Το χάος είναι εδώ, η αριστερά πού βρίσκεται;...

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου Δεν τα καταφέραμε να πείσουμε για την ανάγκη οργανωμένης πολιτικής αντίδρασης πριν να πέσουμε στο κενό. Τώρα...

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου

Δεν τα καταφέραμε να πείσουμε για την ανάγκη οργανωμένης πολιτικής αντίδρασης πριν να πέσουμε στο κενό. Τώρα σύσσωμη η ελληνική κοινωνία περιδινείται σε αυτό. Δεν υπάρχει πλέον το κενό μπροστά μας, καθώς πέσαμε μέσα του. Τώρα θα ζήσουμε στο χάος. Η συγκεκριμένη αποπληθωριστική πολιτική που εφαρμόζει η διακυβέρνηση του ΔΝΤ στην χώρα είναι η βασική αιτία που μας οδήγησε στο κενό. Η φύση του πολιτικού μας συστήματος και της κοινωνικής οργάνωσης κατά την μεταπολίτευση είναι εκείνο που προκαλεί το χάος. Η έλλειψη πολιτικής ωριμότητας της αριστεράς και η πελατειακή συγκρότηση της λεγόμενης κεντροαριστεράς και κεντροδεξιάς αποτελεί δυστυχώς τον βασικό παράγοντα ανικανότητας διαχείρισης του χάους.

Ο αποπληθωρισμός και ο στασιμοπληθωρισμός που βιώνουμε δεν είναι αποτέλεσμα της κρίσης της καπιταλιστικής οργάνωσης, αλλά μηχανισμός που γενικά αποσκοπεί στην βίαιη διόρθωση της πτωτικής τάσης του μέσου ποσοστού κέρδους. Είναι μια πολιτική που...
 επικεντρώνεται στην υπερεκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας και της οικονομικής αφαίμαξης των δυο-τρίτων της κοινωνίας, αποσκοπούσα στην αποκλιμάκωση των πιέσεων για υποτίμηση του υπερ-συσσωρευμένου χρηματικού κεφαλαίου. Αυτό εννοούσε ο πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στη διεθνή κοινή γνώμη, μέσω του θαλασσινού διαγγέλματος του, με το οποίο ζήτησε την ενεργοποίηση του μηχανισμού της τρόικας, για να σωθούν οι σχέσεις που θεσμοθετούνται μέσω των πολιτικών του κοινού νομίσματος.
Ο μηχανισμός αυτός είναι λειτουργικός στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης και εξυπηρετεί ασφαλώς την παγκόσμια χρηματοπιστωτική ελίτ, αλλά και χώρες με ισχυρή, εξωστρεφή παραγωγική βάση, αν και οντολογικά, όπως είπαμε, είναι ελεεινός. Για την Ελλάδα όμως ο μηχανισμός αυτός είναι σε κάθε περίπτωση κοινωνικά καταστροφικός. Ρίχνει την οικονομία σε ύφεση, η οποία για να αλλάξει φορά προϋποθέτει την απόλυτη φτωχοποίηση των δυο-τρίτων της κοινωνίας. Αλλιώς δεν γίνεται με τη συνταγή του ΔΝΤ. Εδώ οι τιμές δεν ρυθμίζονται στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού, αλλά αποκλειστικά μέσω της δραστικής μείωσης των λαϊκών εισοδημάτων, που λαμβάνει διάφορες μορφές και ενισχύει την ανεργία.
Με δύο λόγια ο αποπληθωρισμός είναι ένα από τα βασικά εργαλεία για την δόμηση μια νέας ηγεμονίας στον κόσμο, της νέας τάξης, που αποκαλούν κάποιοι και διαμορφώνει ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον το οποίο προϋποθέτει την λειτουργία πόλων παγκόσμιας ηγεμονίας, ένας από τους οποίους εμφανίζεται να είναι η ΕΕ.
Η αποπληθωριστική πολιτική, ενισχύει την ανταγωνιστικότητα ισχυρών βιομηχανικών κρατών που εσωτερικεύουν σύγχρονη τεχνολογία, όπως για παράδειγμα η Γερμανία, σε βάρος άλλων λιγότερο αναπτυγμένων κρατών όπως η Ελλάδα. Εδώ η ανταγωνιστικότητα είναι σχεδόν αποκλειστικά συνάρτηση του κόστους εργασίας.
