Επιβάλλεται η παρουσία Παπούλια και Σαμαρά στον εορτασμό των 100 χρόνων...

Γράφει ο Γιάννης Θ. Κεσσόπουλος   gkessopoulos@gmail.com Τα γυαλιά και τα γάντια του Ελευθερίου Βενιζέλου, η στολή και το ξίφος του...

Γράφει ο Γιάννης Θ. Κεσσόπουλος 

gkessopoulos@gmail.com

Τα γυαλιά και τα γάντια του Ελευθερίου Βενιζέλου, η στολή και το ξίφος του ναυάρχου Βότση, η στολή του Βασιλέως Γεωργίου, το κράνος του Βασιλέως Κωνσταντίνου, παράσημα του Στρατηγού Καλλάρη, το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης γραμμένο στα Γαλλικά, σπάνια μετάλλια και το γραφείο όπου υπεγράφη το πρωτόκολλο. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα κειμήλια που θα εκτεθούν στην έκθεση «κειμηλίων απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης» που θα μπορούμε να δούμε live στο Διοικητήριο, από την 26η Οκτωβρίου. Είναι η μέρα που ελληνικός στρατός απελευθέρωσε τη Θεσσαλονίκη, μετά από σχεδόν 500 χρόνια οθωμανικού ζυγού. Το Διοικητήριο, το σημερινό υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, θα λειτουργήσει για πρώτη φορά ως εκθεσιακός χώρος. Ενώ εκείνη την ημέρα, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο ΥΜΑΘ Θ. Καράογλου, θα δοθεί ένα μάθημα ιστορίας με την αναβίωση των γεγονότων της 26ης Οκτωβρίου 1912, «το μεγαλύτερο ελληνικό στρατιωτικό άθλο μετά το 1821» όπως εύστοχα είπε ο υπουργός στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σήμερα (Η έκθεση κειμηλίων συνδιοργανώνεται με το ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και την επιμέλεια της έχει ο κ. Βασίλειος Νικόλτσιος. Μέγας χορηγός είναι η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, ενώ οι εκθεσιακές κατασκευές, είναι προσφορά της ΔΕΘ ΑΕ). Επίσης, το Σάββατο 27 Οκτωβρίου οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν με τη γιορτή σημαίας, η οποία θα πραγματοποιηθεί παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού. Είναι μια συμβολική, τιμητική πορεία. Η διοργάνωση και η εξέλιξή της στηρίχθηκε σε ιστορικές πηγές και συγκεκριμένα σε επισημάνσεις των Γιάννη Μέγα και Νικόλαου Μέρτζου.
«Οι εκδηλώσεις που ετοιμάζει το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης το τριήμερο 25-26-27 Οκτωβρίου δεν είναι αναπαράσταση, ούτε θεατρικό δρώμενο, αλλά αναβίωση ιστορικών στιγμών και γεγονότων, που στιγμάτισαν εκείνη την ιστορική περίοδο» είπε επίσης ο υπουργός, για το δύσκολο πράγματι εγχείρημα της γιορτής της σημαίας, το οποίο θα πρέπει να διακριθεί για τη σοβαρότητά του.
«Οι εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στη Θεσσαλονίκη αυτές τις ημέρες θα έχουν μηδενικό κόστος για το Υπουργείο μας, καθώς όλα τα έξοδα καλύπτονται από δωρεές. Ό,τι οικονομική δυνατότητα έχουμε, επιλέξαμε να τη διαθέσουμε στις υπόλοιπες πόλεις. Και εστιάζω ιδιαίτερα στις δωρεές καθώς στις δύσκολες ημέρες που περνά η πατρίδα μας, υπάρχουν ακόμα αγνοί πατριώτες που θέλουν να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο και στα δρώμενα τούτης της πόλης» είπε για το οικονομικό σκέλος, που είναι κάτι εξαιρετικά κρίσιμο στις μέρες μας.
