"Χρυσές μπίζνες" για τους ολιγάρχες της Συρίας που θησαυρίζουν στα συντρίμμια του εμφυλίου!

Γράφει ο Παναγιώτης Βελισσάρης - Λυμπερίδης. Μπορεί τις τελευταίες εβδομάδες υπό το βάρος των καταιγιστικών εξελίξεων στο Ιρά...

Γράφει ο Παναγιώτης Βελισσάρης - Λυμπερίδης.

Μπορεί τις τελευταίες εβδομάδες υπό το βάρος των καταιγιστικών εξελίξεων στο Ιράκ ο εμφύλιος στη γειτονική Συρία να έχει περάσει στα «ψιλά» των ειδήσεων, ωστόσο παραμένει εξίσου βίαιος. Το κυριότερο όμως, εξαιτίας του κατεδαφίζονται και τα τελευταία απομεινάρια της οικονομίας της χώρας που έχει βυθιστεί κυριολεκτικά στην άβυσσο.

Καθώς συμπληρώνονται τρία χρόνια αιματοχυσίας και καταστροφής το καθεστώς Άσαντ εξαρτάται πλέον εξολοκλήρου από τους συμμάχους του για να μπορεί να κινεί έστω και στοιχειωδώς τον κρατικό μηχανισμό. Τα έσοδα είναι μηδαμινά καθώς και οι πολίτες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν φόρους, ή λογαριασμούς για το νερό και το ηλεκτρικό, και στη χρηματοδότηση των πολεμικών επιχειρήσεων αφιερώνεται το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού.

Πρόκειται λοιπόν για μία κατάσταση από την οποία κανείς δεν μοιάζει να είναι κερδισμένος. Και όμως! Για να χρησιμοποιήσουμε μία έκφραση που ακούγεται ευρέως τα τελευταία χρόνια, ορισμένοι μετέτρεψαν την... κρίση σε ευκαιρία για να κάνουν «χοντρές» δουλειές πάνω στα συντρίμμια μίας χώρας που κάποτε ονομαζόταν Συρία και κάποιοι άλλοι απλώς διατήρησαν τα (αμύθητης αξίας) κεκτημένα τους.

Οι «χρυσές» μπίζνες του... εξ αγχιστείας συγγενή

Ο λόγος για μία κάστα βαθύπλουτων επιχειρηματιών, οι οποίοι βρίσκονται στο στενό περιβάλλον του καθεστώτος, αντικαθιστώντας πολλές φορές το κράτος. Το κυριότερο όμως, ανταπέδωσαν τη στήριξη που έλαβαν, χρηματοδοτώντας τις ένοπλες δυνάμεις και τις πολιτοφυλακές στις κρίσιμες στιγμές της σύγκρουσης.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, ο Ραμί Μακλούφ: Ανιψιός της γυναίκας του ιστορικού ηγέτη της χώρας Χαφέζ αλ Άσαντ, και με περιουσία που αγγίζει τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια, έχει υπό τον έλεγχο του μεγάλα κομμάτια της συριακής οικονομίας.

Κορωνίδα των επιχειρήσεων του αποτελεί το μοναδικό δίκτυο κινητής τηλεφωνίας στη χώρα, το Syriatel, ενώ σύμφωνα με τη Le Monde, τον τελευταίο χρόνο, με τη συνδρομή δύο ακόμη επιχειρηματιών και ενός πρώην στελέχους της Nestle, έστρεψε την προσοχή του στις εισαγωγές τροφίμων – κυρίως ρύζι, ζάχαρη και τσάι.

Οι λόγοι αυτής της κίνησης εύκολα εξηγήσιμοι: Αφενός η περυσινή αγροτική παραγωγή ήταν πενιχρή, καθώς μεγάλο μέρος της επαρχίας είτε έχει καταληφθεί από τις αντάρτικες ομάδες, είτε συγκλονίζεται από μάχες. Αφετέρου, και σε αντίθεση με το πετρέλαιο, τα τρόφιμα δεν έχουν βρεθεί στο στόχαστρο του εμπάργκο που έχει επιβληθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ.

