Διάλογος για την Εκπαίδευση ή...

...η απουσία ενός εκπαιδευτικού οράματος; Γράφει η Xριστίνα Νικηταρά δ.φ. Πρώην Διευθύντρια Διεύθυνσης Ανατολικής και Δυτικής Αττικής Η Ελλ...

...η απουσία ενός εκπαιδευτικού οράματος;

Γράφει η Xριστίνα Νικηταρά δ.φ.
Πρώην Διευθύντρια Διεύθυνσης
Ανατολικής και Δυτικής Αττικής

Η Ελλάδα είναι ίσως η μοναδική χώρα στον κόσμο η οποία σφραγίζει την εκπαιδευτική ιστορία με δύο πλήρως αντίθετες εκπαιδευτικές περιόδους.Είναι η χώρα στην οποία σημειώθηκε η μέγιστη ακμή της ανθρωπιστικής παιδείας και αυτή στην οποία παρατείνεται τα τελευταία χρόνια η απόλυτη εκπαιδευτική παρακμή.
Δεν θα ανατρέξουμε στην ιστορία της ακμής του ελληνικού ανθρωπισμού ο οποίος εξακολουθεί να εμπνέει ως σήμερα τους παιδαγωγούς και τους επιστήμονες όλων των εποχών και οδήγησε τον Wilhelm von Humboldt να ομολογήσει ότι οι ΄Ελληνες μας χρησιμεύουν όχι μόνο ιστορικά,σαν λαός που πρέπει να γνωρίζουμε,αλλά σαν ιδανικό.
Για τα σημερινά δρώμενα θεωρούμε επίκαιρο το βαρυσήμαντο ιστορικό ερώτημα του Κοραή ,τις πταίει,έτσι ώστε να προκαλέσουμε τον...
αναγκαίο, αυτονόητο και υπεύθυνο προβληματισμό στον κάθε αρμόδιο και εμπλεκόμενο με την εκπαίδευση παράγοντα.
Στην συνέχεια των αναφορών μας με τον όρο Εκπαίδευση θα εννοούμε την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Σήμερα βιώνουμε μια νεοσυντηρητικού χαρακτήρα εκπαιδευτική παθογένεια.
Είναι η απουσία ενός εκπαιδευτικού οράματος ή η πολιτική της φανερής αποστασιοποίησης από τα καθημερινά,τα ιδεολογικά και τεχνολογικά κενά της Εκπαίδευσης ή ακόμη και η πανθομολογούμενη απουσία της εκπαιδευτικής βιωματικότητας από όσους εμπλέκονται με την πολύμορφη διαμεσολάβησή της ή όλα αυτά μαζί;

΄Ολα τα ανωτέρω οφείλονται στην κυριαρχία μιας παρακμιακής εκπαιδευτικής πολιτικής και νοοτροπίας,
η οποία προβάλλει στην Εκπαίδευση τις ανεπάρκειές της και ικανοποιεί μέσα σε αυτήν τις πελατειακές της διεκδικήσεις.Γι αυτό υποκρίνεται ότι όλα βαίνουν καλώς και επιτρέπει μέσα από την αποδιοργάνωση της εκπαιδευτικής διοίκησης και τον περιορισμό των εκπαιδευτικών αναζητήσεων τον εκπαιδευτικό αποπροσανατολισμό.
Αυτή ματαιώνει καθημερινά τις εκπαιδευτικές προσδοκίες.
Αυτή αντιμετωπίζει αφ υψηλού τα εκπαιδευτικά αδιέξοδα με τη πλήρη κομματικοποίηση των προσεγγίσεών της.
Αυτή σκοτώνει τις εκπαιδευτικές αξίες και αποδομεί τις ιδέες οι οποίες μπορούν να τροφοδοτήσουν την εκπαιδευτική εξέλιξη αποκλείοντας το μέλλον.(Κάθε αληθινή ιδέα είναι κι ένα μήνυμα και μια παρουσία του μέλλοντος στο παρόν. Η ιδέα κρύβει μέσα της <δυνάμει>τους αυριανούςπολιτισμούς επισημαίνει τους ηρωικους αναβαθμούς της ανθρώπινης τελείωσης και ακτινοβολεί σοφία και αγάπη και αντρειοσύνη.Βλ Βιγγόπουλος 1984,σελ.7-8).
΄Ετσι ηΕλληνική Εκπαίδευση απονευρωμένη από τις εσωτερικές δυνάμεις της, και υφιστάμενη το νεφελώδες ,το περιστασιακό,και το κομματικό συμφέρον, έχει περιπέσει στην γνωστή σε όλους μας μιζέρια ,χωρίς προοδευτική κινητικότητα ή ανανέωση, χωρίς συμμετοχή στην ζωή και στο μέλλον.
Το κυβερνητικό πολιτικό ενδιαφέρον περιορίζεται στην αλλαγή του συστήματος πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χωρίς να διαθέτει στην αντζέντα μια υπεύθυνη συνολική αξιολογική έκθεση πεπραγμένων. Απουσιάζει η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μεθόδων Εκπαίδευσης,η οργάνωση και η αξιολόγηση των παρεμβάσεων στο σχολικό σύστημα. Απουσιάζει η υγιής εκπαιδευτική πολιτική που θα επιλύσει τα ουσιαστικά εκπαιδευτικά προβλήματα και θα εγκαταλείψει αποφασιστικά την κομματική εκμετάλλευση του εκπαιδευτικού κόσμου για να τον προσανατολίσει στο πραγματικό συμφέρον του τόπου.

