Από το «διαδίκτυο των υπολογιστών» στο «διαδίκτυο των αντικειμένων»...

Της Όλγας Σαράφη Η ταχεία ανάπτυξη του διαδικτύου και η συνεχής σμίκρυνση των ηλεκτρονικών συσκευών οδηγούν σε μια ραγδαία αύξηση του αρι...

Της Όλγας Σαράφη

Η ταχεία ανάπτυξη του διαδικτύου και η συνεχής σμίκρυνση των ηλεκτρονικών συσκευών οδηγούν σε μια ραγδαία αύξηση του αριθμού των συνδεδεμένων στο διαδίκτυο αντικειμένων: έξυπνα κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρονικά βιβλία, αυτοκίνητα, ηλεκτρικές συσκευές, αλλά και ηλεκτρονικές ετικέτες προϊόντων έχουν πλέον τη...
δυνατότητα να συνδεθούν στο διαδίκτυο και να αλληλεπιδράσουν με ανθρώπους και υπολογιστές αλλά και μεταξύ τους.
Ποιες είναι όμως οι προκλήσεις που φέρνει μαζί της αυτή η τεχνολογία; Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρουσιάζει τη δική του απάντηση μέσω της Έκθεσης σχετικά με το «Διαδίκτυο των Αντικειμένων» (Internet of things). Η Έκθεση, που συντάχθηκε από την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του ΕΚ, αποσκοπεί στη δημιουργία ενός κανονιστικού και νομικού πλαισίου το οποίο αφενός θα προστατεύει τον Ευρωπαίο καταναλωτή και αφετέρου θα ενθαρρύνει τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στον εν λόγω καινοτόμο τεχνολογικό τομέα.
Η Έκθεση, που εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία (606 υπέρ, 18 κατά, 17 αποχές)  από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο, αποτελεί απάντηση στη δέσμη μέτρων που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με στόχο να εξασφαλίσει η ΕΕ κυρίαρχο ρόλο στην ανάπτυξη του  «Διαδικτύου των Αντικειμένων» και να αξιοποιήσει τις δυνατότητές του προς όφελος των Ευρωπαίων πολιτών. Η Ανακοίνωση της Επιτροπής προβλέπει την τυποποίηση των τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται από το «Διαδίκτυο των Αντικειμένων», την αυξημένη χρηματοδότηση για σχετικά έργα Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας καθώς και τη διασφάλιση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των πολιτών.
Το «Διαδίκτυο των Αντικειμένων» είναι η διασύνδεση των καθημερινών αντικειμένων, τόσο μεταξύ τους, όσο και με το διαδίκτυο. Το πιο γνωστό παράδειγμα (και ενδεχομένως το λιγότερο χρήσιμο) είναι αυτό του «έξυπνου ψυγείου» που θα ενημερώνει τους χρήστες για τα προϊόντα που πλησιάζουν στην ημερομηνία λήξης αλλά και θα παραγγέλνει μόνο του, μέσω του διαδικτύου, τα προϊόντα που εξαντλούνται. Το «Διαδίκτυο των Αντικειμένων» αναμένεται να δώσει ώθηση στην επιχειρηματικότητα, όπως π.χ. στην αποτελεσματικότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων, καθώς η διαχείριση της αποθήκης προϊόντων μιας εταιρείας θα μπορεί να πραγματοποιείται αυτόματα, μέσω υπολογιστών, με μεγάλη ταχύτητα και ακρίβεια και ελάχιστο κόστος. Άλλες εφαρμογές, όπως οι «έξυπνοι» μετρητές κατανάλωσης ενέργειας, οι τηλεχειριζόμενες οικιακές συσκευές και τα δίκτυα αισθητήρων φωτός και θερμοκρασίας αναμένεται να δώσουν σημαντικές λύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας σε σπίτια και καταστήματα. Ήδη τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα, οι ηλεκτρονικές ετικέτες RFID που όλο και περισσότερα προϊόντα φέρουν και οι μικροσκοπικοί αισθητήρες καθιστούν το «Ίντερνετ των Αντικειμένων» μια πραγματικότητα.
Ποιοί είναι όμως οι κίνδυνοι που προκύπτουν για την ιδιωτικότητα των ανθρώπων; Μια μικροσκοπική ετικέτα RFID σε ένα προϊόν που αγοράζουμε μπορεί να αποκαλύψει σημαντικές πληροφορίες για εμάς, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με άλλα δεδομένα για τις καταναλωτικές και κοινωνικές μας συνήθειες. Η ραγδαία πρόοδος των τεχνολογιών του «Διαδικτύου των Αντικειμένων» θέτει νέες προκλήσεις για το νομικό μας σύστημα και αφήνει ανοιχτά ηθικά ερωτήματα για τα όρια της τεχνολογίας, όπως π.χ. τον βαθμό της ιδιωτικότητας που είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε, ως κοινωνία, προκειμένου να επιτύχουμε μεγαλύτερη ασφάλεια ή ευκολία στη ζωή μας.