Ευχής έργον θα ήταν να συμμετάσχει και η εβραϊκή κοινότητα σε έναν εορτασμό απελευθέρωσης της πόλης όπως και να είναι παρών ο Γιάννης Μπουτάρης μαζί με τις υπόλοιπες αρχές της πόλης. Θα δινόταν έτσι ένα διπλό μήνυμα εθνικής ενότητας και ειρηνικής συνύπαρξης απέναντι σε όσους σήμερα, 100 χρόνια μετά τα ιστορικά γεγονότα, επιμένουν να εκφράζουν διχαστικές αντιρρήσεις αμφισβητώντας την «απελευθέρωση» της Θεσσαλονίκης αλλά και τα σύνορα της χώρας, όπως διαμορφώθηκαν μετά τους βαλκανικούς και τον α’ παγκόσμιο πόλεμο. Θέλω, λοιπόν, να πιστεύω πως ναι, όλοι αυτοί θα συμμετάσχουν χωρίς να υπολογίσουν μικροκομματικά οφέλη ή, αν θέλετε, αποδεικνύοντας ότι δε νοιώθουν ξένοι σ’ αυτή τη χώρα. Το ίδιο ισχύει και για τον Πρωθυπουργό και για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η απουσία τους θα υποβιβάσει το κορυφαίο γεγονός της ελληνικής ιστορίας σε τοπική γιορτή, σε μια εποχή εξαιρετικά κρίσιμη για τα εθνικά μας θέματα. Γιατί είτε αρέσει είτε όχι η πολιτική ιστορία είναι εκείνη που καθορίζει τη μοίρα ενός τόπου. Και στις 26 Οκτωβρίου 1912, η έως τότε αλύτρωτη Μακεδονία εντάχθηκε στον εθνικό κορμό, προσφέροντας τη δυνατότητα να αλλάξει η μοίρα της Ελλάδας και των Ελλήνων. Ακόμη κι αν σε πολλές περιπτώσεις το πλήρωσε ακριβά.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
Πέμπτη 25 Οκτωβρίου
Συναυλία φιλαρμονικών του Ελληνικού Στρατού
Χώρος: Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης
Ώρα έναρξης: 20.30
Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής ¢μυνας θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη και σε Μέγαρο Μουσικής, προς τιμήν των Ενόπλων Δυνάμεων, συναυλία με τη συμμετοχή των φιλαρμονικών των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων (Γ.Ε.Σ., Γ.ΕΝ., Γ.Ε.Α.) στην κεντρική αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης (αίθουσα Φίλων Μουσικής Μ1).
Προσκλήσεις διατίθενται από το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης (ώρες: 09.00-20.00).
Παρασκευή 26 Οκτωβρίου
Κωδωνοκρουσίες
Στις 6.45 το πρωί της 26ης Οκτωβρίου, ανήμερα της εορτής του πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου και ημέρα απελευθέρωσης της πόλης μας, θα πραγματοποιηθούν κωδωνοκρουσίες από όλους τους Ιερούς Ναούς της Θεσσαλονίκης, ενώ θα υπάρξουν ταυτόχρονες κωδωνοκρουσίες συμβολικού χαρακτήρα και σε άλλες Μητροπόλεις, από το Διδυμότειχο μέχρι την Κρήτη και από την Κύπρο μέχρι την Κέρκυρα.
Η συγκεκριμένη δράση θα διαρκέσει περίπου 15 λεπτά και θα έχει έντονο συμβολικό χαρακτήρα, μιας και με την ανατολή της εκατονταετηρίδας από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης μας, θα συνοδεύεται από τους ήχους των καμπανών, τα προαιώνια σύμβολα της ορθόδοξης πίστης μας.
Η δράση αυτή θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με:
-την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
-την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και πάσης Ελλάδος,
-την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κρήτης,
-την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης με τη συμμετοχή όλων των Ιερών Ναών και των Μητροπόλεων Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως και Λαγκαδά.