Το ζήτημα παρόλα αυτά δεν είναι ασφαλώς η ανταγωνιστικότητα στην Ελλάδα να φτάσει αυτήν της Γερμανίας, αλλά η οικονομική διάρθρωση στη χώρα μας να συνεχίσει να υποστηρίζει την υψηλή ανταγωνιστικότητα γερμανικών και άλλων αναπτυγμένων περιοχών της ΕΕ, μέσω πολιτικών σταθεροποίησης του Ευρώ. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι με την συνταγή της τρόικας η ανταγωνιστικότητα στην Ελλάδα θα αυξηθεί, μέσω της φτωχοποίησης, αλλά μόνον σε τομείς που δεν επηρεάζουν τον εσωτερικό ανταγωνισμό στην ΕΕ, και αυτοί είναι ασφαλώς κάποιοι τομείς των υπηρεσιών. Η ύφεση λοιπόν στην Ελλάδα δεν είναι το αποτέλεσμα κάποιας ενδογενούς κρίσης ή κάποιας μορφής κρίσης του καπιταλισμού, αλλά βασικός μηχανισμός διατήρησης της ανταγωνιστικής ανάπτυξης των ισχυρών μετα-βιομηχανικών κοινωνιών της ΕΕ, στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης, από ένα λόμπι χρηματοπιστωτικών συμφερόντων. Με αυτή την έννοια η περιπέτεια της Ελλάδας, λειτουργεί σε πολλά επίπεδα σταθεροποιητικά για το διεθνές σύστημα, εξού και η διακυβερνητική παρουσία της τρόικας στη χώρα μας.
Στην Ελλάδα προκαλείται χάος, γενική απορρύθμιση, η οποία όμως ενισχύει την σταθερότητα του ευρωπαϊκού πόλου και του διεθνούς συστήματος ηγεμονίας, συγκυριακά ασφαλώς. Το ελληνικό χάος, σώζει προς το παρόν το παγκόσμιο καθεστώς από απορρύθμιση και έτσι εξηγείται το μεγάλο ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας προς τις ελληνικές εξελίξεις. Το στοίχημα της τρόικας και του καθεστώτος στην Ελλάδα είναι να ελέγξουν αυτή τη χαοτική μορφή στις κοινωνικές σχέσεις, που επιφέρουν οι πολιτικές του «μνημονίου», ώστε αυτές να μην οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες πολιτικά καταστάσεις. Την κυβέρνηση Παπανδρέου μόνον αυτό την ενδιαφέρει σήμερα.
Δυστυχώς όμως δύσκολα πιστεύω ότι η περιδίνηση της ελληνικής κοινωνίας στο κενό, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ομαλή πολιτικά προσγείωση. Όπως δύσκολα η χώρα θα μπορούσε να παραμείνει για πολύ στην ευρωζώνη, δίχως δραστική πολιτική παρέμβαση από την Γερμανία σε συμφωνία με το ΔΝΤ, που ουσιαστικά διασφαλίζει τα συμφέροντα των δανειστών μας – των χρηματοπιστωτικών κέντρων πλέον.
Εντός αυτού του κενού, παρατηρώ ο αριστερισμός σε συνδυασμό με ένα απροκάλυπτο φασιστικό λόγο να καταλαμβάνουν μεγάλη θέση στην λαϊκή κουλτούρα και αυτό είναι εμφανές αν προσέξεις τα σχόλια στο διαδίκτυο. Νέοι και μεγαλύτεροι ζητούν το κεφάλι αυτών που έγιναν και γίνονται αιτία να δυστυχήσουν οι Έλληνες, δίχως να ενδιαφέρονται να αντιληφτούν ότι η στάση τους αυτή αποτελεί κραυγή απελπισμένων που νοιώθουν να πέφτουν στο κενό. Προφανώς δεν κατάλαβαν ότι βρίσκονται ήδη στο κενό και ότι κενό δεν υπάρχει πια καθώς είναι και οι ίδιοι στοιχείο του. Οι νεο-αγανακτισμένοι αυτοί πολίτες δεν απειλούν το καθεστώς παρότι ζητούν αίμα πολιτικών και δημοσιογράφων, αλλά αντίθετα όπως και κατά το παρελθόν, αλλά και παντού στον κόσμο, αποτελούν την κρίσιμη μάζα μέσω της οποίας θα μεταβληθεί το πολιτικό σκηνικό, προς όφελος αυτών που υπονομεύουν την δημοκρατία, υποστηρίζοντας σήμερα την πολιτική της βίαιης απορύθμισης.
