λ.π.

Τα απολογιστικά αποτελέσματα της εφαρμογής αναπτυξιακού νόμου 3299/2004 ήταν πράγματι εντυπωσιακά.

Στην περίοδο της εφαρμογής του (Ιανουάριος 2005 – Οκτώβριος 2009) στις ευεργετικές διατάξεις του εντάχθηκαν 6.967 επιχειρηματικά σχέδια συνολικού ύψους 13,8 δις ευρώ, καταβλήθηκαν επιχορηγήσεις της τάξης των 5,8 δις ευρώ και δημιουργήθηκαν 32.000 νέες θέσεις εργασίας.

Σε συνδυασμό με μια σειρά από άλλες παρεμβάσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα (εκτίναξη της απορρόφησης των πόρων του Γ’ Κ.Π.Σ, ενεργοποίηση του Τ.Ε.Μ.Π.Μ.Ε, νέο απλούστερο καθεστώς αδειοδότησης μεταποιητικών και εμπορικών δραστηριοτήτων, μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των εταιρειών, υλοποίηση μεγάλης κλίμακας ενεργειακών επενδύσεων ) ο ν. 3299/2004 συνέβαλε καθοριστικά στη διατήρηση των υψηλών αναπτυξιακών ρυθμών της περιόδου 2005 -2007, διαψεύδοντας τις προγενέστερες εκτιμήσεις των διεθνών Οικονομικών Οργανισμών οι οποίες εκτιμούσαν ότι οι ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ στη χώρα μας θα μειώνονταν δραματικά μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.

Δυστυχώς, τον Οκτώβριο του 2009, η τότε νεοεκλεγείσα κυβέρνηση ανέστειλε την υποβολή επενδύσεων μέχρι τον Ιανουάριο του 2011 κατά τον οποίο ψηφίστηκε ο νέος αναπτυξιακός νόμος 3908, υπήρξε ένα μεγάλο αναπτυξιακό κενό.

Και φυσικά όπως γνωρίζετε, τα αποτελέσματα του ν. 3908/2011 ήταν πενιχρά, δίχως καμία ουσιαστική συμβολή στην αναστροφή του δυσμενούς επενδυτικού κλίματος.

Ως γενικό σχόλιο επισημαίνω ότι ο αναπτυξιακός νόμος οφείλει να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος ενός συνολικού αναπτυξιακού σχεδίου το οποίο θα καλύπτει όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας ώστε να συμπληρώνεται από επί μέρους προγράμματα ανάπτυξης για κάθε περιφέρεια και κάθε νομό της χώρας.

Σχέδιο αναπτυξιακής Ανασυγκρότησης, με ορίζοντα το 2021 έτος κατά το οποίο συμπληρώνονται 200 χρόνια εθνικής ανεξαρτησίας, μετά την επανάσταση του 1821, σχέδιο το οποίο οφείλει να επεξεργαστεί η σημερινή Κυβέρνηση με την συνεργασία όλων και αυτό οφείλει να είναι στις προτεραιότητες του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Κάτι αντίστοιχο με το πρόγραμμα Οικονομικής Ανάπτυξης 1960-64 το οποίο εκπονήθηκε το 1959 από την τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή και αποτέλεσε τη βάση για την επενδυτική έκρηξη, που ακολούθησε και τους υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης της χώρας στη δεκαετία του 60, με κύρια χαρακτηριστικά τη δημιουργία μεγάλων βιομηχανικών επενδύσεων, την προσέλκυση μεγάλης κλίμακας ξένων κεφαλαίων, την ένταξη της χώρας μας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.

Στο Νομοσχέδιο το οποίο θα καταθέσετε είναι ενδεδειγμένο να περιλαμβάνετε πολιτικές και κίνητρα για την ενίσχυση:

• της ποιότητας των προϊόντων και υπηρεσιών
• των εξωστρεφών κλάδων και επιχειρήσεων
• ειδικών μορφών τουρισμού όπου η χώρα μας έχει μοναδικά (π.χ. ιαματικός τουρισμός και ιατρικός τουρισμός) ή αδιαμφισβήτητα συγκριτικά πλεονεκτήματα (θαλάσσιος τουρισμός, συνεδριακός τουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός κ.λ.π) σε συνδυασμό με την εκπόνηση σχεδίου για την ανάπτυξη του τουρισμού πόλης κατά το πρότυπο το οποίο ισχύει σε όλη την Ευρώπη.