Έκθεση «Κειμήλια απελευθέρωσης 1912-1913»
Τόπος: Διοικητήριο
Διάρκεια: Από 26 Οκτωβρίου 2012 έως 31 Ιανουαρίου 2013
Μετά το πέρας της δοξολογίας στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το ιστορικό κτίριο του Διοικητηρίου, στο οποίο υπεγράφη η παράδοση της Θεσσαλονίκης, θα αξιοποιηθεί ως εκθεσιακός χώρος, ανοικτός στο κοινό, φιλοξενώντας την έκθεση «κειμηλίων απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης».
Τα εγκαίνια της θα πραγματοποιήσουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Πρωθυπουργός, ενώ για πρώτη φορά θα εκτεθεί το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης της Θεσσαλονίκης.
Η έκθεση στάθηκε αφορμή να βρεθεί το γραφείο, πάνω στο οποίο υπογράφηκε η συνθήκη.
Τα εκθέματα που έχουν επιλεγεί και συγκεντρωθεί, αποτελούν σπάνια κειμήλια εποχής από ιδιώτες συλλέκτες, μουσεία και ιδρύματα της χώρας και τους οποίους ευχαριστούμε θερμά.
Μεταξύ αυτών θα είναι προσωπικά αντικείμενα:
-του Ελευθέριου Βενιζέλου,
-του Κωνσταντίνου Α´,
-των Ναυάρχων Βότση και Κουντουριώτη,
-του Στρατηγού Καλλάρη,
-κειμήλια αγωνιστών του Μακεδονικού αγώνα, αλλά και απλών ανθρώπων της εποχής.
Η έκθεση κειμηλίων συνδιοργανώνεται με το ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και την επιμέλεια της έχει ο κ. Βασίλειος Νικόλτσιος.
Ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση των κειμηλίων: Τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, το Μουσείο «Ελευθέριος Βενιζέλος», το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας, τον Πανελλήνιο Σύλλογο Απογόνων Μακεδονομάχων «ο Παύλος Μελάς», το Πολεμικό Μουσείο και το παράρτημά του στη Θεσσαλονίκης.
Ακόμα τους:
Δημήτριο Γιαννόγλου, Κωνσταντίνο Γκιουλέκα, Ιωάννη Ζωχιό, Μαρία Καλλάρη, Αναστάσιο Λιάσκο, Ιωάννη Μέγα, Νατάσα Μποζίνη, οικογένεια Νίκογλου, Βασίλειο Νικόλτσιο, Νικόλαο Τολιάδη, Ιωάννη Τσελεπίδη, Πέτρο Παπακυριακού, Αθανάσιο Φλόκα και Α. & Λ. Χαΐτογλου.
Σάββατο 27 Οκτωβρίου
Γιορτή Σημαίας: Στα βήματα των ελευθερωτών.
Ώρα έναρξης: 09.30
Αφετηρία: 26ης Οκτωβρίου, κοντά στο Δικαστικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης,
Πορεία: Πλατεία Δημοκρατίας, Καραολή και Δημητρίου Κυπρίων Αγωνιστών, Αγίου Δημητρίου, Βενιζέλου, Ολύμπου, Ίωνος Δραγούμη, Πλατεία Ελευθερίας, Αγίας Σοφίας και Μητροπόλεως γωνία, Λεωφόρος Νίκης.
Τερματισμός: Λευκός Πύργος.
Κατά τη διάρκειά της θα πραγματοποιηθούν τέσσερις στάσεις.
Η πρώτη θα γίνει στο Διοικητήριο όπου θα πραγματοποιηθεί έπαρση της ελληνικής σημαίας στο μεσαίο μπαλκόνι του δευτέρου ορόφου, όπου βρίσκεται το γραφείο του Υπουργού Μακεδονίας και Θράκης και θα λάβει χώρα με τελετουργικό τρόπο, συντονισμένο από τον Ελληνικό Στρατό.
Το Διοικητήριο ήταν ο χώρος όπου υπογράφηκε το Πρωτόκολλο Παράδοσης της Θεσσαλονίκης, το οποίο είχε συνταχθεί από τους τότε αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού Δούσμανη και Μεταξά και υπογράφηκε από τον Ταχσίν Πασά. Επίσης στις 28 Οκτωβρίου υψώθηκε η ελληνική σημαία στο Διοικητήριο και έγινε η επίσημη παράδοση της πόλης από τον Ταχσίν Πασά στον Αρχιστράτηγο του Ελληνικού Στρατού, διάδοχο Κωνσταντίνο.