Οι προοδευτικές αριστερές δυνάμεις χάνουν το παιχνίδι. Το ΚΚΕ δείλιασε και δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τον εαυτό του. Το κλουβί με τις τρελές άνοιξε στον ΣΥΡΙΖΑ και στον (πρώην) Συνασπισμό και ο καθένας πήρε τον δρόμο που δεν οδηγεί πουθενά. Οι υπόλοιπες εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις της αριστεράς διαγκωνίζονται για να ορίσουν το κίνημα, το οποίο δυστυχώς για αυτούς, ορίζεται κατόπιν εορτής. Είναι ζήτημα του ιστορικού και όχι του πολιτικού. Παρατηρείται ανακύκλωση ιδεών στο ίδιο φιλοσοφικό τέλμα. Το να δίνεις σωστές απαντήσεις σε ζητήματα πολιτικής φιλοσοφίας που ήδη έχουν απαντηθεί θεωρητικά, αλλά κάθε φορά εμπειρικά παράγουν νέα ερωτήματα πολιτικής δράσης, δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να παρέμβεις στην κρίση της χώρας. Φωτίζεις, ενδεχομένως πτυχές της κρίσης, αλλά δεν μπορείς να παρέμβεις στην πολιτική δυναμική που προκαλεί. Άλλο πράγμα είναι ασφαλώς το κίνημα και άλλο η κυβέρνηση. Ευχή είναι το κίνημα, αλλά ας ασχοληθούμε και με την κατάρα, την κυβέρνηση και την προϋπόθεσή της, την εκλογική στρατηγική. Δίχως κυβέρνηση ικανή να παρέμβει στην πολιτικο-οικονομική διαδικασία, που ως γενική εικόνα περιέγραψα, με κριτήριο τα συμφέροντα των δύο-τρίτων της κοινωνίας, το παιχνίδι για την χώρα θα χαθεί πολιτικά για τις επόμενες δεκαετίες και αυτό δεν ξέρω ακριβώς πιο κίνημα και τι είδους κινήματα θα μπορούσε να ενισχύσει! Τα ιστορικά παραδείγματα σε κάθε περίπτωση, δεν συνηγορούν υπέρ δημοκρατικών μορφών κοινωνικού αγώνα για χειραφέτηση, εκεί όπου οι πληττόμενες από ύφεση κοινωνίες είναι αλλοτριωμένες μέσω του καταναλωτισμού και εκεί που δεν υπάρχει υψηλή πολιτική κουλτούρα και εμπεδωμένη δημοκρατική παράδοση. Σήμερα, όπως θα παρατηρείτε, το διαδίκτυο είναι ο ευνοϊκότερος χώρος για τους νεο-φασίστες, που εμφανίζονται ασφαλώς όπως και οι όμοιοι τους σε όλον τον κόσμο ως αγανακτισμένοι δημοκράτες με ασυγκράτητο ή συγκεκαλυμμένο ρατσιστικό ταμπεραμέντο!
Οι δρόμοι για τη χώρα είναι πλέον δύο, καθώς ο τρίτος, ο συντηρητικός, τον οποίο ακολουθεί για παράδειγμα η Ισπανία ώστε να παραμείνει στο ευρώ, ναρκοθετήθηκε από τον Κ. Καραμανλή, ενώ ο Γιώργος Παπανδρέου φρόντισε να τον τινάξει στον αέρα, επιλέγοντας την πτώχευση δίχως παύση πληρωμών. Τώρα υπάρχει ο καταστροφικός δρόμος, που είναι η πτώση στο κενό, όπως την περιέγραψα, μέχρι η κοινωνία να φτωχοποιηθεί και η χώρα να διακρίνεται από ένα από τα χαμηλότερα κόστη εργασίας και ένα επίσης χαμηλό επίπεδο τιμών στις υπηρεσίες, ενώ ο εναλλακτικός δρόμος απαιτεί να κατασκευαστεί με νέα πολιτικά υλικά εξ υπαρχής. Προϋποθέτει την έξοδο μας από την ευρωζώνη και ανάπτυξη μιας στρατηγικής άρνησης του δημόσιου χρέους της χώρας. Ο δρόμος της καταστροφής οριοθετείται από μια σειρά μνημονίων με τους δανειστές μας που θα στηρίζονται στο υφιστάμενο καθεστώς χρεοστασίου που επέβαλε η τρόικα και μέσω του οποίου η Ελλάδα απεμπολεί την ασυλία της έναντι αυτών, βάζοντας ενέχυρο την πάγια περιουσία του κράτους. Αντίθετα ο εναλλακτικός προσδιορίζεται, εκτός από την έξοδό μας από την ευρωζώνη και την άρνηση του δημόσιου χρέους και από ένα κοινωνικό συμβόλαιο με μερική τουλάχιστον εθνικοποίηση του τραπεζικού τομέα, ώστε να τεθεί εκ νέου σε κίνηση η αναπτυξιακή διαδικασία.
