«Το νησί της λησμονιάς»...

Της Διονυσίας Μπίθα Κοινωνικής Λειτουργού http://dbitha.blogspot.com/2010/10/blog-post.html Κάπου στον χάρτη , εκεί στην άκρη της χώρας μ...

Της Διονυσίας Μπίθα
Κοινωνικής Λειτουργού
http://dbitha.blogspot.com/2010/10/blog-post.html

Κάπου στον χάρτη, εκεί στην άκρη της χώρας μας, υπάρχει ένα νησί, διαφορετικό από τ’ άλλα. Είναι το νησί που ξεχάστηκε και αποτέλεσε τόπο εξορίας για αυτούς που τους ονομάσαμε «λεπρούς». Απέναντι από την Πλάκα, ένα όμορφο χωριό της Κρήτης, δεσπόζει η Σπιναλόγκα, το νησί με το παλιό ενετικό φρούριο, το νησί που για δεκαετίες ήταν ο υποχρεωτικός τόπος εξορίας των λεπρών.

Για χρόνια, η ιστορία του νησιού και των ανθρώπων, που έζησαν εκεί διωγμένοι από την κοινωνία και την Πολιτεία διά νόμου, ήταν άγνωστη στους περισσότερους μας. Όσοι πάλι έστειλαν εκεί τους δικούς τους ανθρώπους θέλησαν να ξεχάσουν για...
 πάντα τούτη την ιστορία.
Οι «κομμένοι», όπως συνήθιζαν να τους λένε τότε-πιθανά για τα σημάδια που άφηνε η αρρώστια στο σώμα των ανθρώπων- αυτοί που παρά την αρρώστια, την απειλή του θανάτου και το στίγμα που κουβαλούσαν για μια ζωή δεν παραιτήθηκαν από το δικαίωμα στη ζωή και συνέχισαν να αγωνίζονται, να ονειρεύονται, να αγαπούν...ΝΑ ΖΟΥΝ!

Τους τελευταίους μήνες η ιστορία αυτή ξαναζεί μέσα από την νέα τηλεοπτική παραγωγή «ΤΟ ΝΗΣΙ»¹, εμπνευσμένη από το ομώνυμο βιβλίο της Victoria Hislop². Το Νησί μας αφηγείται μια ιστορία για το μεγαλείο του ανθρώπου που καταφέρνει ακόμα κι όταν η μοίρα δείχνει το πιο ανελέητο πρόσωπό της, ο άνθρωπος κατορθώνει να  βρει μέσα του τη δύναμη που χρειάζεται για να αγαπήσει, να ονειρευτεί, να ζήσει...

Με την Σπιναλόγκα, τη λέπρα, αλλά και το στίγμα που συνόδευε για δεκαετίες τους χανσενικούς, διάλεξε να αφιερώσει και πρόσφατη εκπομπή τους ο Σταύρος Θεοδωράκης με τους «Πρωταγωνιστές»³  στο MEGA. Είναι μια ιστορία, δίδαγμα για όλους εμάς που εύκολα δίνουμε και φοράμε στους άλλους την ταμπέλα του στίγματος. Μας διδάσκει να αγαπάμε, να συμπάσχουμε και ν’ αγκαλιάζουμε εκείνους που ο φόβος, η αρρώστια και η κοινωνία στιγματίζει και βάζει στο περιθώριο.
Σήμερα, το Θεραπευτήριο Χρόνιων Παθήσεων στην Αγία Βαρβάρα φιλοξενεί τους τελευταίους λεπρούς, οι περισσότεροι εκ των οποίων μεταφέρθηκαν εκεί το 1957, όταν έκλεισε η Σπιναλόγκα στην Κρήτη.

Θυμάμαι, το 2001, φοιτήτρια τότε στο ΤΕΙ Αθήνας, στο Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, η επίσκεψη μου εκεί με έκανε να δω την αρρώστια τους σαν μια διαφορετική ιστορία που κουβαλούσε ο καθένας τους. Ήθελαν να τους φωνάζεις «Χανσενικούς» και όχι λεπρούς. Μόλις το 2006 «έπεσε» το συρματόπλεγμα που χώριζε τα σπιτάκια που φιλοξενούσαν τους λεπρούς στην Αγία Βαρβάρα από τα κτίρια του Νοσοκομείου.Ζουν ακόμα την «απομόνωση», την ιδρυματική ζωή μικρών διαμερισμάτων που θυμίζουν το καθένα και από ένα σπιτικό.
Πρόκειται, ίσως, για την πιο ντροπιαστική ιστορία όχι μόνο στα ιατρικά ιστορικά, αλλά και στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μπορεί η αρρώστια πια να θεραπεύεται. Κάποιοι, όμως, θέλουν ακόμα να διατηρούν το στίγμα της αποξένωσης.
Τώρα πια, μπορεί να μην μιλάμε πλέον για λέπρα και άλλες τέτοιες αρρώστιες. Κάθε μέρα, όμως, η κοινωνία μας δημιουργεί όλο και περισσότερες «Σπιναλόγκες» με σημαία την άγνοια και την αδιαφορία. Είναι τα «απαγορευμένα νησιά» που χτίζονται με το φόβο και την αποξένωση των ανθρώπων, σαν σκιές που ζουν περισσότερο κι από τις ίδιες τις «αρρώστιες».

¹«ΤΟ ΝΗΣΙ»,Τηλεοπτική Παραγωγή MEGA-Σκηνοθεσία : Θοδωρής Παπαδουλάκης, Σενάριο: Μιρέλλα Παπαοικονόμου. Αναρτημένο στο: http://www.megatv.com/tonisi/
²Hislop, V., The Island, Εκδόσεις Διόπτρα, 2007. Αναρτημένο στο: http://www.victoriahislop.com/island.html
³«Ένα νησί, μια παλιά αρρώστια-Ένα σήριαλ»- Από την εκπομπή Πρωταγωνιστές-MEGA με τον Σταύρο Θεοδωράκη. Αναρτημένο στο: http://www.megatv.com/article.asp?catid=14693#toppage