Δεν μπορεί η Αθήνα ή η Θεσσαλονίκη να βρίσκονται ουσιαστικά εκτός του εγχώριου τουριστικού χάρτη, όταν στις περιοχές αυτές κατοικεί περισσότερο από το 50% του πληθυσμού της χώρας.

• της Ναυτιλίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
• για τον Αγροτικό τομέα η Κυβέρνηση οφείλει να επεξεργαστεί νέο αναπτυξιακό σχέδιο με τη συμμετοχή των συναρμοδίων Υπουργείων .

Επανερχόμενος, στις διατάξεις του προτεινόμενου σχεδίου νόμου από το υπουργείο Ανάπτυξης, στο οποίο υπάρχουν και θετικά στοιχεία και αρκετές ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις, έχω να κάνω τις εξής συνολικές ή επιμέρους παρατηρήσεις και προτάσεις:

Πρώτον : Θεωρώ, ειδικά στην παρούσα συγκυρία, ότι δεν μπορεί να υπάρχει καμία διαφοροποίηση μεταξύ υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων. Σημειώνω ότι σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν, οι υφιστάμενες επιχειρήσεις σε πολλές περιπτώσεις βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση, καθώς από τις αρχές του 2010 λειτουργούν σε ένα ιδιαίτερα αρνητικό περιβάλλον με ελάχιστες δυνατότητες πρόσβασης σε κεφάλαια και σε πιστώσεις, με δραματική μείωση του κύκλου εργασιών τους και παράλληλα με την αύξηση της φορολογικής τους επιβάρυνσης.

Δεύτερον: Η υιοθέτηση οριζόντιων πολιτικών κινήτρων ελάχιστα πλέον αποδίδει και μάλλον οδηγεί σε αποκλίσεις παρά σε συγκλίσεις, μεταξύ των περιφερειών και των νομών της χώρας. Επιβάλλεται σε συνεργασία με του περιφερειάρχες και τους κατά τόπους παραγωγικούς φορείς να καταρτιστεί ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για κάθε περιφέρεια και για κάθε νόμο της χώρας. Άλλα είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Μακεδονίας ή της Θεσσαλίας άλλα και της Πελοποννήσου ή της Κρήτης.

Τρίτον: Η προβλεπόμενη λειτουργία μιας Κεντρικής Αρχής (one stop) για την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για επενδύσεις ύψους άνω των 2 εκατομμυρίων ευρώ είναι μια αναμφισβήτητα θετική πρωτοβουλία. Ωστόσο για να μπορεί να λειτουργήσει αξιόπιστα και σε βάθος θα πρέπει να συσταθούν one stop shop υπηρεσίες και στα άλλα συναρμόδια υπουργεία και περιφερειακές υπηρεσίες οι οποίες εμπλέκονται στην αδειοδοτική διαδικασία. Διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος, η κεντρική αρχή Αδειοδοτήσεων του υπουργείου Ανάπτυξης να μη λειτουργήσει.

Τέταρτον: Είναι πολύ θετικό γεγονός ότι οι επενδυτές θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή τις αιτήσεις τους. Ωστόσο, επιβάλλεται να καθοριστεί ανώτατο χρονικό όριο, ολοκλήρωσης της αξιολόγησης της πρότασης (π.χ. εντός δύο μηνών ή τριών μηνών).

Πέμπτον: Δεδομένου του περιορισμού των διαθέσιμων πόρων, οφείλεται να διασφαλιστεί η κατά προτεραιότητα ενίσχυση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών εξαγωγικού χαρακτήρα, επενδύσεων του πρωτογενούς τομέα σε νέες καλλιέργειες και προϊόντα υψηλής διεθνούς ζήτησης ή σε ολοκληρωμένα σχέδια υψηλής Καινοτομίας. Ιδιαίτερο βάρος να δοθεί στην ίδρυση και τη λειτουργία των clusters. Το παράδειγμα του cluster Corallia το οποίο συστάθηκε το 2006 υπό την αιγίδα του υπουργείου Ανάπτυξης και σήμερα αριθμεί περισσότερα από 100 μέλη – φορείς από όλη την Ελλάδα, αποτελεί ένα επιτυχημένο παράδειγμα και για άλλες αντίστοιχες πρωτοβουλίες που οφείλεται να στηριχτούν από το υπουργείο Ανάπτυξης.