Τον δρόμο της καταστροφής μπορεί να τον υπηρετήσει μια κυβέρνηση συνεργασίας αυτών που υποστήριξαν εμμέσως ή αμέσως τον μηχανισμό και το μνημόνιο. Αντίθετα την εναλλακτική οδό θα μπορούσε να δομήσει μια κυβέρνηση που θα στηρίζεται από την αριστερά και τους πολίτες, που γύρισαν ήδη την πλάτη στον δικομματισμό. Από αριστερούς ψηφοφόρους δηλαδή, από μη-πελάτες του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και από χιλιάδες άλλους, οι οποίοι για διαφορετικούς λόγους ηρνούντο μέχρι σήμερα την πολιτική συμμετοχή. Ο δρόμος αυτός δεν θα φτωχοποιήσει τους Έλληνες μεσοπρόθεσμα περισσότερο από τον άλλο της καταστροφής, απλώς θα επιφέρει ένα πρωτόγνωρο κλυδωνισμό στα δημόσια πράγματα και στις οικονομικές σχέσεις στη χώρα μας και εντελώς νέες προοπτικές στις διεθνείς μας σχέσεις. Θα σημάνει την αναγέννηση της Ελλάδας σε όλα τα επίπεδα και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο πράγμα. Αποτελεί την πιο δύσκολη πρόκληση που θα σηματοδοτεί μια νέα μεταπολίτευση.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να θυσιαστεί η αριστερά. Να θυσιαστεί λέω και όχι να εξευτελιστεί! Ακούγεται ίσως κυνικό, αλλά θέλω να είμαι απολύτως ειλικρινής: από ένα τέτοιο εγχείρημα το ΚΚΕ θα έβγαινε ένα άλλο κόμμα μακριά από τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό και από άλλα κομματικά στοιχεία γραφειοκρατικού δογματισμού, ενώ οι υπόλοιποι φορείς της αριστεράς θα πλήγωναν ανεπανόρθωτα τον ριζοσπαστικό τους χαρακτήρα. Η υποστήριξη μια τέτοιας κυβέρνησης θα άλλαζε εντελώς τις πολιτικές συντεταγμένες των κομμάτων αυτών και θα οδηγούσε, βραχυπρόθεσμα σε ανατροπή της δομής του καθεστώτος και μεσοπρόθεσμα σε διαφοροποίηση των κινημάτων. Δίχως την αριστερά, βιώσιμη αυτο-διακυβέρνηση δεν μπορεί να υπάρξει, έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα. Θέλουν λοιπόν οι ηγεσίες της αριστεράς να γράψουν ιστορία ή θα παραμείνουν στο περιθώριο του Τέλους της Ιστορίας, που ο νεοφιλελευθερισμός εμπειρικά τεστάρει στην Ελλάδα αυτή την περίοδο; Αν η αριστερά δεν κάνει αυτό το άλμα, υπερνικώντας την δική της πολιτική βαρύτητα, δίχως να εξευτελίσει αξίες και ιδεολογικούς οραματισμούς, τότε σύντομα το καθεστώς της καταστροφής που μας έριξε στο κενό θα συνασπιστεί γύρω από μια νεοφιλελεύθερη «κυβέρνηση σωτηρίας» και ως κοινωνική αντίδραση θα ανατείλει ένα μόρφωμα τύπου Haider, στην Αυστρία. Μην στενοχωριέστε και ο «Haider» θα βρεθεί! Στρατηγική Haider δεν βλέπω ακόμη, αλλά παρατηρώ πολλά ίχνη της τακτικής του, κυρίως στο διαδίκτυο.
Μόνον ο εναλλακτικός δρόμος μπορεί να μας βγάλει αμέσως από το φάσμα του αποπληθωρισμού και της εθνικής ταπείνωσης, χαράσσοντας μια νέα εποχή ανάπτυξης και ελπίδας για τη χώρα και αυτό είναι μια υπόθεση στην οποία καλείται να απαντήσει δίχως υπεκφυγές η αριστερά σήμερα. Το ζήτημα δεν αφορά στο κίνημα, αφορά στην κυβέρνηση της χώρας. Όποιος παραγνωρίζει αυτό το ερώτημα σήμερα είναι προφανές ότι δεν υπηρετεί την κοινωνία, αλλά αποκλειστικά τα ιδιοτελή συμφέροντα του εν ονόματι του κινήματος.