ΠΙΚΡΕΣ ΜΝΗΜΕΣ! Όταν ο Ανδρέας Μιαούλης πυρπολούσε την (ακριβοπληρωμένη) φρεγάτα «Ελλάς»...

Fotis Kollias    Σαν σήμερα (1/13 Αυγούστου 1831) ο Ανδρέας Μιαούλης πυρπόλησε την ακριβοπληρωμένη φρεγάτα «Ελλάς», το μοναδικό από τα (μ...

Fotis Kollias  
Σαν σήμερα (1/13 Αυγούστου 1831) ο Ανδρέας Μιαούλης πυρπόλησε την ακριβοπληρωμένη φρεγάτα «Ελλάς», το μοναδικό από τα (μεγάλα) πλοία που απέκτησε η χώρα μας από τα πρώτα δάνεια της Ανεξαρτησίας και βρίσκονταν ακόμα εν λειτουργία. Αφορμή ήταν η εξέγερση των Υδραίων οι οποίοι είχαν πληροφορηθεί πως ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας είχε αναθέσει στον Κωνσταντίνο Κανάρη να εκπονήσει σχέδιο επιχειρήσεων κατά του νησιού. Οι πρόκριτοι της Υδρας ανέθεσαν στον Ανδρέα Μιαούλη να σπεύσει στον Πόρο και να καταλάβει τον ναύσταθμο όπως και έπραξε. Ακολούθησαν δύσκολες στιγμές, με τους Υδραίους να ελπίζουν σε παρέμβαση των Άγγλων και των Γάλλων και τον Ρώσο ναύαρχο Ρίκορντ να αναλαμβάνει πρωτοβουλία στήριξης της ελληνικής κυβέρνησης με αποκλεισμό του ναυστάθμου. Η άφιξη των κυβερνητικών στρατευμάτων από ξηράς και η παρέμβαση των Ρώσων δημιούργησε εκρηκτικό κλίμα που οδήγησε στην πυρπόληση του ελληνικού στόλου και της «Ελλάς».

Η «Ελλάς» ήταν το μοναδικό από τα μεγάλα πολεμικά πλοία που ακριβοπλήρωσε η χώρα μας με τα δάνεια της Ανεξαρτησίας που αξιοποιήθηκε. Η ιστορία των πλοίων περιγράφεται γλαφυρά από τον Σπ. Μαρκεζίνη. Τα δύο από τα πέντε πλοία που παραγγειλαμε στην Αγγλία ήταν μεγάλα και τα τρία πιο μικρά. Το πρώτο από τα δύο μεγάλα, η «Επιχείρησις» απέπλευσε από το Λονδίνο αλλά λίγο αργότερα παραλίγο να βουλιάξει στις εκβολές του Τάμεση. Θα είχε βουλιάξει αν δεν βρίσκονταν κοντά ένα βρετανικό πολεμικό το οποίο και το ρυμούλκησε μέχρι το Πλύμουθ. Χρειάστηκαν επισκευές επιτόπου προκειμένου να πλεύσει στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 1828 χωρίς ποτέ να χρησιμοποιηθεί. Το δεύτερο από τα μεγάλα πλοία, το «Ακαταμάχητος», κάηκε κατά τη διάρκεια δοκιμής στον Τάμεση... Αλλά και τα δύο από τα τρία μικρότερα πλοία δεν ήρθαν ποτέ στην Ελλάδα και σάπισαν στα ναυπηγεία. Το τρίτο έφτασε, αφού κατά τη διάρκεια της διαδρομής άλλαξε η μηχανή του.

Η «Ελλάς» ήταν μία από τις οκτώ φρεγάτες που παρήγγειλε η ελληνική κυβέρνηση το 1824 από τα αμερικανικά ναυπηγεία “Leroy, Barnard και Σία”. Χρειάστηκε να πάει στις ΗΠΑ ο Α. Κοντόσταυλος ο οποίος κατάφερε τελικά να πετύχει την παραλαβή της μίας φρεγάτας, της «Ελλάς», αφού χρήματα για τις άλλες δεν υπήρχαν! Ο ίδιος περιγράφει την ψυχρή υποδοχή που είχε στον Νεοβόρακα (Νέα Υόρκη) και το θερμό κλίμα που συνάντησε στην Ουάσιγκτον. Ο Μιαούλης πυρπόλησε το μοναδικό πλοίο του ναυπηγικού προγράμματος της Ελλάδας η οποία ταλαιπωρούνταν με τα δάνεια της Ανεξαρτησίας για δεκαετίες. Η πατρίδα συγχώρεσε τον Υδραίο ναύαρχο.