Έκτον: Ειδικά για τις επιχειρήσεις οι οποίες έχουν αποδεδειγμένα ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις από το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να προβλεφθεί μερικός συμψηφισμός με την κάλυψη της υποχρεωτικής ιδιωτικής συμμετοχής για την ένταξη ενός επιχειρηματικού σχεδίου στις διατάξεις του νέου νόμου. Αυτό θα επιτρέψει σε επιχειρήσεις οι οποίες σήμερα εξ αιτίας της δημοσιονομικής συγκυρίας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας να συνεχίζουν να επενδύουν και να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητά τους.

Τέλος, εκτιμώ ότι μια από τις σημαντικότερες παρεμβάσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης σ’ αυτή τη συγκυρία θα ήταν η καταγραφή και στη συνέχεια η κατάργηση σειράς αναχρονιστικών θεσμοθετημένων μέτρων τα οποία λειτουργούν ως αντικίνητρα για την επιχειρηματικότητα και την προσέλκυση επενδύσεων.

Αναφέρομαι σε κατά καιρούς αποφάσεις της Κεντρικής Εξουσίας ή της Αυτοδιοίκησης οι οποίες ενώ έχουν μηδενικό δημοσιονομικό όφελος, λειτουργούν αποτρεπτικά στην λειτουργία των επιχειρήσεων και στην υλοποίηση επενδύσεων .

Θα σταθώ στην προσπάθεια η οποία έγινε με την Επιτροπή Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (Ε.ΔΙ.ΜΕΤ.) με πρωτοβουλία του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργου Αλογοσκούφη, υπό τον πρώην Ευρωβουλευτή κ. Γιάννη Μαρίνο και μέλη τους καθηγητές Θανάση Διαμαντόπουλο, Πάνο Καζάκο, Πλάτωνα Τήνιο και τον επιχειρηματία Λάζαρο Εφραίμογλου, η οποία συστάθηκε το 2005 κατ’ εφαρμογή του ν. 3771/2005 και ολοκλήρωσε την αποστολή της τον Μάιο του 2007 με την υποβολή των προτάσεων της, ενόψει της συνταγματικής αναθεώρησης του 2008.

Εκτιμώ ότι η μελέτη αυτή είναι και τώρα χρήσιμη, πολύ περισσότερο δε, για τη νέα αναθεώρηση του Συντάγματος που θα ξεκινήσει το 2013. Θα γνωρίζετε βέβαια, ότι είχα προτείνει, η συνταγματική αναθεώρηση να ξεκινήσει το 2011 και η παρούσα Βουλή να είναι αναθεωρητική. Δυστυχώς αυτό δεν έγινε δεκτό.

Στην κατεύθυνση αυτή, της άρσης αντικινήτρων πολλές και ενδιαφέρουσες προτάσεις έχουν κατά καιρούς κατατεθεί από τη ΓΣΕΕ, Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε, τον ΣΕΒ, το Ι.Ο.Β.Ε, την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, τον Σ.Ε.Τ.Ε και πολλούς ακόμη φορείς.

Η επεξεργασία των προτάσεων από τους διάφορους φορείς μπορεί να γίνει μέσω της επανεργοποίησης του Εθνικού Συμβουλίου για την Ανταγωνιστικότητας και την Ανάπτυξη, το οποίο στην περίοδο 2004-2009 εξελίχθηκε σε ένα δυναμικό φορέα παρέμβασης της πολιτείας και των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής Οικονομίας. Το Εθνικό Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας και Ανάπτυξης μετά την τροποποίηση το 2011 του ιδρυτικού του Νόμου του 2004, περιλαμβάνει στην λειτουργία του, το Εθνικό Συμβούλιο Εξαγωγών (Ε.Σ.ΕΞ.) και το Εθνικό Συμβούλιο Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (Ε.Σ.Μ.Ε).

