ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ! ΝΤΟΜΙΝΟ εξελίξεων μετά το "συντριπτικό κάταγμα" από το ΣτΕ...

Σε αχαρτογράφητα νερά οδηγούνται οι εξελίξεις ύστερα από την κολοσσιαίας σημασίας απόφαση με την οποία το Συμβούλιο της Επικρατείας έκριν...

Σε αχαρτογράφητα νερά οδηγούνται οι εξελίξεις ύστερα από την κολοσσιαίας σημασίας απόφαση με την οποία το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο για τις τηλεοπτικές άδειες.

Η απόφαση αυτή ήρθε σε μια συγκυρία που τα νέα δεν είναι ευχάριστα για την κυβέρνηση σε όλα τα μέτωπα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Το προηγούμενο διάστημα επίσης οδηγήθηκαν σε αποτυχία οι κυβερνητικές προσπάθειες αλλαγής του κλίματος και μετατόπισης του ενδιαφέροντος από την εφαρμογή των μνημονιακών μέτρων.

Από το βράδυ της Τετάρτης που έγινε γνωστό το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, 14-11, κατά την πέμπτη στη σειρά διάσκεψη του ΣτΕ, στο Μέγαρο Μαξίμου σήμανε συναγερμός προκειμένου να απορροφηθούν όσο γίνεται ταχύτερα οι κραδασμοί και να δρομολογηθεί η αναζήτηση νέας λύσης. Γι αυτό και προσδιορίστηκε άμεσα για την Δευτέρα η σύγκληση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής με στόχο τη συγκρότηση του ΕΣΡ που θα πρέπει να διενεργήσει -και κατά την απόφαση- το διαγωνισμό από μηδενική βάση.

Ήδη όμως στο παρασκήνιο έχουν γεννηθεί νέοι προβληματισμοί για το κατά πόσο θα μπορέσει να σταθεί και μια καινούργια, έστω και προσωρινή, νομοθετική ρύθμιση για τους τηλεοπτικούς σταθμούς από τη στιγμή που το ΣτΕ «χωρίς αστερίσκους» αναγνώρισε ότι όλες οι σχετικές αρμοδιότητες, με βάση το Σύνταγμα, υπάγονται στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης και όχι στην κυβέρνηση ή τη Βουλή. Υπό την έννοια αυτή η επικείμενη Διάσκεψη των Προέδρων αποκτά καθοριστική σημασία για τα επόμενα στάδια. Από τις μέχρι στιγμής πληροφορίες όμως προκύπτει ότι η αντιπολίτευση δεν σκοπεύει να συναινέσει για το ΕΣΡ αν δεν παραιτηθεί ως «υπαίτιος» της όλης εμπλοκής με τα κανάλια ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς. Επισήμως μέχρι στιγμής η ΝΔ θέτει ως απαραίτητη πρώτη προϋπόθεση να έχει προηγηθεί, πριν συνέλθει η Διάσκεψη των Προέδρων, η πλήρης κατάργηση του νόμου Παππά. Ο ίδιος από την πλευρά του όχι μόνο δεν δείχνει τέτοια διάθεση -και περί παραίτησής του- αλλά επιχειρεί να περάσει και στην αντεπίθεση εγκαλώντας τη ΝΔ και τα άλλα κόμματα ότι δεν θέλουν ακόμη και τώρα να μπει τάξη στο ραδιοτηλεοπτικό χάος.

Όμως η πραγματικότητα είναι ότι ο κ. Παππάς έχει μεταβληθεί στον αδύναμο κρίκο της υπόθεσης. Η θέση του έχει καταστεί πολύ ευάλωτη και είναι προφανές ότι δεν παίζεται μόνο το δικό του «κεφάλι». Ο κ. Παππάς λειτουργεί ως ασπίδα για τον κ. Τσίπρα στο πολιτικό σκάκι που, μέχρι τελικής πτώσεως, παίζεται αυτή την περίοδο. Αν ο υπουργός Επικρατείας θυσιαστεί προκειμένου να εκτονωθεί η κατάσταση, υπάρχει στο Μέγαρο Μαξίμου ο φόβος ότι στην αμέσως επόμενη φάση στόχος θα είναι ο ίδιος ο κ. Τσίπρας. Από την άλλη πλευρά, η διατήρηση του κ. Παππά στον ίδιο θώκο είναι βέβαιο ότι θα κρατήσει σε υψηλά επίπεδα και την πολιτική ένταση μαζί με το αδιέξοδο για το θέμα των καναλιών.