Στον αύλειο χώρο του Διοικητηρίου, από τη δυτική είσοδο, θα εισέλθουν οι φιλαρμονικές που θα ανακρούσουν τον Εθνικό Ύμνο κατά την έπαρση της σημαίας.
Μεταξύ άλλων, μετά από πολλά χρόνια, θα ανοίξει για πρώτη φορά και η μεσαία -κεντρική- πύλη, για να εισέλθουν σπουδαστές της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων με την ελληνική σημαία, η οποία θα παρελαύνει από την έναρξη της παρέλασης.
Οι σπουδαστές της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων στη συνέχεια θα ανεβούν στο γραφείο του Υπουργού, θα τοποθετήσουν τη σημαία στον ιστό και θα ακολουθήσει η έπαρση.
Η πομπή συνεχίζεται με κατεύθυνση τον ¢γιο Μηνά και επικεφαλής της θα είναι η πρώτη ελληνική σημαία που υψώθηκε στο Λευκό Πύργο το 1912.
Η δεύτερη στάση θα πραγματοποιηθεί στον Ιερό Ναό του Αγίου Μηνά, που ήταν ο Μητροπολιτικός Ναός το 1912.
Εκεί θα βρίσκεται ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης συνοδεύομενος από τον Ιερό Κλήρο και Ιεροψάλτες της Θεσσαλονίκης, ενώ θα πραγματοποιηθεί και εκεί έπαρση της ελληνικής σημαίας στον εξώστη του Ιερού Ναού, όπως είχε γίνει στις 27 Οκτωβρίου 1912 από τους αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού Δραγούμη και Εξαδάκτυλο και τον τότε Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γεννάδιο.
H τρίτη στάση θα γίνει στο Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αγ. Σοφίας και Προξένου Κορομηλά, όπου θα ακολουθήσει άλλη μια έπαρση της ελληνικής σημαίας. Για την ιστορία κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, στο συγκεκριμένο κτίριο στεγαζόταν το τότε Ελληνικό Προξενείο. Στις 27 Οκτωβρίου 1912 οι αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού Δραγούμης και Εξαδάκτυλος, με την παρακίνηση του πλήθους, ύψωσαν την ελληνική σημαία.
Η τελευταία στάση θα λάβει χώρα στον Λευκό Πύργο για την πανηγυρική έπαρση της ελληνικής σημαίας, η οποία θα συνοδευθεί από κανονιοβολισμούς από πεδινή πυροβολαρχία και θα ακολουθήσει χαιρετισμός των βολών από πολεμικά πλοία, τα οποία θα βρίσκονται εκείνες τις ημέρες στη Θεσσαλονίκη.
Η τέταρτη στάση γίνεται σε αναβίωση της έπαρσης της Ελληνικής σημαίας που πραγματοποιήθηκε από τον Ελληνικό Στρατό με επίσημο τρόπο, το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1912 και μετά την παράδοση της πόλης στο Διοικητήριο. Με αυτόν τον τρόπο σηματοδοτήθηκε η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και η προσάρτησή της στο Ελληνικό Κράτος.
Θα ακολουθήσει πρωτόκολλο παράδοσης σημαίας, όπου Εύζωνοι θα εξέλθουν της Λέσχης Αξιωματικών Φρουράς Θεσσαλονίκης, κρατώντας με διάταξη την ελληνική σημαία και με βηματισμό θα κατευθυνθούν προς τον Λευκό Πύργο.
Στη συνέχεια θα παραδώσουν την ελληνική σημαία στους Αρχηγούς Τάξεων των Στρατιωτικών Σχολών, οι οποίοι θα εισέλθουν στο Λευκό Πύργο και θα ακολουθήσει η έπαρση της σημαίας υπό τους ήχους των φιλαρμονικών των Σωμάτων του Ελληνικού Στρατού.