Όπως επίσης οφείλετε να επανεργοποιήσετε και άλλους σημαντικούς θεσμικούς φορείς οι οποίοι είχαν συσταθεί και λειτουργήσει στην περίοδο εκείνη όπως το Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτή, το Εθνικό Συμβούλιο Ποιότητας για την Ανάπτυξη και το Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης.

Επισημαίνω, ότι η επαναλειτουργία των φορέων αυτών, ενώ δεν δημιουργεί κανένα δημοσιονομικό κόστος, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην προσαύξηση πολιτικών οι οποίες θα επαναφέρουν τη χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά που είναι η ισχυρότερη προϋπόθεση για την υπέρβαση της κρίσης.

Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω την ιδιαίτερη σημασία που έχει ένα σταθερό και απλοποιημένο φορολογικό καθεστώς .

Όπως έχει καταδειχθεί σε πολλές έρευνες επιχειρηματικής κοινής γνώμης, το ασταθές φορολογικό σύστημα μαζί με τη γραφειοκρατία αποτελούν τους ανασχετικούς παράγοντες για την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών στη χώρα μας.

Η νομοθετική κατοχύρωση σε ορίζοντα 10ετίας ότι κάθε επιχείρηση η οποία εντάσσει επενδυτικό πρόγραμμα στο νέο νόμο, διασφαλίζεται έναντι οιασδήποτε δυσμενέστερης μεταβολής σε σχέση με τα σημερινά ισχύοντα στη φορολογία εισοδήματος (συμπεριλαμβανομένης της επιβολής εκτάκτων εισφορών) και κεφαλαίου θα αποτελούσε ένα ισχυρό μήνυμα για την προσέλκυση νέων επιχειρηματικών κεφαλαίων.

Αναφέρομαι σε κάτι αντίστοιχο (προσαρμοσμένο στις σύγχρονες συνθήκες) με αυτό το οποίο έγινε το 1953 με τον πρωτοποριακό νομοθετικό διάταγμα 2687 « Περί επενδύσεων και προστασίας κεφαλαίων εξωτερικού» κατά επιταγή του άρθρου 102 του Συντάγματος του 1952.

Όπως γνωρίζετε το ν.δ 2687/53 αποτέλεσε το βασικό εργαλείο πολιτικής για τις μεγάλες εισροές ξένων επενδυτικών κεφαλαίων που ακολούθησαν για τις επόμενες δύο δεκαετίες και μετέτρεψαν την οικονομικά εξαθλιωμένη Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του 1950 σε μια οικονομικά αναπτυγμένη Ευρωπαϊκή χώρα.

Σήμερα και ύστερα από μια μακροχρόνια περίοδο, η χώρα βρίσκεται και πάλι σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι.

Εκτιμώ ότι στο προοίμιο του υποκατάθεση σχεδίου Νόμου να υπάρχει διάταξη με την οποία να εκφράζεται κατά τρόπο αποφασιστικό η πολιτική και κυβερνητική βούληση για την ενίσχυση των επενδύσεων, του επιχειρηματικού κλίματος και του νόμιμου κέδρους και ότι η πολιτεία θα λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την απρόσκοπτη πραγματοποίηση των επενδύσεων και την απρόσκοπτη λειτουργία των επιχειρήσεων.

Στο πλαίσιο της νέας Συνταγματικής Αναθεώρησης επιβάλλεται η τροποποίηση των άρθρων 106 και 107 ώστε να κατοχυρωθεί η Συνταγματική Προστασία της Επιχειρηματικότητας, των επενδύσεων και του νόμιμου κέρδους αλλά και η επίσημη ανάδειξή τους από την πολιτεία ως μοχλού για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση.

Η υπέρβαση της κρίσης απαιτεί σήμερα όπως και τότε ένα ολοκληρωμένο και ρωμαλέο αναπτυξιακό σχέδιο και τολμηρές πρωτοβουλίες.

Απαιτεί και ισχυρή και εκπεφρασμένη πολιτική βούληση για τη στήριξη της ανάπτυξης.

Ευελπιστώ να σας φανούν χρήσιμες οι απόψεις αυτές».