Αν την ύστατη στιγμή δεν βρεθεί λύση, θεωρείται ότι θα αποτύχει και τυχόν νέα μονομερής κυβερνητική πρωτοβουλία για προσωρινές άδειες. Ούτως η άλλως όμως το χτύπημα που έχει υποστεί η κυβέρνηση είναι συντριπτικό και οι προσπάθειες ανασύνταξής της δεν φαίνεται εύκολο να στεφθούν από επιτυχία. Μάλιστα είναι η τρίτη κατά σειρά ήττα που δέχτηκε σε επίπεδο θεσμικών παρεμβάσεων τους τελευταίους μήνες έστω και αν οι δύο προηγούμενες πέρασαν σχετικώς υποβαθμισμένες. Η μία αφορούσε στις αρχές του καλοκαιριού τον εκλογικό νόμο. Η κυβέρνηση προσπάθησε να τον αλλάξει αναζητώντας 200 ψήφους ώστε η απλή αναλογική να τύχει άμεσης εφαρμογής αλλά απέτυχε. Ουδείς της έδωσε σανίδα σωτηρίας πλην της Ένωσης Κεντρώων και του Β. Λεβέντη που κι αυτός τώρα, βλέποντας το κόστος, κρατάει σαφείς αποστάσεις. Το σημείο – κλειδί ήταν η στάση του ΠΑΣΟΚ που την κρίσιμη στιγμή απομακρύνθηκε από τον κ. Τσίπρα και περισσότερο κι από το θέμα των 200 ψήφων σηματοδότησε την οριστική ρήξη των σχέσεων μαζί του στο πλαίσιο της κεντροαριστεράς. Το άλλο μέτωπο στο οποίο ηττήθηκε αφορούσε τη συνταγματική αναθεώρηση όπου επεχείρησε να δημιουργήσει ευρύτερες συμμαχίες για να μεταθέσει την πολιτική ατζέντα πέραν της οικονομίας. Δεν το πέτυχε ούτε αυτό και μάλιστα συμβαίνει το εξής ενδιαφέρον και παράδοξο: Η ίδια η κυβέρνηση υποβαθμίζει τώρα την αναθεώρηση καθώς διαβλέπει τον κίνδυνο να διευκολύνει τη ΝΔ, που έχει πια το προβάδισμα, στην επιβολή των δικών της μεταρρυθμίσεων κατά τη δεύτερη και πιο κρίσιμη φάση που θα γίνει στην επόμενη, αναθεωρητική, Βουλή. Την τριλογία θα συμπλήρωνε η μάχη κατά της διαπλοκής από την οποία η κυβέρνηση εκτιμούσε, δικαιολογημένα σε πρώτη φάση, ότι θα έβγαινε ενισχυμένη. Η αποστροφή της κοινωνίας προς τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης ειδικά κατά τα χρόνια του μνημονίου ήταν ο μεγάλος σύμμαχος της σε αυτή την αναμέτρηση έως τη στιγμή που άρχισε να εμπεδώνεται η πεποίθηση ότι επιχειρείται η αντικατάσταση της παλαιάς από τη νέα διαπλοκή.

Σύμφωνα με πληροφορίες της "κυριακάτικης δημοκρατίας" μάλιστα ο κ. Παππάς παρέμεινε αμετάπειστος και όταν οι νομικοί συνεργάτες του επεσήμαναν τους σοβαρότατους κινδύνους να κηρυχθεί αντισυνταγματικό από το ΣτΕ ή εν συνεχεία και από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια το νομοθέτημά του. Η άποψη που επικράτησε ήταν ότι θα ήταν πολύ δύσκολο έως αδύνατο για το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο να μην προσμετρήσει και άλλες, πιο πολιτικές, παραμέτρους που αφορούν το δημόσιο συμφέρον όπως το συνολικό τίμημα των 250 εκατομμυρίων ευρώ. Σε κάθε περίπτωση εκτιμήθηκε ότι οι ευρύτερες ισορροπίες θα ήταν τέτοιες που θα έδιναν τον απαιτούμενο χρόνο ώστε μέχρι την έκδοση της απόφασης να έχουν λειτουργήσει τα νέα κανάλια, να έχουν οδηγηθεί στο κλείσιμο όσα έμειναν δίχως άδεια και να έχει διαμορφωθεί de facto το νέο τηλεοπτικό τοπίο.