Την εκδήλωση θα πλαισιώσουν από θαλάσσης εκατοντάδες ναυταθλητικά σκάφη, ενώ κατά μήκος της παραλίας επί της Λεωφόρου Νίκης θα αγκυροβολήσουν αλιευτικά σκάφη, σε προσομοίωση της παλαιάς παραλίας της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να αναδειχθεί η σχέση της πόλης με το υγρό στοιχείο και δη με τον Θερμαϊκό Κόλπο.
Στη Γιορτή Σημαίας θα συμμετέχουν:
1. Οι Φιλαρμονικές ορχήστρες στρατού, αεροπορίας, ναυτικού, που θα συνοδεύουν την πορεία της παρέλασης.
2. Ναυταθλητικοί σύλλογοι, σκάφη διαφόρων μεγεθών με τα πληρώματά τους και με ελληνικές σημαίες θα γεμίσουν τον κόλπο της Θεσσαλονίκης.
3. Αλιευτικά σκάφη και ιστιοφόρα θα αγκυροβολήσουν στην παλιά παραλία δημιουργώντας εικόνα εποχής.
4. Φρεγάτα και πυραυλάκατος του Πολεμικού Ναυτικού για χαιρετισμό κανονιοβολισμών η οποία θα βρίσκεται στον Θερμαϊκό.
5. Από τη Φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού θα ξεκινήσει μία λέμβος, η οποία θα μεταφέρει στην παραλία του Λευκού Πύργου ναύτες με στολές εποχής.
6. Ειδική συμμετοχή ιππέων: περίπου 30 άλογα με ιππείς ντυμένους με στολές εποχής (στρατιωτικές στολές και μακεδονίτικοι ντουλαμάδες), συνοδευόμενα και από εκπαιδευτές για λόγους ασφαλείας.
Θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας που απαιτούνται για τους έφιππους και, κυρίως, για τους πολίτες που θα παρακολουθούν την παρέλαση.
7. Συμμετοχή μίας διμοιρίας στρατιωτών του Γ’ Σ.Σ. ενδεδυμένων με στρατιωτικές στολές εποχής. Περίπου 31 άτομα.
8. Πρόσκοποι θα μοιράζουν στον κόσμο δεκαεξασέλιδο με το ιστορικό των ημερών, επιμέλειας κ. Γιάννη Μέγα.
Στην ενίσχυση του εορταστικού κλίματος θα συμμετέχουν το Μετρό και ο Ο.Λ.Θ. με την ανάρτηση σημαιών μεγάλων διαστάσεων, ενώ στην πρόθεσή μας είναι μετά το πέρας της μαθητικής παρέλασης στις 27 Οκτωβρίου, να ξεδιπλώσουμε μια σημαία τεραστίων διαστάσεων, προσφορά συμπολίτη μας από τη Ζάκυνθο.
«Τραγούδια του Μακεδονικού και Βαλκανικού αγώνα»
Χώρος: Μπίλλειο Πολιτιστικό Κέντρο Λαγκαδά
Έναρξη: 20.00
Πραγματοποίηση μουσικής παράστασης, με θέμα τη δημοτική παράδοση όπως διαμορφώθηκε και αποτυπώθηκε μέσα από τους αγώνες των Ελλήνων για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, αλλά και της πόλης της Θεσσαλονίκης από τους Μακεδονομάχους και τους Έλληνες γενικότερα.
Ο Βυζαντινός χορός Ηδύμελον θα παρουσιάσει συνοδεία παραδοσιακής ορχήστρας σε συνεργασία με το τμήμα Μουσικής Τέχνης και επιστήμης του Πανεπιστήμιου Μακεδονίας, γνωστό αλλά και ανέκδοτο ρεπερτόριο με ταυτόχρονη αφήγηση ιστορικών ντοκουμέντων, αλλά και την προβολή φωτογραφικού και κινηματογραφικού υλικού.
Καλλιτεχνική παραγωγής: Γιάννης Τσάμης – Αρχιμουσικός.
Σε συνεργασία με το Δήμο Λαγκαδά