Αρχίζει ο διάλογος για την αλλαγή του τρόπου πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Πόσο ξένη φαίνεται η νοοτροπία του από την νοοτροπία τη υγιούς Εκπαίδευσης η οποία στηρίζεται στους τέσσερις βασικούς πυλώνες της ,όπως τπους διετύπωσε ο J.Delors,στην έκθεσή του στην UNESCO....
Να μαθαίνεις να γνωρίζεις
Να μαθαίνεις να πράττεις
Να μαθαίνεις να είσαι
Να μαθαίνεις να ζεις. .
Κι έπειτα έρχεται να μας ελέγξει η άποψη του John Dewey.<<Πιστεύω ότι η Εκπαίδευση η οποία δεν προσφέρεται μέσα από τους τρόπους της πραγματικής ζωής ή παρέχεται από κάποιους που επιδιώκουν να ζουν μόνο για δικό τους όφελος,γίνεται πάντοτε ένα φτωχό υποκατάστατο της γνήσιας πραγματικότητας,την οποία τείνει να συσκοτίζει και να απονεκρώνει.>>

Επίσης ακούσαμε άπειρες φορές την άποψη ότι οι εκπαιδευτικοί ανήκουν, αδιακρίτως, στις τάξεις των εργαζομένων.Εκτός από την οικονομική σημειολογία της στην οποία δεν επιθυμώ να αναφερθώ, υπάρχει και η φιλοσοφικοηθική και εκπαιδευτική σημασία της η οποία σχετίζεται με την ελληνική εκπαιδευτική κουλτούρα Η ελληνική Εκπαίδευση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον δάσκαλο ως οδοδείχτη προς τα ιδανικά ,την ζωή και τη γνώση. Ο ανώνυμος εκπαιδευτικός ή και ο επώνυμος που αφιερώνεται στις ανάγκες του μαθητή και της εκπαίδευσης και της αγωγής του είναι ο φορέας και πολλαπλασαστής των εκπαιδευτικών αξιών και στόχων.Η περιουσία του δηλαδή είναι και πνευματική,είνα ψυχολογική,είναι κοινωνική και πολιτική.Γι αυτό και οι προυποθέσεις της επιτυχίας του είναι συνθετότερες και απαιτητικότερες από ό,τι σε οποιδήποτε άλλη περίπτωση.
Μέσα στην εκπαιδευτική διαλεκτική αυτός είναι ο διαχειριστής ,ο αρχιτέκτονας ,ο διαμορφωτής του αυριανού πολίτη,ο εμπνευστής του μέλλοντος ,ο μεταλαμπαδευτής της συνέχειας. Δεν πρέπει άρα να επιδιώξουμε στα πλαίσια της τεχνοκρατικής ηθικής ή της κοσμοθεωρίας της παγκοσμιοποίησης να τον υποβάλουμε στην διαδικασία της συμμόρφωσης στις προυποθέσεις της μάζας.Η απόπειρα αυτή ενέχει τον βέβαιο κίνδυνο να απωλεσθούν όλες εκείνες οι δεξιότητες που μπορούν να οδηγήσουν την Ελληνική εκπαίδευση κανά στην ακμή της.

Ο εκπαιδευτικός διάλογος έχει προ πολλού κλείσει.Εκπαιδευτικοί,γονείς,μαθητές βιώνουν την εγκατάλειψη.Δεν ακούγεται λόγος.Ακούγονται μόνο κραυγές Εισπράττουμε τα επίχειρα των εκπαιδευτικών εκτροπών μας.Η επανάσταση της απελπισίας με τα συνακόλουθά της στο κέντρο της Αθήνας και σε ολόκληρη την Ελλάδα.Οι μαθητές δεν ρυθμίζονται.Οι εκπαιδευτικοί δεν ρυθμίζονται. Γι αυτό και η εκπαίδευσή τους οφείλει σοβαρότητα ,υπευθυνότητα και στοργή.Το αντίθετο οδηγεί στις εκπαιδευτικές εκρήξεις που έχουν γίνει συχνό φαινόμενο.
Οι πολιτικοί εκπαιδευτικοί χειρισμοί οδήγησαν στην αποξένωση της εκπαίδευσης κόσμου από την πραγματικότητα.Η απουσία των αξιών απότην πολιτική επηρέασε την Εκπαίδευση η οποία χρειάζεται έναν συστηματικό και μεθοδικό πρακτικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με την ανάδειξη μιας υγιούς πολιτικής και εκπαιδευτικής ηθικής.για να αποκατασταθεί.Η Ελληνική Εκπαίδευση απέχει πολύ από την θεραπευτική ή επιδιορθωτική της λειτουργία.Αντί να προπορεύεται και να θεραπεύει τα κακώς κείμενα ή να διορθώνει τις ελλείψεις των παιδιών από τις οικογένειές τους ,δημιουργεί έντονα και δυσεπίλυτα προβλήματα σε όλους Αυτή είναι η σκληρή ελληνική πραγματικότητα η οποία έχει πολλούς μάρτυρες.Τους πάντες,εκτός από αυτούς οι οποίοι αποφάσισαν να ξεκινήσουν διάλογο χωρίς να αντιμετωπίζουν κατάματα την πραγματικότητα.
Για να γίνει εκπαιδευτικός διάλογος πρέπει να προηγηθεί η πολύπλευρη αποκατάσταση της Εκπαίδευσης.Η αποκατάσταση της εκπαιδευτικής δημοκρατίας ,η εκπαιδευτική αξιολόγηση, η αξιοκρατία η μέριμνα για τις οικογένειες και τους μαθητές μας ,η άμιλλα ,η παραγωγικότητα και ο ρεαλισμός, η ευτυχία και η ολοκλήρωση της προσωπικότητας του νέου ανθρώπου ,όπως αυτές συνδέονται με το κοινωνικόοικονομικό και πολιτικό περιβάλλον.