Τίποτε από όλα αυτά τελικώς δεν επαληθεύτηκε και οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων ήταν τόσο πυκνές σε δικαστικό και κατά συνέπεια πολιτικό επίπεδο που το κλίμα μεταβλήθηκε άρδην. Νομικοί παράγοντες μάλιστα, γνωρίζοντας τα σοβαρά ελαττώματα του νόμου Παππά, εξέφραζαν την απορία τους για το γεγονός ότι έφθασαν τους 11 οι ψήφοι υπέρ της συνταγματικότητας..

Παρά τη βαριά και πολλαπλή ήττα της πάντως η κυβέρνηση αρνείται μέχρι στιγμής να παραδώσει τα όπλα. Στο Μέγαρο Μαξίμου πιστεύουν ότι θα μπορέσουν να βρουν διέξοδο στον ανασχηματισμό έστω κι αν για το θέμα των καναλιών δεν υπάρξει λύση και ως εκ τούτου επανέλθει το προηγούμενο καθεστώς. Η άποψη που ορισμένοι εκφράζουν εντός του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και της κυβέρνησης για «ηρωική έξοδο» συζητείται μεν αλλά δεν υιοθετείται -τουλάχιστον επί του παρόντος- από τον πρωθυπουργό και το επιτελείο του. Όμως αυξάνονται εκείνοι που πιστεύουν ότι η δυναμική θα είναι τέτοια το επόμενο διάστημα που θα οδηγήσει σε «ανάφλεξη». Αυτό καθ' αυτό το θέμα των καναλιών από μόνο του δεν αρκεί αλλά την ίδια ώρα οι δανειστές εν όψει της δεύτερης αξιολόγησης σφίγγουν κι άλλο τη θηλιά τη χώρα μας ενώ δεν διαφαίνεται κάποια θετική στάση για το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους. Ακόμη κι ο Λευκός Οίκος διέγραψε τις ελπίδες της ελληνικής πλευράς ότι θα μπορούσε να γίνει κάποια σχετική συζήτηση κατά την επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα σε δύο εβδομάδες στην Αθήνα. Καθώς επίσης πλησιάζει το τέλος της χρονιάς τα φορολογικά βάρη για τους Έλληνες διογκώνονται και ο λογαριασμός από τις αρχές του 2017 γίνεται ακόμη βαρύτερος δίχως να υπάρχει χαραμάδα αισιοδοξίας για την πραγματική οικονομία και τους Έλληνες πολίτες.

Όλο αυτό το μείγμα λειτουργεί ισοπεδωτικά για τον ΣΥΡΙΖΑ που βλέπει τα ποσοστά του να οδηγούνται σε ελεύθερη πτώση και το φράγμα της συσπείρωσης του 40% να σπάει κι αυτό. Το ερώτημα που αρχίζει να γεννάται είναι πλέον αν θα μπορέσει να παραμείνει συμπαγής κοινοβουλευτικά από τη στιγμή που στο εσωκομματικό πεδίο ενισχύονται οι φυγόκεντρες τάσεις. Ο κίνδυνος μάλιστα να υπάρξουν πολύ σύντομα ανεξέλεγκτες αντιδράσεις και σε κοινωνικό επίπεδο, με αφορμή γεγονότα που λειτουργούν ως φιτίλι όπως οι πλειστηριασμοί, θεωρείται πια πολύ σοβαρός. Έτσι μπορεί αυτή τη στιγμή ο κ. Τσίπρας να δηλώνει αμετακίνητος στην πρωθυπουργική καρέκλα αλλά ο πολιτικός και κοινωνικός χρόνος τρέχει με πολύ μεγάλες ταχύτητες και θεωρείται πλέον πολύ πιθανό να βρεθεί τάχιστα ενώπιον του διλήμματος -αν όχι της αναπόφευκτης επιλογής - των εκλογών. Βεβαίως στο παρασκήνιο συνεχίζει να καλλιεργείται και το σενάριο της κυβέρνησης «ειδικού σκοπού» με επικεφαλής πιθανότατα έναν τεχνοκράτη όπως ο Γ. Στουρνάρας που θα αναλάβει να προχωρήσει τις συζητήσεις με τους δανειστές για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Στην πραγματικότητα μια τέτοια κυβέρνηση, εφόσον σχηματιστεί, θα έχει ως αποστολή της την αποδοχή και υπογραφή του τέταρτου μνημονίου που όπως φαίνεται έρχεται ολοταχώς και συνοδεύεται μέχρι στιγμής από σενάρια -που ενδυναμώνονται διαρκώς- ακόμη και για «βελούδινη» έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη...

Ανδρέας Καψαμπέλης

www.dimokratianews.gr