Ωστόσο ο Μακλούφ βρήκε τρόπος να παρακάμψει και τους περιορισμούς στις εισαγωγές καυσίμων. Για την ακρίβεια το πετρέλαιο αποτελεί ακόμη ένα... πεδίο δόξης λαμπρό για τις νέες δραστηριότητες του σύριου ολιγάρχη.

Στα χρόνια του πολέμου, και καθώς οι κύριες πετρελαιοπαραγωγές επαρχίες βρέθηκαν στα χέρια Κούρδων και ανταρτών, η εισαγωγή του πολύτιμου καυσίμου έχει ανατεθεί στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή στον... Μακλούφ.

Και πρόκειται μια αγορά – χρυσωρυχείο, καθώς μόνο πέρυσι το Ιράν έδωσε πιστώσεις ύψους 3,6 δισ. δολαρίων για την αγορά πετρελαιοειδών. Ο Μακλούφ όμως δεν έκανε δουλείες μονάχα με την Τεχεράνη και το Ιράκ: Όπως αναφέρει η Le Monde, έφτασε σε σημείο να αγοράσει πετρέλαιο ακόμη και από τις αντάρτικες ομάδες!

Οι off shore και το Ντουμπάι

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο τρόπος με τον οποίο καταφέρνει και διασώζει την αμύθητη περιουσία του από τις κυρώσεις των δυτικών. Πέραν των διάφορων δικονομικών τεχνασμάτων και των Off shore εταιρειών, ο Μακλούφ βρήκε ασφαλές καταφύγιο για τα χρήματά του στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και συγκεκριμένα στο Ντουμπάι.

Όπως χαρακτηριστικά εξηγεί σύριος επιχειρηματίας στη Le Monde: «Από το 2011, το Ντουμπάι παίζει στην Μέση Ανατολή το ρόλο που έπαιζε η Ελβετία στην Ευρώπη κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο»

Ο μικρός αδερφός του Μπασάρ

Ο Μακλούφ ωστόσο δεν είναι ο μόνος ολιγάρχης της Συρίας με αμύθητη περιουσία και «γκρίζες» δραστηριότητες. Ο Μαχέρ αλ Άσαντ, αδερφός του προέδρου και για πολλούς εκπρόσωπος της σκληροπυρηνικής τάσης του καθεστώτος μπορεί να είναι γνωστός για τη στρατιωτική του δράση - το 2011 έλαβε το προσωνύμιο «χασάπης της Ντεραά» για την ανελέητη καταστολή που διέταξε κατά των διαδηλωτών- ωστόσο ανέπτυξε αξιοπρόσεκτη δράση και στον επιχειρηματικό τομέα.

Πέραν της εμπλοκής του σε ξέπλυμα βρώμικου χρήματος το 2003 όταν και κατέρρευσε μία τράπεζα στον γειτονικό Λίβανο (λέγεται πως αυτή ακριβώς η υπόθεση στάθηκε η αφορμή για τη δολοφονία του πρωθυπουργού της χώρας Ραφίκ Χαρίρι), ο Μαχέρ έχει προσβάσεις σε αρκετούς τομείς της συριακής οικονομίας.

Μαζί με 3 ακόμη συνεργάτες του ελέγχουν μεγάλο μέρος της αγοράς του ίντερνετ στη Συρία, ενώ ένας εξ' αυτών έλαβε πρόσφατα άδεια από το υπουργείο Τουρισμού της χώρας να προχωρήσει ένα σχέδιο που προβλέπει τη δημιουργία ενός τεχνητού νησιού κοντά στην πόλη Ταρτούς, πρόζεκτ αξίας αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων.

Στη ισοπεδωμένη από τον πόλεμο Συρία κάποιοι φαίνεται πως όχι μόνο επέζησαν, αλλά δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουν πρόβλημα βιοπορισμού για τα επόμενα μερικές χιλιάδες... χρόνια. Εν αντιθέσει με τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού που βρίσκεται η κατάσταση του οποίου έχει περάσει εδώ και πολύ καιρό τα όρια της εξαθλίωσης.

newpost.gr