Τι άλλο εκτός από Φεστιβάλ Κινηματογράφου;

Κυριακή απόγεμα στην Αθήνα. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη έχει ξεκινήσει από την Παρασκευή. Ενώ είναι ακόμα πολύ νωρίς, τα μ...

Κυριακή απόγεμα στην Αθήνα. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη έχει ξεκινήσει από την Παρασκευή. Ενώ είναι ακόμα πολύ νωρίς, τα μεγαλύτερα ονόματα είναι εκεί -ο Τζιμ Τζάρμους με την τελευταία ταινία του στη Τελετή έναρξης, ο Αλεξάντερ Πέιν ως πρόεδρος της κριτικής επιτροπής και άλλοι -φαντάζομαι – διάσημοι. Όσοι -φίλοι- εργάζονται στο Φεστιβάλ, δεν είναι ακόμα εξοντωμένοι από τη δουλειά, την αγωνία, τα ξενύχτια, την ένταση. Ο καιρός είναι καλός.
Δεν είναι απαραίτητα καλός και για το Φεστιβάλ. Θυμάμαι χιονοθύελλες και καταρρακτώδεις βροχές έξω από τις φεστιβαλικές αίθουσες να μην επηρεάζουν καθόλου το κοινό και την επιθυμία του να δεί ταινίες. Θυμάμαι πρωινά με τσουχτερό βαρδάρη, να μην αποτρέπουν ξεπαγιασμένους ξενύχτηδες να γεμίσουν αίθουσες με “μαστερκλας” ή συνεντεύξεις σπουδαίων ή και λιγότερο σπουδαίων κινηματογραφιστών.
Στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπως στα περισσότερα Φεστιβάλ αυτού του βεληνεκούς, ανθίζει (και πάλι) το εποχιακό είδος του σινεφίλ. Ένα είδος που μπορεί να 'βρυκολακιάζει” κατεβάζοντας από το διαδίκτυο αλλά αδιαφορεί για το θάνατο της αίθουσας. Όμως τα φεστιβάλ είναι για τον κινηματογράφο ό,τι οι συναυλίες για τη μουσική. Και “νεκρούς ανασταίνουν”.
Φαντάζομαι: Στη Θεσσαλονίκη για λίγες μέρες, ένα κοινό πολύχρωμο και ανυπόμονο, νεανικό αλλά και ώριμο, ξεχωριστά από τους επαγγελματίες (που δε φημίζονται όλοι για τις “σινεφίλ” διαθέσεις τους) θα βρει και πάλι την όρεξη να καταβροχθίσει ταινίες. Αδιαφορώντας για τα αστεράκια των κριτικών ή τις προτάσεις των σεφ του προγράμματος. Πιο χαλαρά στην αρχή, με το ρυθμό να ανεβαίνει όσο πλησιάζουμε στη λήξη, το κοινό θα στριμώχνεται, θα διαβάζει, θα προσπαθεί να ενημερωθεί, θα αγωνιά για τη σωστή επιλογή. Γιατί κανείς δεν μπορεί να δει όλες τις ταινίες. Ούτε καν τις μισές. Ακόμα και τώρα που ο αριθμός των ταινιών έχει περιοριστεί, πρέπει να επιλέξει. Και αυτή η ανάγκη επιλογής προϋποθέτει ή τελικά δημιουργεί το προσωπικό γούστο.
Στα πολύ μεγάλα Φεστιβάλ, η προσφορά δεν απευθύνεται τόσο στη βουλιμία του κοινού όσο στην ανορεξία της αγοράς και οι ταινίες -καλλιτεχνικές ή λιγότερο καλλιτεχνικές, μεγαλύτερες ή μικρότερες σε διάρκεια- βγαίνουν συχνά χαμένες μέσα στον ανταγωνισμό της ώρας, της αίθουσας, του προγραμματισμού. Για παράδειγμα, στις Κάννες, λίγοι έρχονται πραγματικά για να απολαύσουν, οι περισσότεροι έχουν διαφορετικά κίνητρα. Εκπροσωπώντας τη διανομή, μικρότερα φεστιβάλ, την τηλεόραση, τον τύπο, την κριτική περιφέρονται από ταινία σε ταινία με καχυποψία, δημιουργώντας σύγχυση και αδικώντας συχνά την κινηματογραφική τέχνη.
Αντίθετα, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπως και το Φεστιβάλ της Αθήνας ή το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου στην Ταινιοθήκη που τέλειωσε πριν καμιά βδομάδα, πετυχαίνουν, όταν ανοίγουν την όρεξη στο κοινό τους. Σε μια χώρα ΣΕ ΚΡΙΣΗ χωρίς τηλεόραση, χωρίς πλατιά κινηματογραφική ενημέρωση, με άδειες τις ελάχιστες αίθουσες ρεπερτορίου, μόνο στα Φεστιβάλ θα μπορούσε κάποιος να δει ταινίες...
Γι αυτό -παρ όλες τις αντιρρήσεις που κυκλοφορούν- λυπάμαι που δε θα είμαι φέτος στο ηλιόλουστο λιμάνι. Φαντάζομαι: Τη στιγμή που βγαίνεις από μια αίθουσα με τον ήλιο κατακόκκινο στο βάθος και ξέρεις ότι πρέπει να πιεις καφέ για να αντέξεις την επόμενη προβολή, αλλά μπορεί και να μην προλαβαίνεις˙ κι έτσι προτιμάς να περιμένεις μέχρι ο ήλιος να βουτήξει, κι εσύ να μπεις, τυφλωμένος από την αλλαγή και γεμάτος προσμονή, στην επόμενη σκοτεινή αίθουσα. Μαζί με πολλούς άλλους, αγνώστους επί το πλείστον.
Αναρωτιέμαι: Θα συναντήσω ξανά κάποιον από αυτούς; Πόσοι και πόσο σύντομα θα ξαναμπούν σε κινηματογραφική αίθουσα, μετά το τέλος του φεστιβάλ; Ανοησίες: Τόσοι όσοι αγοράζουν “σι-ντι” μετά από μια επιτυχημένη συναυλία...

Μαριτίνα Πάσσαρη