Ολοκληρωτικός ναυτικός αποκλεισμός της Βενεζουέλας από τον Τραμπ

Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ διέταξε τον «πλήρη και ολοκληρωτικό αποκλεισμό» όλων των «πετρελαιοφόρων υπό κυρώσεις» που ...

Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ διέταξε τον «πλήρη και ολοκληρωτικό αποκλεισμό» όλων των «πετρελαιοφόρων υπό κυρώσεις» που εισέρχονται ή εξέρχονται από τη Βενεζουέλα, σε μια κίνηση που σηματοδοτεί δραματική κλιμάκωση της πίεσης έναντι του προέδρου Νικολάς Μαδούρο και του καθεστώτος του Καράκας.

Με ανακοίνωσή του χθες, Τρίτη 16 Δεκεμβρίου, μέσω της πλατφόρμας Truth Social, ο Τραμπ κατηγόρησε τη Βενεζουέλα για «κλοπή αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων» μεταξύ άλλων και χαρακτήρισε το καθεστώς «ξένη τρομοκρατική οργάνωση».
Συγκεκριμένα έγραψε: “will not allow a hostile regime to take our oil land”, δηλαδή: «Δεν θα αφήσουμε ένα εχθρικό καθεστώς να πάρει τα πετρέλαιά μας».
«Μικρή λεπτομέρεια» στην όλη πολεμική ρητορική του Αμερικανού προέδρου, είναι πως το πετρέλαιο που βρίσκεται στο υπέδαφος της Βενεζουέλας, ανήκει στην ίδια τη χώρα της Λατινικής Αμερικής και όχι στις ΗΠΑ, αλλά αυτό, αποτελεί μάλλον…«λάθος» της γεωγραφίας που το έβαλε εκεί και όχι στο…Τέξας.

Η συγκεκριμένη διαταγή έρχεται μόλις λίγες ημέρες αφότου οι ΗΠΑ κατέσχεσαν υπό κυρώσεις δεξαμενόπλοιο ανοικτά της ακτής της Βενεζουέλας, μια ενέργεια που η κυβέρνηση Μαδούρο καταδίκασε ως «διεθνή πειρατεία» και «θρασεία κλοπή» ενεργειακών πόρων της χώρας.
Πώς οι ΗΠΑ δικαιολογούν την ενέργεια
Η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι κυρώσεις και ο αποκλεισμός έχουν στόχο να περιορίσουν τη χρηματοδότηση της «ναρκω-τρομοκρατίας», όπως λένε και άλλων «παράνομων δραστηριοτήτων» μέσω εσόδων από το πετρέλαιο, «τη διακίνηση ναρκωτικών και ανθρώπων και την προώθηση τρομοκρατικών δικτύων μέσω παράνομων εσόδων».
Ο Τραμπ ανέφερε ακόμη ότι οι ΗΠΑ έχουν συγκεντρώσει ισχυρές ναυτικές δυνάμεις στον Κόλπο της Καραϊβικής και ότι η στρατιωτική πίεση θα συνεχιστεί μέχρι η Βενεζουέλα να «επιστρέψει» τα… υποτιθέμενα αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία.
Αντίδραση της Βενεζουέλας και διεθνείς αντιδράσεις
Το Καράκας κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι επιδίδεται σε «θαλάσσια πειρατεία» και παράνομες ενέργειες εναντίον της κυριαρχίας του, αφού το κατασχεθέν τάνκερ φέρεται να μετέφερε πετρέλαιο προς την Κούβα.
Με τη σειρά της η Κούβα και άλλες κυβερνήσεις εξέφρασαν τη στήριξη τους στη Βενεζουέλα, χαρακτηρίζοντας την αμερικανική δράση ως «επίθεση εναντίον της μπόλιβαριανής επανάστασης».
Αναλυτές σημειώνουν ότι μια ναυτική και οικονομική απομόνωση της Βενεζουέλας, χώρας με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο, θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, με το πετρέλαιο να καταγράφει άνοδο πάνω από 1,5% στις διεθνείς τιμές μετά την ανακοίνωση του αποκλεισμού.
Κριτική στην πολιτική του Τραμπ: «κλοπή πόρων» ή ιμπεριαλισμός;
Η επιλογή του Τραμπ να χαρακτηρίσει τη Βενεζουέλα ως «τρομοκρατική οργάνωση» και να δικαιολογήσει την κίνηση αποκλεισμού με την κατηγορία της «κλοπής αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων» έχει προκαλέσει εντονότατη κριτική διεθνώς.
Κριτικοί επισημαίνουν ότι η ρητορική περί «κλοπής» υπονοεί στην πραγματικότητα έναν μονοπωλιακό έλεγχο της ενεργειακής παραγωγής της Βενεζουέλας από τις ΗΠΑ, παρόμοιο με παρεμβάσεις που χαρακτηρίζονται ιμπεριαλιστικές. Η πρακτική αυτή ανασύρει στο προσκήνιο ιστορικά επιχειρήματα περί εκμετάλλευσης φυσικών πόρων από ισχυρά κράτη σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων λιγότερο ισχυρών κρατών, κάτι που δυσχεραίνει περαιτέρω τις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Λατινικής Αμερικής.
Ειδικότερα, με την απόφαση για αποκλεισμό και την κατάσχεση των τάνκερ, η αμερικανική πολιτική φαίνεται να υπερβαίνει τις παραδοσιακές κυρώσεις, μετατρέποντας τη στρατιωτική και οικονομική πίεση σε έναν ευρύτερο γεωπολιτικό έλεγχο φυσικών πόρων. Θεωρητικοί διεθνών σχέσεων και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν επικρίνει τέτοιες ενέργειες ως παραβιάσεις της διεθνούς νομιμότητας και της κυριαρχίας των κρατών, που υπονομεύουν τη σταθερότητα στην περιοχή.
Τέτοιου είδους κινήσεις έχουν οδηγήσει επίσης σε φόβους για μια «επιστροφή» στον ρεαλιστικό ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή, επαναφέροντας αναφορές ψυχροπολεμικής λογικής και πιθανές στρατιωτικές ενέργειες που δεν αποκλείονται ούτε από το ίδιο το επιτελείο του Τραμπ, όπως η συζήτηση για χερσαία πλήγματα ή μυστικές επιχειρήσεις της CIA.
Η εντολή αποκλεισμού των δεξαμενόπλοιων προς και από τη Βενεζουέλα συνιστά σημαντική κίνηση στην ένταση ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Καράκας, με ευρείες επιπτώσεις τόσο σε γεωπολιτικό επίπεδο όσο και στην παγκόσμια αγορά ενέργειας.
Η χρήση όρων όπως «κλοπή αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων» από τον ίδιο τον Τραμπ υπογραμμίζει μια έντονη και αιχμηρή ρητορική, που πολλοί αναλυτές θεωρούν όχι απλά πολιτική αντιπαράθεση αλλά γεωπολιτικό διακύβευμα με βαθιές επιπτώσεις για τη διεθνή νομιμότητα και τη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ.
Με πληροφορίες από: Reuters